buitenland 19
Een gesprek tussen doven
over nucleair plan Iran
eenheid
Armoede krijgt Suriname in greep
President Cavaco Silva
van Portugal herkozen
Te veel stemmen
uitgebracht in Z-Sudan
maandag 24 januari 2011
ML
s "3
Iran, de VN en de EU pra
ten volstrekt langs elkaar
heen over het Iraanse
atoomprogramma. Iran
zegt niets fout te doen en
geeft geen duimbreed toe.
Logica is een moeilijk be
grip. Wat de een volstrekt
logisch vindt, is voor de
ander onbegrijpelijk.
Dat bewezen de vertegenwoordi
gers van de EU, de vijf permanen
te leden van de VN-VeUigheids-
raad en Iran vrijdag en zaterdag in
Istanbul.
Ze spraken daar over het Iraanse
atoomprogramma en dan met na
me de uraniumverrijking die tot
een atoomwapen zou kunnen lei
den. Het werd een gesprek tussen
doven. Er is zelfs geen afspraak ge
ACHTERGROND
door Carel Coseling
maakt voor nieuw overleg. Catheri
ne Ashton, EU-buitenlandchef en
leidster van het gesprek: „Dit is
niet waar we op gehoopt hadden."
Ze zei dat er nu gewacht moet wor
den op een mogelijke inkeer van
Iran.
Catherine Ashton: „Het proces
kan doorgaan als Iran ervoor kiest
zich positief op te stellen. De keu
ze is aan Iran."
Het 'positief opstellen' betekent
stoppen met uraniumverrijking. In
ruil daarvoor is het Westen bereid
het land financieel, economisch en
technisch te steunen, ook op nucle
air gebied. Sancties zouden zelfs af
gebouwd kunnen worden. Iran
zou ook veiligheidsgaranties krij
gen en een plaats in het mondiale
overlegcircuit.
In Teheran ziet men dat anders.
Toponderhandelaar Saeed Jalili
wees erop dat bij eerder overleg in
Genève, in december 2010, afge
sproken was dat toekomstige on
derhandelingen zouden gaan over
'samenwerking inzake gemeen
schappelijke standpunten'.
Dat kan volgens Jalili alleen als bei
de partijen dezelfde logica hante
ren.
Die is volgens Teheran neergelegd
in internationale verdragen; de re
gels van het Internationaal atoom
bureau IAEA en het non-prolifera
tieverdrag (NPV), dat ongewenste
verspreiding van nucleaire kennis
moet tegengaan.
Iran heeft het NPV getekend. Dat
geeft het land recht op vreedzaam
gebruik van kernenergie en het
ontwikkelen van een eigen atoom
industrie.
Het IAEA, waar Iran ook lid van
is, controleert of landen zich aan
de internationale afspraken hou
den.
Dat is het geval, claimt Teheran.
Het IAEA inspecteert vrijwel per
manent in Iran en heeft nog nooit
kunnen vaststellen dat er ongeoor
loofde dingen gebeuren, zoals stie
keme militaire activiteiten met nu
cleair materiaal.
Zolang het IAEA geen ongeoor
loofde gedragingen vaststelt, mag
de VN-Veiligheidsraad zich er niet
mee bemoeien.
Dat is in het geval Iran echter wel
gebeurd. De Veiligheidsraad heeft
tot vier maal toe strafmaatregelen
tegen Iran afgekondigd.
Voor Teheran is de zaak duidelijk:
logisch geredeneerd mag Iran een
atoomindustrie hebben en zijn de
sancties tegen het land onwettig.
regeringsvorming in hun land.
foto Olivier Hoslet/EPA
LISSABON - De Portugese president
Anibal Cavaco Silva is gisteren in
de eerste ronde van de verkiezin
gen herkozen.
Dat meldden televisiezenders op
basis van exitpolls. De 71-jarige
conservatieve sociaaldemocraat Ca
vaco Silva kan rekenen op 51 tot 58
procent van de stemmen.
Zijn belangrijkste concurrent, de
socialist Manuel Alegre, komt niet
verder dan 17 tot 21 procent. Een
tweede verkiezingsronde is daar
om niet nodig.
Cavaco Silva werd in 2006 voor
het eerst president. Hij was ook
nu de grote favoriet voor de over
wegend ceremoniële functie. Kie
zers konden hun stem uitbrengen
op in totaal zes kandidaten.
De opkomst was laag vergeleken
met voorgaande presidentsverkie
zingen.
Volgens de peilingen stemde 49
tot 54 procent van de kiesgerechtig
den niet.
Veel Portugezen zeggen andere za
ken aan hun hoofd te hebben dan
een stembusgang. De Portugezen
maken zich grote zorgen over het
behoud van hun baan en de hoog
te van hun inkomen. Het land
gaat gebukt onder een grote schul
denlast en moet fors bezuinigen.
JUBA - Een overweldigende meer
derheid van de kiezers in Zuid-Su-
dan heeft zich volgens voorlopige
uitslagen van het referendum van
deze maand uitgesproken voor on
afhankelijkheid, maar in sommige
gebieden zijn er meer stemmen
uitgebracht dan er geregistreerde
kiezers waren. Dat heeft een lid
van de referendumcommissie giste
ren gezegd.
De uitslagen van stembureaus
waar de opkomst meer dan 105
procent bedroeg worden voorlopig
terzijde gelegd. Maar zelfs als die
stemmen ongeldig worden ver
klaard 'is de trend duidelijk', zei
commissielid Chan Reec Madut.
Volgens de voorlopige uitslagen
heeft 98,8 procent van de zuider
lingen in de van 9 tot 15 januari ge
houden volksraadpleging voor on
afhankelijkheid gestemd. Waarne
mers van de Afrikaanse Unie en
het Amerikaanse Carter Center
hebben zich over het algemeen lo
vend uitgelaten over het verloop
van het referendum. Zij bestempe
len het als geloofwaardig, in over
eenstemming met internationale
standaarden en een correcte weer
gave van de wil van het volk. De
definitieve uitslag moet in februari
bekend worden gemaakt.
pakte de politie enkele leden op
van het pro-Vlaamse Taal Aktie
Komitee. Zij probeerden de mars
te verstoren.
Volgens de voorzitter van de
Vlaamse liberalen, Alexander De
Croo van Open VLD, is met de de
monstratie opnieuw geschiedenis
geschreven: „Na het breken van
het Belgische en Europese record
regeringsonderhandelingen zijn ze
er nu in geslaagd om een betoging
op gang te brengen voor een rege
ring, in plaats van tegen een rege
ring."
De onderhandelingen over de vor
ming van een regering verlopen zo
moeizaam omdat die zijn gekop
peld aan een hervorming van de
Belgische staat. De Vlamingen ei
sen meer bevoegdheden en willen
minder geld afdragen aan het ar
mere Wallonië.
De grootste partij van België, de
Vlaams-nationalistische N-VA,
staat daarbij lijnrecht tegenover de
tweede partij, de Franstalige socia
listen.
De Surinaamse gemeen
schap in Nederland
maakt zich grote zor
gen over zijn familiele
den in Suriname. Door een reeks
economische maatregelen dreigen
zij in ijltempo in financiële proble
men te raken. Velen zullen een be
roep doen op hun families in Ne
derland.
„Mijn ouders in Suriname komen
bijna niet rond omdat alles plotse
ling duurder is geworden", vertelt
Anoet Algoe in zijn Surinaamse
toko in Den Haag. „Ook mijn zus
je daar heeft het moeilijk. Ze heeft
een mager salaris en door de hoge
brandstofprijzen is het maar de
vraag of zij nog in haar auto kan
blijven rijden."
De afgelopen dagen hoorde hij
van familie en vrienden over de
forse economische ingrepen in Su
riname en de gevolgen voor de
burgers. Nadat de Centrale Bank
van Suriname de Surinaamse dol
lar (SRD) al had gedevalueerd,
kondigde de regering-Bouterse vo
rige week een pakket belasting
maatregelen aan. Als gevolg daar
van schoot de brandstofprijs om
hoog en wordt gevreesd voor hevi
ge prijsstijgingen en sterke koop
krachtdaling die vele Surinamers
zullen raken. Het slechte nieuws
sijpelt langzaam door in de Suri
naamse gemeenschap in Neder
land, die zich grote zorgen maakt
over hun familie. „De situatie voor
veel Surinamers zal met de dag ver
slechteren", denkt Mahin Jankie,
voorzitter van de Vereniging Ne
derlandse Surinamers (VSN).
Zij zullen steeds meer een beroep
doen op hun families in Neder
land, verwacht hij. Gewoonlijk stu
ren de bijna 400.000 Nederlandse
Surinamers geld en levensmidde
lenpakketten naar hun familie.
„Dat gaat toenemen, de afhanke
lijkheid van hun familie zal alleen
maar groter worden." De geschatte
waarde van geldoverboekingen
van Nederland naar Suriname ligt
rond de honderd miljoen euro per
jaar. Daarnaast worden talloze le
vensmiddelenpakketten via win
kels naar Suriname verstuurd.
Mahin vindt dat de gewone man
en vrouw in Suriname het gelag
betalen van falend overheidsbe
leid. Bouterse heeft volgens hem
sinds zijn aantreden als president
veel ambtenaren in dienst geno
men en hun salarissen verhoogd.
„Hij heeft daardoor teveel geld uit
gegeven en probeert dat te herstel
len door belastingverhogingen en
door geld bij te drukken."
Het stoort hem vooral dat de presi
dent het niet zelf het slechte
nieuws meedeelde, maar door zijn
vicepresident Robert Ameerali.
„Het parlement ergert zich daar
ook aan, maar zij staan volledig
buitenspel. Bouterse heeft een
meerderheid en luistert niet naar
alternatieven van de oppositie."
Toch verwacht hij dat het protest
tegen de maatregelen zal groeien.
„Het zal eerst de onderste laag van
de bevolking treffen, maar daarna
is ook de middenklasse aan de
beurt." Ook Harry van Bommel,
Tweede Kamerlid van de SP, ver
wacht zo'n scenario. „Hoewel de
Surinaamse samenleving flexibel
is, verwacht ik toch grote maat
schappelijke onrust. De bezuinigin
gen treffen iedereen, maar vooral
ouderen, onderwijzers en verple
gers." Nederland kan volgens Van
Bommel niet veel betekenen voor
in Nederland wonende, bezorgde
Surinamers. „Suriname is een soe
verein land dat zijn eigen beslissin
gen neemt." Wel dringt hij aan op
een belastingverdrag met Surina
me dat een einde maakt aan de
dubbele belasting op AOW. Een
gepensioneerde Surinamer uit Ne
derland die terug wil moet nu zo
wel in Nederland als in Suriname
belasting betalen.
