Braken op de baan? Match verloren
Onsportief gedrag door onduidelijke regels
sport] 37,
SPELREGELS Het wemelt van de vreemde spelregels in de sport
zaterdag 29 januari 2011
Spelregels zijn er om wedstrij
den sportief te houden,
maar soms werken ze juist
onsportief gedrag in de hand. On
duidelijke en te strenge regels moe
ten uit de boekjes. Snelle, lichte
straffen werken het beste, blijkt
uit een onderzoek voor elf sport
bonden dat deze week is gepresen
teerd in Leusden.
Als een scheidsrechter eerder in
grijpt met een lichte straf, lopen
wedstrijden niet zo snel uit de
hand. Ook coaches moeten de mo
gelijkheid krijgen om in te grijpen.
Zo kan bij hockey de 'interchange-
regel', het onbeperkt doorwisse
len, worden gebruikt om spelers
die hun zelfbeheersing dreigen te
verliezen preventief uit het veld te
halen, zodat ze even kunnen afkoe
len.
Het onderzoek is uitgevoerd door
het WJH Muiier Instituut in sa
menwerking met Kennispraktijk.
Zij deden dat in opdracht van het
project 'Samen voor Sportiviteit
en Respect', een initiatief van elf
sportbonden tegen wangedrag in
de sport. Kennispraktijk onder
zocht van juni tot en met decem
ber 2010 de spel- en gedragsregels
bij verschillende bonden.
Te strenge regels of onduidelijke re
gels zijn moeilijk te handhaven.
Zo worstelen schaatsers al maan
den met de Dr. Bibberregel, waar
bij eerst de lijn niet overschreden
mocht worden, daarna één keer
en waarbij de discussie tijdens de
WK sprint in Heerenveen ging
over wanneer de hele schaats, in
clusief schoen, nu precies volledig
over de lijn is. Ook wanneer spor
ters zich te veel voelen geketend
door strenge regels, ontstaan spor-
tiviteitsproblemen. „Het gevolg is
dat de eigen verantwoordelijkheid
bij sporters om zich te houden
aan de regels wordt weggeno
men", aldus de onderzoekers.
Spelregels die de snelheid van het
spel bevorderen, hebben een posi
tief effect op sportiviteit en res
pect. Ze laten weinig tijd over voor
spelbederf, zoals tijdrekken of dis
cussie met de scheidsrechter. Het
feit dat 'professionele' overtredin
gen even zwaar worden bestraft
als 'gewone' overtredingen heeft
een negatief effect. Zo kent het ijs
hockey de zogenoemde 'staged
fights', waarbij een vechtersbaas
op het ijs wordt gezet die tot taak
heeft een gevecht uit te lokken
met de sterspeler van de tegenpar
tij. Voor knokken krijgen beide
kemphanen vijf minuten straf,
maar de ploeg die zijn beste speler
kwijt is, heeft daar meer last van.
door Ivar Hoekstra
In de schaatswereld is veel op
hef over de 'dokter Bibber-re-
gel': je mag op rechte stuk
ken niet met de schaats bui
ten de eigen baan komen.
Het zorgt voor diskwalificatie en
frustratie. Maar schaatsen is niet
de enige sport met rare regels.
Neem nu de 'kotsregel' bij squash
en de 'rondevergoeding' bij ama
teurcriteriums. De raarste regels
op een rijtje.
Willem Adriaansens foto ANP
FAN GETACKLED
Het komt geregeld voor: een idiote
fan die het voetbalveld opstormt.
Als hulpvaardig speler tackle je
zo'n bierbuik even, zodat die arme
stewards niet het hele veld over
hoeven te rennen. Toch kun je dat
beter laten. Vraag dat maar aan
Adrian Bastia. De middenvelder
van Asteras Tripolis kreeg rood
toen hij een verhitte fan liet strui
kelen. De wereld op zijn kop?
„Nee, je kan daar als scheidsrech
ter rood voor geven", zegt scheids
rechter Ed Janssen. „Als een speler
een zware overtreding maakt op
het veld, volgt rood. Of die overtre
ding nu tegenover een tegenstan
der, medespeler, scheidsrechter of
fan wordt gemaakt, maakt weinig
uit. Rood is rood. Het is vervol
gens aan de bond om te bepalen
hoe lang iemand geschorst wordt.
Dan kan het natuurlijk wel uitma
ken of je een fan of een scheids
rechter onderuit haalde." Afgelo
pen weekend kreeg in Noord-Hol
land een amateurvoetballer rood
omdat hij plaste op het veld. Hoe
zit dat dan? „Poeh..dat is een goe
de. Dat zou ik niet direct durven
zeggen. Het kan natuurlijk vallen
onder 'onbehoorlijk gedrag'."
VOETVOLLEY?
In het volleybal - waarin het toch
KOTSEN
Squasher Rick Penders stond raar
te kijken toen afgelopen weekend
tijdens een toernooi in Tsjechië
zijn Tsjechische tegenstander in
de halve finale flink over zijn nek
ging. „Die jongen had iets te veel
Isostar gedronken en dat viel niet
goed."
Voor Penders pakte de braakpartij
goed uit. „Bij squash is het zo dat
degene die braakt op de speel-
vloer, de wedstrijd meteen heeft
verloren." En dat deed de tegen
stander van Penders uitvoerig.
„Als hij buiten de squashkooi had
weten te braken, had het hem
slechts de set gekost. Nu was het
meteen afgelopen."
ooit begon om de bal met elk deel
van het bovenlichaam (meestal
hand of arm) te spelen - vonden
ze het op internationaal niveau no
dig om in 1993 de regel door te voe
ren dat een speler de bal ook met
de voet mag aanraken. Zo vaak als
nodig. Doel van deze wijziging
was om de kans op langere rally's
te vergroten.
Suzanne Freriks, voormalig inter
national, vindt de voetregel een
zinvolle toevoeging aan het volley
bal. „Zelf gebruik ik mijn voeten ei
genlijk niet om de bal te spelen.
Het komt wel eens voor dat na het
blokkeren de bal tussen mijn
lichaam en het net blijft 'hangen'
en daarna op mijn voet valt. Maar
dat gebeurt dan per ongeluk. Be
wust speel ik de bal niet snel met
de voet. Als spelverdeelster kom ik
niet zo gauw in een situatie te
recht waarin dat nodig is. Maar ik
kan me voorstellen dat volleybal
lers het in sommige gevallen als
een laatste reddingspoging gebrui
ken. Als een bal na een redding
ver weg springt, wordt het wel
eens gebruikt, Janneke van Tie
nen, de libero van Oranje, doet dat
wel eens in een ultieme poging de
bal te verdedigen."
LEKKER LEK
Lek rijden in de wielrennerij is
pech hebben. Vraag dat maar aan
Hennie Kuiper die door een lekke
band zijn voorsprong tijdens Parijs
- Roubaix flink zag slinken. Uitein
delijk won hij toch, maar meestal
betekent een lekke band het einde
van je overwinningskansen. Niet
als je een amateurcriterium (rond
jes om de kerk rijdt). Rijd je dan
lek op een kapot bierglas, dan in
formeer je snel even de wedstrijd
leiding en dan mag je een ronde la
ter weer gewoon instromen. Dat
mag tot vijf rondjes voor het ein
de. Ook als je in het zicht van de
jury je ketting eraf trapt of betrok
ken raakt bij een valpartij, kan de
jury je een rondje kwijtschelden.
BALEN VAN BUNKER
Golf stikt van de rare regels. Eén
daarvan kostte Dustin Johnson in
2010 de kans om het US PGA te
winnen, één van de vier Majors.
Na een afslag belandde zijn bal
naast de fairway. Bij zijn volgende
slag raakte de club eerst de grond.
Normaal gesproken geen pro
bleem, maar wel bij bunkers.
Wat bleek, de plek waar de bal lag
gold op de bewuste baan als bun
ker.
En dat terwijl er nog niet genoeg
zand lag om een speelgoedemmer
tje te vullen. Johnson kreeg twee
strafslagen aan de broek: weg Ma
jorzege.
