n spectrum
Hoe laag is het IQ?
Zaterdag 5 februari 2011
Licht verstandelijk beperkt betekent dat iemand een IQ heeft tussen
de 50 en 70. Ruim 2 procent van de bevolking is licht verstandelijk beperkt. In
het psychiatrisch handboek ook wel 'licht zwakzinnig' genoemd.
Matig verstandelijk beperkt betekent een IQ tussen de 35 en 50. Veel minder
dan 1 procent (0,11 procent) van de bevolking is matig verstandelijk beperkt
oftewel 'matig zwakzinnig'.
Ernstig verstandelijk beperkt houdt een IQ in van tussen de 20 en 35.
Van de bevolking heeft 0,02 procent een ernstig verstandelijke
beperking: ernstige zwakzinnigheid.
Zeer ernstig, diep verstandelijk beperkt of diep zwakzinnig is iemand
met een IQ onder de 20. Het gaat om 0,01 procent van de bevolking,
Bij 0,01 procent van de bevolking is het IQ zo laag dat
een IQ-test afnemen niet mogelijk is. Iemand is dan zwakzinnig.
Bron: CIZ.
De indicatie biedt ook geen ruimte om acti
viteiten te vergoeden die escalaties kunnen
voorkomen. 'Dit beperkt de mogelijkheid
om problemen te voorkomen door de be
geleiding tijdelijk op te schalen', stelt de in
spectie vast. 'Hierdoor kunnen problemen
onnodig escaleren'.
Er is te weinig geld en tijd beschikbaar
voor de begeleiding van licht verstandelijk
gehandicapten in crisissituaties. En crisissi
tuaties zijn er volop. De inspectie ontvangt
regelmatig meldingen over maatschappelij
ke overlast die de groep veroorzaakt. Be
kend zijn problemen rond drank- en drugs
verslaving, loverboys, randgroepjongeren,
criminaliteit en vormen van misbruik.
Johannes de Vries, vader van Maartje (19),
hield zijn hart vast toen hij 'foute types'
rond de school van zijn dochter zag cirke
len: „Loverboys. En die meiden zijn hart
stikke vatbaar."
Hij wijst zijn dochter voortdurend op de
gevaren van de maatschappij en benadrukt
steeds opnieuw dat niet iedereen het beste
met haar voorheeft. „Neem drugs als voor
beeld. Ik zeg dan voor de honderdste keer:
'Lieverd, je krijgt het misschien de eerste
twee keer gratis, maar daarna word je echt
gedwongen om het te betalen'. Allemaal
in de hoop dat er iets van blijft hangen."
Maartje is een schat, maar ook een zorgen
kind, geeft De Vries toe. En niemand die
haar beperking van haar gezicht kan afle
zen. Dat maakt het zo lastig voor de buiten
wereld om er goed mee om te gaan, denkt
hij. Zoals veel licht verstandelijk gehandi
capten ziet ze er volstrekt normaal uit
voor haar leeftijd.
Maar als Maartje, omdat ze de situatie niet
snapt, heel erg boos wordt en plots over
dreven reageert, hebben mensen geen cle
mentie voor haar. „Mensen met een licht
verstandelijke handicap worden snel als
onmogelijk bestempeld, hoewel ze aan
hun gedrag weinig kunnen doen."
Voor de wet is Maartje (een naam die Jo
hannes de Vries.heefi verzonnen om zijn
dochter af te schermen) inmiddels volwas
foto ANP
sen en zou ze haar eigen plan mogen trek
ken. Via de rechter heeft De Vries echter
geregeld dat ze onder curatele staat. Alle
(geld)zaken gaan nu via hem. De Vries is
naast vader van een licht verstandelijk ge
handicapte ook zorgconsulent voor andere
volwassen, licht verstandelijk gehandicap
ten.
„Als ze hun eigen geld beheren, gaat het
mis. Dan geven ze hun Wajonguitkering
meteen uit. Ze roken, eten en feesten het
geld op en belanden diep in de schulden.
Binnen de kortste keren is het leven een
enorme puinbak."
Volgens officiële schattingen zijn er 36.000
LVG-cliënten. Maar de groep is waarschijn
lijk veel groter. Alleen wordt lang niet bij
iedereen de handicap vastgesteld. „Maar je
vindt ze in de gevangenis, in de schuld
hulpverlening en ze zijn oververtegen
woordigd bij uitkeringen", weet De Vries.
De groep zal alleen maar groter worden,
denkt hij. „Onze samenleving wordt com
plexer en mensen als Maartje komen
steeds minder mee."
En dan heeft zijn dochter, net als Boris,
nog het geluk dat beide ouders hoogopge
leid zijn en zaken voor hen kunnen rege
len, merkt hij op. „80 procent van de
ouders is zelf ook verstandelijk beperkt."
Dat ervaart ook Bertien Hoek, die behalve
moeder van Boris ook directeur van de
Praktijkschool Almere is. „Die ouders kun
nen dat niet. Die blijven niet bij instanties
aankloppen tot er eindelijk een deur open
gaat. Die laten zich wel met een 'nee' weg
sturen. Zo loopt hun kind alleen wel veel
reageren?
spectrum@wegener.nl
