voetbalstadion in Qatar
ii spectrum
Zaterdag 29 januari 2011
Overal ter wereld vraagt men zich af of het kleine en bloedhete oliestaatje Qatar het WK voetbal van
2022 wel aankan. Maar Qatar zelf kent geen twijfels. „Zomer, winter, wanneer wil je het hebben?"
Reportage uit een zelfverzekerde woestijnstaat.
door Harald Doornbos
Toegegeven, op papier is dit niet
de beste of belangrijkste wed
strijd. Maar voor de bijna
ïo.ooo voetbalfans die in
Qatars hoofdstad Doha
schreeuwend en joelend op de tribune zit
ten van het voetbalstadion Al Sadd, is de
interland Australië-Irak erop of eronder.
Wie wint, gaat door naar de halve finale
van de Azië Cup. Niet de absolute topprijs
die je kunt winnen in internationaal voet
bal, maar kampioen van Azië worden, is
natuurlijk niet niks.
Wat ook behoorlijk bijzonder is: dit sta
dion, met 20.000 zitplaatsen, heeft aircon
ditioning. Die beperkt zich niet tot een
paar stoelen of tot de viplounge. Letterlijk
het hele stadion, inclusief alle zitplaatsen
en het gehele veld, wordt gekoeld. Giganti
sche turbines blazen een koele bries het
stadion in. Het gevolg is dat de tempera
tuur in dit openluchtstadion zakt van een
bloedhete 45 naar een aangename 24 gra
den.
„In het stadion is het 's zomers vaak zo lek
ker koel, dat je na de wedstrijd bijna niet
meer de straat op wil gaan", vertelt Sohail
Ahmad, een Qatarese voetbalfan. Omdat
het nu hartje winter is in Qatar, staat de
a'irco tijdens de wedstrijd Australië-Irak
uit. Hartje winter in Qatar betekent trou
wens niet dat er sneeuwstormen dreigen.
In Qatar, gelegen naast Saudi-Arabië, is ko
ning winter een zeer schappelijk figuur:
25 graden, strak blauwe hemel.
De Azië Cup 2011, dat vandaag (zaterdag)
de finale Japan-Australië beleeft, is een
voorproefje van het spektakel dat hier
over ruim tien jaar zal plaatshebben. Q_atar
mag immers in 2022 het WK voetbal orga
niseren. Getuige de goede sfeer die er nu al
heerst, belooft dat wat te worden. In het
stadion hebben de fans van Irak, de win
naar van 2007, zich uitgedost met vlaggen
en grote hoeden met daarop de nationale
driekleur. Gezichten zijn beschilderd. Som
mige mannen gaan gekleed in lange, tradi
tionele, witte Arabische gewaden. Een
klein deel van de vrouwelijke voetbalfans
draagt een boerka, maar meer nog dragen
er een hoofddoek, terwijl de meerderheid
het haar los heeft hangen.
De Australië-fans zijn net als de Irakezen
sportfanaten. Overal groengele T-shirts,
paiiken en Australische vlaggen. Een paar
vrouwelijke fans dragen veel te strakke
T-shirts. Enkele Australische mannen
zwaaien ondertussen met 2 meter grote,
opblaasbare plastic kangoeroes. Hier geen
Vak-S of F-side. Alle rivaliserende fans zit
ten gemoedelijk door elkaar heen. Van
boerka tot uitpuilend T-shirtje en alles wat
daar tussen zit. Als Australië in de voor
laatste minuut van de verlenging het beslis
sende doelpunt scoort, hoor je alleen een
kort, doch intens gejammer van de Irake
Het voetbalstadion Al Sadd in Qatar.
zen. Verder geen onvertogen woord. Laat
staan enig spoor van geweld. lammer voor
de bierfans, maar voetballen in een alcohol
arme omgeving heeft zo zijn voordelen.
De meeste Nederlanders kennen Qatar
van slechts een paar zaken. Strikt moslim
land met de sharia, waar je moeilijk kunt
'bieren'. Bloedheet bovendien. Met een op
pervlakte ter grootte van eenderde van Bel
gië. Met minder inwoners dan Brussel. En
natuurlijk kent iedereen Mr. Qatar: Ronald
de Boer, de broer van Frank, die al jaren in
Doha woont.
„Wij zijn klaar voor het WK", weet Ali Sa
lem Afifa, prominent Qatari en board-lid
van dè Al Rayyan voetbalclub, de club
waar de 'De Boertjes' hun carrière in Qatar
begonnen. „De vraag is niet of wij het aan
kunnen alle faciliteiten te bouwen, want
zoiets staat buiten kijf', zegt Afifa, „Belang
rijk is dat wij door zo'n spektakel duidelijk
willen maken dat wij in vrede willen leven
met de rest van de wereld."
Wat vindt Afifa ervan dat sommigen bin
nen de wereldvoetbalbond Fifa het WK
willen verschuiven van de bloedhete zo
mer naar de koele winter? „Persoonlijk
ben ik voor de winter", zegt hij. „Maar in
de zomer is ook geen enkel probleem. Een
uitdaging juist. De stadions met aircondi
tioning maken voetbal prima mogelijk. Zo
mer, winter, wanneer wil je het hebben?"
Wie daar graag een aantekening bij wil ma
ken, is John Buchanan, medewerker aan
de Universiteit van Glasgow en voetbalfa
naat. „Ik reis al sinds het WK van 1974 de
hele wereld over op zoek naar mooie toer
nooien en wedstrijden", vertelt hij, staan
de voor een stadion in Doha. „Dit hier is
allemaal prima georganiseerd. Maar het is
in Qatar wel lastig een biertje te krijgen.
Het is niet te koop in de winkel. Je moet
echt speciaal naar een hotel gaan, een maal
tijd bestellen en dan kun je er een biertje
bij krijgen. Da's toch wat karig."
Qatar als Fifa-lieveling mag dan verrassend
zijn, het is ook weer geen toeval dat juist
dit land het WK voetbal toegewezen heeft
gekregen. Want dit piepkleine landje is,
veelal buiten het oog van het grote publiek
in het Westen, al jaren aan de weg aan het
timmeren om een ware, regionale super
macht te worden. En dat is voor een
dwergstaatje op z'n zachtst gezegd een
reusachtige prestatie. Met 's werelds op
drie na grootste olie- en gasvoorraden is
Qatar een regionale, economische super
macht. Zo verdient een Qatari gemiddeld
twee keer zoveel als een Nederlander. Ook
heeft Qatar veel politieke invloed. Het
land leidt vredesonderhandelingen in Liba
non en tussen Palestijnen. En met de
tv-zender Al Jazeera in Doha is Qatar te
vens een media-knooppunt. De bedoeling
is dat het land binnen enkele jaren ook
een kennis-supermacht wordt. Overal in
Doha worden enorme universiteiten ge
bouwd, die een nieuwe, jonge generatie
van Arabieren gaat ldaarstomen voor de
toekomst.
En dan is er natuurlijk sport, tevens een
van Qatars pijlers van ontwikkeling. Om
een idee te krijgen hoe serieus Qatar sport
neemt, is een bezoek aan Aspire, de organi
satie die Qatars sporthelden van morgen
opleidt, verhelderend. Aspire is een reus
achtig complex, onderdeel van de wijk
Sport City. Om de vlam aan te steken ter
opening van de Aziatische Spelen in 2006
bouwden de Qatari's gewoon een reusach
tig, zestig verdiepingen tellend flatgebouw
in de vorm van een fakkel. Letterlijk miljar
den dollars zijn uitgetrokken voor de aan
leg van overdekte en van airconditioning
voorziene voetbal- en atletiekstadions.
„Bayern München was een paar dagen ge
leden op bezoek voor een trainingskamp",
vertelt Hassan Esbaiss, de Marokkaanse
perswoordvoerder die een rondleiding
geeft door het Aspire-complex. „Ik heb
ook nog een beetje met Louis van Gaal ge
sproken."
En geloof het of niet, maar volgens Esbaiss
was Van Gaal niet eens kwaad tijdens zijn
bezoek aan Qatar. „Nee, hij was juist heel
aardig", zegt hij. Barcelona en andere top
clubs komen ook regelmatig langs voor
een trainingskamp of een oefenpartijtje.
Aan de muren hangen ingelijste en gesig
neerde voetbalshirts van alle groten der
aarde: Pele, Ronaldinho, Seedorf. „Ik was
zo ontzettend blij dat Qatar het WK kreeg
toegewezen, ik kan je niet vertellen wat ik
voelde", zegt Aspire-medewerkster Haya
Al Shammeri.
Net als de meeste vrouwen en meisjes in
de Golf gaat ze gekleed in een bijna volledi
ge lichaamsbedekkende zwarte sluier.
Maar dat betekent niet dat ze geen stijl
heeft. Haya's handen zijn beschilderd met
roodbruine henna, terwijl er make-up
prijkt op haar lippen, ogen en lange wim
pers. „Wij Qatari-vrouwen zijn grote voet
balfans. Ik weet zeker dat ik meerdere wed
strijden zal bezoeken."
Ook aanwezig bij Aspire is Adil Saleh,
voormalig scheidsrechter en lid van de Qa
tarese scheidsrechtersvereniging. Als het
aan hem ligt, zullen er zeker in 2022 overal
camera's worden ingezet om de arbitrage
te helpen. „Scheidsrechters staan vaak te
ver weg", meent Saleh. „Camera's zijn nu
eenmaal beter. Zeker als de bal - pats,
boem1 overal heel snel naar toe gaat."
Je kunt geen bergdorp in Peru binnenlo
pen of aanspoelen op een onbewoond ei
land in de Stille Oceaan zonder een Neder
lander tegen het lijf te lopen. Zo ook bij As
pire. „Ik werk hier als voetbaltrainer", ver
telt Jan Jaap Schmaal, afkomstig uit het
Groningse Wildervank. „Ik woon nu al ne
gen jaar in Qatar, heb het prima naar mijn
zin."
Schmaal, die door iedereen bij Aspire 'JJ'
wordt genoemd, traint Qatars meest talent
volle jonge voetballers. „Een paar jaar gele
den stond hier letterlijk nog bijna niets",
vertelt Schmaal, lopend over het veld en
wijzend op een reusachtig stadion, trai
ningscentra, een torenflat en vele prachtig
aangelegde sportvelden. „En kijk nu eens",
zegt hij op enthousiaste toon. „Je kunt zeg
gen van de Qatari's wat je wilt, maar ze ma
ken echt waar wat ze beloven.''
reageren?
spectrum@wegener.nl
De Nederlandse voetbaltrainer Jan Jaap
Schmaal. foti
Het Aspire-sportcomplex.
