401 sport
schaken
dammen
bridge
-
mtkd ¥5
m ¥7
zaterdag 5 februari 2011
door Hans Groffen
Voor de schakers die het in janua
ri in Wijk aan Zee te koud vin
den is er een uitstekend alterna
tief! In Gibraltar wordt jaarlijks
een festival georganiseerd bij aangename
re temperaturen. Omdat ook de prijzen-
pot goed gevuld is, trekt het toernooi veel
sterke grootmeesters. Dit jaar wordt de
deelnemerslijst aangevoerd door Vassily
Ivanchuk. Tussen de meer dan vijftig
grootmeesters ook de bijna tachtigjarige
Viktor Kortchnoi, vergezeld door zijn
vrouw die hem op vaste tijden koffie
brengt, en nog even temperamentvol als
altijd. Een amateur die hem kort voor de
partij om een handtekening vroeg werd
de huid vol gescholden en tegenstanders
krijgen na afloop steevast kritisch com
mentaar. Hoewel zijn resultaten de laatste
jaren hard achteruitgaan, blijft hij een sie
raad voor elk toernooi. In de tweede ron
de trof hij een tegenstander die zestig jaar
jonger is, Fabiano Caruana. De Italiaan is
na zijn overwinning in het HZ-toernooi
van 2007 uitgegroeid tot een wereldtop
per met een rating van ruim 270.0. De on
derlinge score was 4-0 in het voordeel van
Caruana en slechts weinigen dichtten
Kortchnoi een kans toe. Maar Viktor de
Verschrikkelijke had een topdag.
Fabiano Caruana - Viktor Kortchnoi, Gi
braltar 2011
i.e4 es 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4-La4 Pf6 5-d3
d6 6.C3 Le7 7.0-0 0-0 8.Tei Pd7 Voor het
eerst gespeeld door Maroczy in 19119.Le3
Pb6 to.Lb3 Kh8 u.Pbd2 f5 i2.Lxb6 cxb6
13-Ld5 g5 Volgens Kortchnoi was zijn te
genstander hierdoor verrast en reageerde
hij te passief 14.I13 Beter was 14.PC4 om
14...g4 te beantwoorden met i5.Pfd2
14...g4 I5.hxg4 fxg4 l6.Ph2 Lg5 17.PC4 En
hier was I7.a4 beter 17...bs i8.Pe3 Lxe3
19-Txe3 Df6 20.Dei Pe7 Misschien staat
zwart objectief gezien niet beter, zijn stel
ling is wel prettiger om te spelen 2i.f3
Pxds 22.exd5 Tg8 23.Dg3?! Maakt het
voor zwart aantrekkelijk om de g-lijn te
openen. Beter was 23.Dd2 23„.gxf3
24.Dxf3 lij;!? Gaat vrijwillig in de pen
ning staan 25.Tfi Tg5 26.Kht Dh6 27.Tf2
Tag8 28.Tei? Meer tegenstand biedt
28.Kgt Ths 29.g3 Dg6 28...Dg6 29.Te3 Na
29.Pfl Lxd3 30.Pe3 Le4 31.Df6+ Dxf6
32.Txf6 T8g6 33.Txg6 Txg6 moet wit een
slecht eindspel verdedigen 29...Lxd3!
30.Kgi Of 30,Txd3 e4 en zwart wint
30.. e4 3t-Dh3 Txds 32.Dd7 Tg5 33.g4
33,Dh3 Ths 34.Dd7 Dh6 en zwart wint
33-Dh6 34-Tf7 34-Tg3 e3 35-Txe3 Txg4+
36.Pxg4 Dxe3 37.Kh2 Dg5 38.Kh3 I15 en
zwart wint 34—T5g7 35-Txg7 Txg7
36.Dd8+ Tg8 37.Db6 Df6 38.Dxb7 Tf8
39-Da7 b4 40.Th3 Dg7 4i.De3 bxc3
42.bxc3 Dxc3 43.Th5 ds 44.g5 Dat+
45-Kg2 Lfi+ 46.Kg3 Des+ en wit gaf het
op. Kortchnoi stond op, vergat zijn wan
delstok en verliet bijna huppelend de zaal.
Diagram. Deze stelling komt uit de partij
Vassily Ivanchuk - Viktor Erdös en lijkt
eerder in de damrubriek thuis te horen.
De jonge Hongaar, vorig jaar deelnemer
in Vlissingen, had 38...De7 gespeeld, was
daar zeer ontevreden over en besloot een
zet later zijn vermeende vergissing te her
stellen met 39...Da7. Het gaf Ivanchuk de
kans de partij op fraaie wijze te beslissen.
40.Txd5Ü exds 4i.e6+ Kh6 42.Txd5
Tbd8 43.Txd8 Txd8 44.I.XI5 Dc7 45-g3
Tdi+ 46.Kf2 Dd8 47.LC2 Tot hier waren
de konsekwenties van het torenoffer nog
enigszins te overzien, maar het uitrekenen
van het resulterende eindspel is ingewik
kelder 47„.Td3 48.Lxd3 Dxd3 49T5+
Dxe3+ 50.Kxe3 Pe7 5i.Ke4 Lc6+ 52.Ke5
Pds 53.b5 Pxc3 54.bxc6 Pt>5 55.e7 Pc7
56.Kd6 Pe8+ 57-Kd7 Pf6+ s8.Ke6 Pe8
59.Kf7 PC7 6o.e8D en zwart gaf het op.
door Daaf Kasse
Wat Martijn Rentmeester op
de tweede speeldag van
het NK-kwalificatietoer-
nooi liet zien was van
hoog niveau. Met twee klinkende over
winningen nestelde de Zeeuws kampioen
zich aan kop van zijn groep. Als Rent
meester op 12 februari het duel met zijn
jonge achtervolger Frerik Andriessen over
leeft komt een plaats in de NK-fmale in
zicht. De overwinning van Rentmeester
op Anton van Berkel kan, als de eindba-
lans van het toernooi wordt opgemaakt,
van cruciaal belang zijn geweest. De spe
ler van hoofdklasser TDV en Jeroen van
den Akker (die pas in ronde vier tegen
uw redacteur zijn eerste overwinning
boekte) golden vooraf als de topfavorieten
in de Tilburgse groep. Rentmeester had
zijn zege te danken aan een gewaagde stra
tegie: uitgerekend tegen een van de sterk
ste aanvallers van Nederland koos de in
formaticastudent voor de omsingeling!
Martijn Rentmeester-Anton van Ber
kel:
1.32-2819-23 2.28x1914x23 3.37-3210-14
4.34-3014-19 5.30-25 17-22 6.25x14 9x20
7.41-37 u-17 8.46-416-119-35-30 4-9
10.30-251-6 11.25x14 9x20 12.32-28 23x32
13.37x2816-2114.31-26 5-1015.40-34 3-9
16.45-40 9-1417.40-35 21-27 18.44-40
19-23 Op 18-23? volgt een damzet met
36-31! 23x32 42-37 27x36 38x9 14x3 47-42
36x29 34x5.19.28x19 14x23 20.34-3010-14
21.30-2514-19 22.25x1419x10 23.40-34
13-19 24.50-44 10-14 25.34-30 8-13
26.39-34 2-8 27.44-39 n-16 28.33-29
22-28?! Een levensgevaarlijke zet. Zwart
heeft veel overtollig hout op zijn rechter
vleugel en wil die schijven in het spel
brengen, maar onderschat de combinatie-
ve consequenties. 29.38-33! 17-22 30.41-37
(zie diagram) Het witte plan ontvouwt
zich. Zodra zwart veld 12 ontruimt, bij
voorbeeld met de ruil 16-2126x17 12x21,
volgt 30-24! 19x30 35x24 waarna zwart
door de dreiging 24-19 moet kiezen tus
sen 14-19 24-20 15x24 29x20 met gratis
doorbraak of het nog veel hopelozer 14-20
34-30! 23x25 37-31 20x38 43x1/3. Overigens
geeft de computer aan dat 42-37! nog kans
rijker is dan de tekstzet. Op 27-32 wint
30-2419x30 34x25 een schijf) op 16-21 of
12-17 volgt weer 30-2419x30 35x24 en 6-11
of 7-11 wordt afgestraft met 26-21 met op
27-32 steeds 21-17 12x2130-2419x30 34x25
met schijfwinst. 7-1131.37-3111-17
32.42-38 6-11 Vrijwel gedwongen: op 28-32
is de dubbele ruil 30-2419x30 34x25!
23x34 39x30 verschrikkelijk voor zwart, en
op 27-32 38x27 17-21 26x17 12x32 volgt
30-2419x30 35x2414-20 of? 34-30! 23x25
31-27 met dam op veld 3. 33.47-4116-21
34.30-24! 19x30 35.34x25 23x34 36.39x30
28x39 37-43X34 Met vier schijven houdt
wit op links vijf vijandelijke stukken in be
dwang. Winst lijkt dus een kwestie van
techniek, maar tegen een speler als Van
Berkel moet je op je tellen blijven passen.
18-23 38.34-29 23x34 39.30x39 12-18
40.38-33 18-23 41-39-3411-16 42.33-29
13-18 43-49-43 8-13 44-43-39 15-20
45-39-33 14-19 46.25x14 19x10 47-35-30
10-15 48.29-24 23-28 Taaier is 13-19 24x13
18x9, bijvoorbeeld 33-29 23-28 30-24 28-32
en nu liever niet 29-23 wegens 32-37! maar
24-19 9-1419x10 15x4 29-24 32-38 24-19
4-9 34-30 38-42 48x37 27-32 37x28 22x33
30-25 33-39 25-20 39-4419-14 met een veel
belovend eindspel voor wit. 49.48-42
28x39 50.34x43 18-23 51.30-25 23-28
52.25-20 13-18 53-20-1418-23 54-43-39
28-32 55.41-37 Dit offer is noodzakelijk,
maar de winst komt niet meer in gevaar.
32x4156.36x47 27x36 57.14-9 22-27
58.42-37 27-3159-37-32 21-27 60.32x12
31-37 61.9-4 37-4162.12-7 41-46 63.7-1
46-28 64.1x45 28x50 65.45-2316-21
66.26x17 50x6 67.23-14 6-168.24-19 en
zwart gaf het op.
door Rob van den Bergh
Een jaar of tien geleden had je voor
het invullen van de scores bij elk
spel een begeleidend scorekaartje,
dat aan de achterkant van de plas
tic mapjes in het spel moest worden gesto
ken.
Na afloop van de avond ging de rekengoe-
roe van de club er mee aan de slag en af
hankelijk van de grootte van de lijn en de
mate van goeroeschap van de rekenaar,
rolde er snel of langzaam een uitslag uit.
Sommigen namen de moeite nog om de
percentages erbij te berekenen, maar dat
gebeurde lang niet altijd.
Het had wel wat, die papieren tijd. Je kon
onder het genot van een versnapering
nog even op de uitslag wachten en over
de spellen praten met bekenden en vrien
den. Maar die tijd ligt inmiddels voor een
groot deel achter ons. Tegenwoordig gaat,
zoals heel veel zaken in het dagelijks le
ven, alles elektronisch, ook het invoeren
van de scores en het berekenen van de uit
slag. Op de bridgemates worden de scores
ingevoerd en doorgestuurd naar de com
puter, waarna aan het eind van de avond
of drive door een druk op de knop de uit
slag bekend is. Een groot voordeel is dat
er geen rekenfouten meer zijn. Hooguit
een enkeling heeft 3sa +1 voor OW inge
voerd in plaats van voor NZ waarna er
een correctie komt. De snelheid van de
uitslag is ook een groot voordeel, maar
heeft als bijkomend effect dat het napra
ten iets minder gebeurt dan eerder het ge
val was en er minder mensen blijven
"hangen". Om met een bekende oud-voet-
baller te spreken: elk voordeel heb z'n
bij-effect.
Wat ook een bij-effect van de bridgema
tes is, is het doornemen van de scores van
de andere tafels na afloop van een spel,
die vaak aan een buurtafel te horen is. Op
luide toon worden de resultaten na een
spel opgedreund in de trant van: "67%
voor jullie. Zes jans plus een, zes sans
plus een, zes ruiten contract, drie sans
plus vier, vijf klaveren gedubbeld min
twee in OW, en degene die in 7 zat is
down gegaan... hoe is dat nou mogelijk
met de ruitens 3-3?" Als ik zelf zo'n discus
sie hoor, vraag ik altijd over welk spel
men het heeft, en dan verstomt de discus
sie meestal vrij snel.
Op het volgende spel had zuid een inge
ving die zomaar uit zo'n discussie voort
kan zijn gekomen. We zullen het nooit
weten (zie diagram).
Noord opende 1 harten en oost bood 3
schoppen, preëmptief. Zuid had een stop
en een mooie zeskaart ruiten en gokte
3SA. Noord bood 4SA kwantitatief en een
slempoging, en zuid knalde nu 6SA.
Oost doubleerde, maar hij mocht zelf niet
uitkomen en zijn partner had geen schop
pens!
De klaverenuitkomst was licht teleurstel
lend voor oost. Noord nam en de leider
incasseerde zes ruitenslagen. Noord deed
2 hartens en 3 schoppens weg en oost
deed afstand van zijn 5 kleine schoppens.
Nu kwamen de 2 resterende hoge klave
ren en Oost kwam in de problemen. Hij
kon 1 harten missen maar moest toen af
stand doen van een schoppenhonneur.
Zuid speelde nu harten naar de heer en
schoppen voor oost, die in de hartenvork
moest spelen..
Het was een 100%-score voor NZ. Het
kastje vermeldde verder 1 keer 6 ruiten
contract. ("Hoe is dat mogelijk? Oh ja,
West kan geen schoppen starten!") De
rest zat in drie sans-atout.
4 B107
AB532
A8
♦ahv
¥76
7642
B986542
■EfSB 4 AH86432
P V1098
V95
¥H4
HVB1093
l03
Noord gever, Noord en Zuid kwetsbaar j
M 3
J