cultuur 117
Effe botsen'
r* -
Meymerigje omhelst haar stuurman
1 duizend keer, in gedachten
we
agenda
Haperen in Piek
zaterdag 15 januari 2011
mmssmmmmss
door Jan van Damme
bewindslieden in het huidige kabinet.
vind wel dat de kunstsector meer
moet doen dan alleen 'een
schreeuw' geven. We moeten voor
al door blijven gaan met boeiende
kunst maken."
Wie dezer dagen de Zware Plaat
werkerij binnenkomt, wordt ont
vangen met een imposante klassie
ke compositie. Het harmonieuze
deel duurt echter maar even, want
weldra klinkt er een dissonant in
de vorm van kermisjingles. „Een
confrontatie in geluid. Ik wilde het
foto Lex de Meester
ook in klank lekker laten botsen",
zegt Van den Bosch.
Hij hoopt met zijn driedaagse
kunstinstallatie vooral discussies
los te krijgen en het liefst ook een
bijgestelde mening over kunst en
cultuur. „Maar mensen mogen na
tuurlijk ook gewoon voor de lol ko
men rondrijden."
Morgen en zondag, Manifestatia 'Effe
botsen', Zware Plaatwerkerij, Vlissin-
gen, 14.00 - 17.00 uur.
Hoe moet dat over honderd
of tweehonderd jaar? Zou
den er dan nog geschied
schrijvers zijn, die onze wereld
van nu in beeld willen brengen?
Dat zal niet meevallen. We mai
len, twitteren en facebooken ons
blauw. Maar wat blijft daarvan
voor het nageslacht bewaard? Het
wordt de hoogste tijd voor een
campagne. Schrijf eens een brief!
De reden om een lans te breken
voor de vulpen? Die moet u zoe
ken in een werkelijk prachtige
nieuwe aflevering van de (boe
kenserie Sailing Letters. Net voor
het begin van dit jaar verscheen
het derde deel: De voortvarende zee
mansvrouw - Openhartige brieven
aan geliefden op zee. 'Sijt minsaam
van mij gegroet nadat ik uw,
mij(n) liefe schat, wel duysen(d)-
maal in mijn gedagten onthelst te
hebben'. Zo'n zin, daar kan een
Giphart nog een puntje aan zui
gen.
De liefdesverklaring vloeit op 2
juli 1779 uit de pen van Meymerig
je Buyk-Kleynhens in Enkhuizen.
Ze schrijft aan haar man Coenraad
Buyk, die onderstuurman is op de
Oost-Indiëvaarder De Dankbaar
heid. In de maanden dat hij op de
rede van Enkhuizen op de afvaart
ligt te wachten, hebben ze volop
contact. Meymerigje is 27 jaar, ze is
nog maar een halfjaar getrouwd,
en ze is zwanger. Ze schrijft hem
in totaal twaalf brieven: acht in de
periode dat hij op de rede ligt, vier
naar Kaap de Goede Hoop en Bata
via. Coenraad bewaart de brieven
aan boord. Als hij in 1780 de terug
reis aanvaardt, is de dan al wanke
le Republiek der Zeven Verenigde
Nederlanden in oorlog met Enge-
land. Bij Kaap de Goede Hoop ver
overen Engelse oorlogsbodems
zijn schip. Alle ladingpapieren en
brieven aan boord worden in be
slag genomen. Zo komen de ont
boezemingen van Meymerigje in
Londen terecht, waar ze tot op de
dag van vandaag - met vele duizen
den andere documenten afkom
stig van Nederlandse schepen - be
waard zijn gebleven.
Johannes Vermeer: Schrijvende vrouw met dienstbode, circa 1670.
Meymerigje schrijft over haar dage
lijkse 'beslommernissen'. Over de
schone was voor Coenraad, over fa
miliebezoek, over de voorspoedige
bevalling. En over ziekte en dood
in Enkhuizen als gevolg van de ro
deloop. Marijke van der Wal, be-
zorgster van de brieven, zegt in
het voorwoord: „Dichter bij het
verleden komen is bijna niet moge
lijk."
De laatste maanden van 2010
was het spitsuur bij de uitge
verijen van maritieme boeken. Op
walvisjacht naar Spitsbergen bevat
drie originele journalen van stuur
man Fedde Janszoon Visser, die in
de jaren 1774-1778 op de Weltevree-
de naar het hoge noorden voer.
Het is de tijd dat de walvisvangst
door overbevissing en Engelse con
currentie nauwelijks nog lonend
is. Hij beschrijft van dag tot dag
het bedrijf aan boord, de weersom
standigheden en de communicatie
met collegavissers. Nieuwtjes wor
den snel doorgespeeld. Zo komt
het rampjaar 1777 - veertien sche
pen vergaan in hét ijs en zeker
driehonderd opvarenden komen
om - in het journaal van 1778 aan
bod, als er plotseling overlevenden
in Nederland opduiken.
Een intrigerend maar helaas nogal
mislukt boek is Scheepschirurgijns
van de VOC. Auteur dr. Imro ML
Baldew (1947) was medisch specia
list, en is nu docent aan de Roose
velt Academy in Middelburg. Hij
hoopt - schrijft hij ter inleiding -
medici en geschiedkundigen te be
reiken. Omdat de schrijver zelf
overzicht mist, wordt zijn boek
een grabbelton.
De bundel Kapers Piraten, schur
ken of helden? is daarbij vergeleken
een wonder van structuur en stijl.
De Zeeuwse kapers Nicolaas Jarry
en Pierre Le Turq hebben een ei
gen hoofdstuk gekregen. In het ar
tikel over de strijd tegen de Duin
kerkers in de 17e eeuw laten de Sta-
ten-Generaal zich van hun onver
draagzame kant zien. Ze verordon
neren (tot 1626) dat alle gevangen
opvarenden over boord worden ge
zet. Dat leidt tot represailles, die
veel Hollandse en Zeeuwse zeelie
den het leven kosten.
Sailing Letters Journaal III - Walburg
Pers, €19,95.
Op walvisjacht naar Spitsbergen - Wal
burgpers, €29,50.
Imro M. Baldew: Scheepschirurgijns
van de VOC - Bataafsche Leeuw,
€17,50.
Kapers Piraten, schurken of helden? -
Walburg Pers, €19,95.
'SSsaassiagasawsBKa^KBSSiiessssiiisx^B&s^a^BsssssssBSBsssssa gaaBoa&msm
Meer agendanieuws en
de complete bioscoopagenda
is te vinden op de website
van deze krant.
OP PAD
ZATERDAG 15 JANUARI
Hoofdplaat
Knotwerkgroep 't Duumpje aan de slag.
Westlangeweg 2, 9.00 uur.
Kapelle
Informatiemiddag over leifruit.
Fruitteeltmuseüm, 13.00 - 15.00 uur.
Middelburg
Genealogisch spreekuur.
Zeeuwse Bibliotheek, 13.00-16.00 uur.
Oost-Souburg
Oude ambachtenmarkt.
Centrum dorp, vanaf 10.00 uur.
Sas van Gent
Wagenbouwersbal De Betekoppen.
Café Reseda, 20.00 uur.
Vlissingen
Winterwandeltocht Willen is Kunnen
over: 5,10, 15 of 30 kilometer.
Start: Adriaen Coortelaan 1,10.00-13.00
uur (30 km 9.00-10.00 uur)
ZONDAG 16 JANUARI
Ellewoutsdijk
Oecumenische bijeenkomst met Bas
Rentmeester en Anja Kopmels.
Kerkje van Ellesdiek, 14.30 uur.
Middelburg
Kinderworkshop i.k.v. 'Soort van Steen'.
Zeeuws Museum, 13.00-14.30 uur.
PODIUM
ZATERDAG 15 JANUARI
Arnemuiden
Neil Young-tribute Gerry Wolthof.
Café Boven Molenweg, 21.00 uur,
Goes
Presentatieweekend Jeugdtheaterschool
't Beest, 12.30 uur.
*Danshuis Station Zuid: Home Again.
Theater de Mythe, 20.00 uur.
Kats
Nieuwjaarsconcert met div. optredens.
Galerie Kats, 20.00 uur.
Kortgene
Maarten van Roozendaal treedt solo op.
De Pompweie, 20.00 uur.
*Optredens Another Level en Mobunk.
Café Graaf van Buren, 21.30 uur.
Middelburg
Fragile, band met strijkkwartet, treedt op.
De Drukkerij, 15.00-16.30 uur.
*Martin Mans Formation presenteert cd.
Oostkerk, 15.00 uur.
*Duinart: Hans Christian Andersen,
't Spiegeltheater, 20.00 uur.
Nieuw- en Sint Joosland
Theaterconcert De 4 Tuoze Matroze.
De Wegwijzer, 20.30 uur, is afgelast
Oost-Souburg
Klarinetkwartet Kurios geeft concert.
Historische Kerk, 20.00 uur.
Rilland
Cabaretier Onno Innemee.
Luctor et Emergo, 20.00 uur.
Terneuzen
Wintercircus Martin Hanson.
Scheldetheater, 13.00 en 16.15 uur.
*Concert ONS.
Porgy en Bess, 21.00 uur.
Vlissingen
Nieuwjaarsconcert Het Zeeuws Orkest.
Sint Jacobskerk, 20.15 uur.
*Tom Waits-tribute Léon Tol en band.
Arsenaaltheater, 20.15 uur.
*Big Chief Sugar presenteert cd/dvd.
Café de Concurrent, 21.30 uur.
*Optreden bluesband Barrelhouse.
De Piek, 22.00 uur.
Zaamslag
Liedjes Louis Davids in een modern jasje.
Het Podium van Zaamslag, 20.00 uur.
Zierikzee
Tsjechov door toneelver. Utile Dulci.
De Rode Kamer, 20.00 uur.
ZONDAG 16 JANUARI
Goes
Presentatieweekend Jeugdtheaterschool.
't Beest, 12.30 uur.
*Optreden pianoduo Jeroen en Sandra
van Veen in De Mythe is geannuleerd.
Heinkenszand
Nieuwjaarsconcert Muziekver. Euterpe.
De Stenge, 14.30 uur.
Middelburg
Wintercircus Martin Hanson.
Stadsschouwburg, 13.00 en 16.00 uur.
*Concert Britse rockband Wishbone Ash.
Café 't Schuttershof, 18.00 uur.
Oostburg
Neil Young-tribute door Gerry Wolthof.
Penny Lane, 16.00 uur.
*'Liedjes van Louis Davids' in het Ledel-
theater is geannuleerd.
Vlissingen
Hot Griselda speelt eigentijdse folk.
De Piek, 15.15 uur.
Terneuzen
Nieuwjaarsconcert Tutu Puoane Quartet.
Porgy en Bess, 15.00 uur.
Zierikzee
Nieuwjaarsconcert Kunst en Eer.
Gebouw De Harmonie, 14.45 uur.
VLISSINGEN - Peter Steutel en Els
Dominicus exposeren vanaf zon
dag in De Piek onder de titel Hape
ren hun video-installaties, werken
op papier en schilderijen. De expo
sitie wordt om 17.00 uur feestelijk
geopend. Te zien tot eind februari.
UIT-ACENDA
Uit eten? Op pad? Naar het theater?
Film kijken. Bekijk de complete
uit-agenda op www.pzc.nl/uit. -jp
STUUR UW TIPS NAAR redactie@pzc.nl
Volg de PZC op Twitter:
twitter.com/pzcredactie
