5 spectrum
Oefening baart kunst
RUDEN RIEMENS FOTOGRAFIE
uit de veren
Marjan
Berk
Zaterdag 22 januari 2011
Achter mij is de pianostemmer bezig
mijn dierbare kleine Pleyel te stem
men. Ik ben dol op de klanken die hij
veroorzaakt, voortdurend wegend en
luisterend of de noten zuiver zijn.
Ik herinner me als de dag van gisteren de pia
nostemmer, die in mijn kinderjaren bij ons
thuis twee keer per jaar onze grote Zimmer-
mann-piano op toon bracht. Mijnheer Benoit
heette hij, hij had een Samuel Pickwickbuikje en
wanneer hij zijn werk had verricht, bracht hij
met verve zijn pronkstuk ten gehore: de eerste
wals van Auguste Durand. De wals begon met
grote magistrale akkoorden en ging er dan in lus
tige driekwartsmaat vandoor...ach wat een heer
lijke wals. Ook mijn moeder, die een mooie mez
zosopraan had en zichzelf vaardig begeleidde,
kon die wals aan en ik was vastbesloten op een
dag die grote begingrepen in de vingers te krij
gen en zachtjes wiegend op de pianokruk dat
heerlijke stuk muziek uit de toetsen te ranselen!
Ferry, de man die op het ogenblik mijn pianoo
tje koestert, vertelt van de documentaire film
die hij op het IDFA-festival heeft gezien: 'Piano-
manie', van Lilian Franck en Robert Cibis, die in
zicht geeft in het werk van een van 's werelds
beroemdste pianostemmers, Stefan Knüpfer, die
niet zozeer een pianostemmer is als wel een
creatieve medewerker. Ik kan niet wachten dm
deze film te Googelen. En daar zie ik Stefan in
zijn gevecht met de meest beroemde en grote
pianisten van deze tijd, zoals Alfred Brendel en
Pierre-Laurent Aimard. Vooral de laatste is maar
niet tevreden te krijgen. Stefan ligt ook voortdu
rend op zijn rug onder de te stemmen vleugel.
Hij vertelt over zijn slechte droom, waarin hij
hoort hoe er tijdens een concert een snaar
knapt...!
Je ziet op de film Stefan ook dollen met de be
roemde Lang Lang. Ze hebben het over pianis
ten, die bij het spelen net doen of ze Formule I
raceauto,s rijden, snel, sneller, snelst! En dan
geeft Lang Lang een demonstratie van
top-snel-pianospelen!
Ik vraag Ferry, wat op het ogenblik de mooiste
vleugels zijn. „Fazioli", zegt hij zonder aarzeling.
„Vroeger had je het altijd over een Bechstein of
Steinway. Maar de Fazioli is nog betrekkelijk
jong en modem. Ik ben in de fabriek geweest, in
een plaats dichtbij Venetië. Fazioli, de maker,
vond bij geen van de grote merken de klank die
hij zocht En nu maakt hij zelf zijn ideale instru
ment. Alles wordt bij hem met de hand vervaar
digd, behalve dan de kast er om heen!"
Ferry gaat naar huis. Ik zet de pianolamp weer
boven op, sla de klep open.
Effe proberen. Mijn stijve vingers doen hun
best. Toch nog eens even naar die wals van Du-
rand kijken. Ik zoek in de stapel muziek naast de
piano. Daar is ie.
Potverdorie! Dat valt niet mee Berk. Je moet stu
deren! Anders wordt het nooit wat.
Vervuld van de allerbeste voornemens speel ik
houterig en met dichtgeknepen ogen door mijn
leesbril turend de wals in slakkentempo.
„Oefening baart kunst!" En ik neem me voor de
zoveelste keer in mijn lange leven voor om, na
Nederland in Beweging, ogenblikkelijk door te
stomen naar de piano en mijn stramme vingers
over de toetsen te jagen....Die Wals van Durand
zal ik weer in mijn vingers krijgen!