9 spectrum
Zaterdag 22 januari 2011
foto's Mark Neelemans
bewaarde gebouw ter wereld. „De keizer is
drie keer in Lillo geweest en heeft hier
twee keer overnacht. Het fort was belang
rijk voor de controle over de Schelde. Dit
was in feite het geladen pistool op het hart
van aartsvijand Engeland, waarmee Napo
leon altijd dreigde. Dit gebouw heeft drie
meter dikke muren, waarin één miljoen
bakstenen zijn verwerkt. Er kon 50 ton
buskruit in worden opgeborgen."
Dockx bespeurt vooral bij het bedrijfsle
ven een toenemende belangstelling voor
bedrijfsuitjes zoals een teambuildingsdag
in Fort Lillo. De burgemeester van Lillo
ziet verder wel brood in de uitvoering van
het idee dat professor Eric Van Hooydonk
van de Universiteit Antwerpen enkele ja
ren geleden te boek stelde in 'Antwerpen,
internationaal havenicoon'. Van Hooy
donk geeft daarin meer dan tweehonderd
aanbevelingen om het Antwerpse havenge
bied aantrekkelijker te maken. De hoogle
raar Maritiem Recht stelt in dat kader voor
in Lillo een tweede cruiseterminal te bou
wen. De nieuwe generatie passagierssche
pen gaat namelijk naar een lengte van 350
meter. Die mastodonten kunnen bij de
cruiseterminal in Antwerpen niet draaien,
maar bij Lillo wel, door de ligging tegen
over het Deurganckdok.
Fort Lillo werd samen met het tegenover
gelegen Fort Liefkenshoek vier eeuwen ge
leden gebouwd door prins Willem van
Oranje en de Antwerpse burgemeester
Marnix van Sint-Aldegonde ter verdedi
ging van Antwerpen tegen de Spanjaar
den. Gezien die historische betekenis wil
de provincie Antwerpen het middeleeuw
se bastion met Europees geld in oude luis
ter herstellen. Ook de veiligheid speelt ech
ter een rol. Na zware overstromingen in
1976 werd in Vlaanderen het Sigmaplan
voor versterking van de dijken opgesteld
en in uitvoering gebracht. Volgens dat
plan wordt de bestaande dijk bij Lillo vol
gens consulent stedebouw Sandra Vanveld
hoven van de stad Antwerpen drie meter
verhoogd. Grontmij Vlaanderen (Softe De-
pauw) en Cluster Landscape (David Ver-
hoestraete) gingen met die randvoorwaar
den aan de slag en maakten een toekomst
plan voor het fort.
Een van de meest in het oog springende
onderdelen van dit masterplan is het ont
werp voor de nieuwe jachthaven. Dat
werd onlangs bekroond met de Prijs voor
Architectuur van de provincie Antwerpen.
Depauw en Verhoestraete bedachten een
'indijkse' haven die in de nieuwe Sigma-
dijk komt te liggen. Bij die haven komt
een langgerekt gebouw dat onder dienst
kan doen als boothuis en waarvan het dak
fungeert als terras met panoramisch uit
zicht over de Schelde. Lillo krijgt hiermee
volgens de ontwerpers 'een gezicht naar
de Schelde'.
Het gebouw kan bovendien een functie
krijgen als ontvangstcentrum voor de
47.000 mensen die momenteel jaarlijks
met het veerpontje vanuit Doel aanmeren.
Daar komt overigens in de toekomst veran
dering in, vertelt Vanveldhoven. Het pon
tje vaart dan niet meer tussen Doel en Fort
Lillo, maar tussen Fort Liefkenshoek (nabij
Kallo) en Fort Lillo. Verder voorziet het
masterplan in het herstel van de histori
sche vijfhoekige structuur van het fort en
wordt het zoals vroeger weer volledig om
ringd door een vestinggracht.
Inwoners en leveranciers kunnen er met
de auto in en uit over een brug die uit
komt op de Scheldelaan, maar bezoekers
moeten hun auto of bus buiten de vesting
laten staan. Wanneer het plan wordt uitge
voerd, is volgens Vanveldhoven op dit mo
ment nog niet bekend. Zelf schat ze in, dat
er de eerstkomende vier jaar nog geen eer
ste spade de grond in gaat. „Maar het zal
ook geen vijftien jaar meer duren voor het
volledig is uitgevoerd."
De neogotische Sint Benedictuskerk uit het eind van de negentiende eeuw. Pal ernaast is de kroeg.
Kris Dockx, eigenaar van het Kruitmagazijn en 'burgemeester' van Lillo.
