Nieuwe keten
agri- en
aquafood
m
foo
foodport
zeeland
foodport
Traditionele landbouw en visserij stonden eeuwen lang aan de ba
sis van de Zeeuwse economie. Na de jaren '60 kregen deze secto
ren het stempel 'conventioneel'. Grootschalige industriële ontwikke
ling moest Zeeland uit de achterstandspositie halen. Dit luidde een pe
riode in van de bouw van chemische plants en de aanleg van havens.
Met de opkomst van het maatschappelijk verantwoord ondernemen,
waarbij duurzaamheid en innovatie hoog in het vaandel staan, blijken
de Zeeuwse agri-, en aquasector een verborgen schatkamer voor inno
vatieve verbindingen.
Arie van der Maas, senior projectmanager van Economisch Impuls Zeeland.
door Annet van de Ree
YERSEKE - Foodport Zeeland gaat
deze mogelijkheden in een duurzame
netwerkstructuur bundelen met als
doel het realiseren van nieuwe keten
combinaties tussen agri- en aquafood
business.
ren geleden genomen door ZLTO en
wordt inmiddels mee ontwikkeld
door Economische Impuls Zeeland,
Zeeland Seaports, Provincie Zeeland,
de gemeente Temeuzen en de Beve-
landse gemeenten.
Meerdere sporen
"De kracht van Foodport Zeeland
ligt in de combinatie van verschillen
de sporen. Het gaat om de agrifood
en aquafoodsector maar zeker ook
om de unieke logistieke sleutelpositie
die Zeeland heeft o.a. door de ha
vens. Binnen Foodport Zeeland zijn
er nu drie kemlocaties van waaruit in
novaties worden aangejaagd. Ten eer
ste Kennis- en Innovatiecentrum
Rusthoeve in Colijnsplaat, waar met
name innovatie in de primaire produc
tie vorm krijgt; ten tweede Biopark
Terneuzen, met o.a. het Opleidings
centrum Glas
tuinbouw en een
'verscentrum';
een centrum
waar voedselpro
ductie, verwer
king, verpakking
en distributie als
toegevoegde waarde geclusterd wor
den. Dit zorgt voor extra werkgele
genheid en kansen in 'value added lo
gistics'. Ten derde op Zuid-Beveland
'Business Station Kruiningen Yerse-
ke' een recent initiatief dat innovatie
en ondernemerschap in foodbusiness
wil bevorderen," licht Van der Maas
toe.
Overigens zijn er binnen de filosofie
van Foodport Zeeland al een aantal
concrete stappen gezet. Rondom de
Oosterschelde is de zgn. 'Blueport
Oosterschelde' gestart. Een platform
op basis van de filosofie: Stoppen met
vechten, starten met samenwerken
om in het Oosterscheldebekken ruim
te te scheppen voor recreatie, aquacul-
tuur, natuur en landschap. Daarin
wordt bijvoorbeeld nagedacht over
de aanleg van een proefgebied voor
nieuwe kweekmethoden in het wa
ter, maar wordt ook gewerkt aan opti
male benutting van de verschillende
functies van de Oosterschelde.
Voor de ontwikkeling van Foodport
Zeeland is de inzet van het bedrijfsle
ven van groot belang. De initiatiefne
mers kunnen en willen uiteindelijk
niet de enige trekkers zijn," zo onder
streept Van der Maas. De Provincie
streeft innovatie en structuurverster
king na, en ondersteunt dit nieuwe sa
menwerkingsverband van ketenpar
tijen. Naast de bestaande brancheorga
nisaties ontstaat zo een breed gedra
gen netwerk, gericht op verbindin
gen (cross-overs). Essentieel punt om
het project succesvol te maken is de fi
nanciering. Tot nu toe worden subsi
dies veelal toegekend aan 'stand-alo
ne' projecten, terwijl het doel van
Foodport Zeeland is om in een over
koepelende programmastructuur te
werken. Dit maakt het wel com
plexer om de financiering rond te krij
gen, maar Van der Maas blijft optimis
tisch.
Food Main port
Uiteindelijk moet het businessplan
van Foodport gedragen worden door
ondernemers zelf; het doel is een net
werk van waaruit steeds nieuwe kruis
bestuivingen plaatsvinden. Op ter
mijn wordt de stimulerende rol van
uit Provincie, gemeenten en Econo
mische Impuls dan ook afgebouwd.
De kansen voor Foodport Zeeland
zijn legio, niet alleen binnen de
Zeeuwse grenzen. Zo is de aanslui
ting naar o.a. Greenport Venlo al ge
maakt. Met de Flonade 2012 in beeld
ontstaan er nieuwe samenwerkingsver
banden tussen Limburg, Zeeland en
Duitsland. Venlo is een belangrijk om-
zetpunt voor het transport naar de
Duitse markt, via de Zeeuwse havens
kan fresh en food doorgezet worden.
Omgekeerd wil Foodport Zeeland, in
samenwerking met andere Foodre-
gio's, een sleutelregio zijn in het be
dienen van markten in Vlaanderen,
Frankrijk (via Seine Nord) en Enge
land. "Bij dit alles", zo benadrukt
Van der Maas, "gaat het er niet om
een nieuwe intern gerichte Zeeuwse
'Foodclub' in de benen te brengen.
Maar een netwerk dat volop verbin
dingen binnen en buiten Zeeland be
nut om daarmee een optimale bijdra
ge te leveren aan de 'food mainport
Nederland'. Hier plukt ook Zeeland
dan de economische vruchten van."
"Foodport Zeeland moet op het net
vlies komen, zowel binnen als buiten
Zeeland," zegt Arie van der Maas, se
nior projectmanager Economische Im
puls Zeeland en voorzitter van de be
geleidingsgroep Foodport. We spre
ken hem in het Business Station Krui
ningen Yerseke. "Vanuit het Business
Station gemeten, ligt binnen een
straal van 5 km een enorme potentie
aan foodbedrijven in zowel agri- als
aquafood. De kennis en
technologie voor beide
sectoren zijn op
Zeeuwse bodem zeer
digd. De samenwes-
terk vertegenwoorr-
king op diverse ter
reinen met weten
schappelijk en ho
ger onderwijs
(WUR, HZ) komen steeds effectie
ver en marktgerichter tot ontwikke
ling". "Foodport Zeeland is dus geen
losstaand project maar een innovatief
doorontwikkelen van dat wat al eeu
wen bestaat en ook volop toekomst
perspectief heeft. Concrete en slimme
verbindingen tussen Zeeuwse onder
nemers die door de hele keten van de
Nederlandse foodsector effect kunnen
hebben. De uitzonderlijke combina
tie van agri- en aquafood komen hier
op het land bij elkaar door o.a. de
kweek van Zeeuwse Tong. Initiatie
ven tot het hergebruik van afvalwater
uit bijvoorbeeld de aardappelverwer
king als basis voor een grootschalig al
gen kweekprogramma. Algen die ver
volgens als voer voor schelpdier-
kweek op land dienen," legt Van der
Maas uit. De belangrijkste doelen uit
het Foodport businessplan zijn vooral
gericht op actie, gebundeld in een
duurzaam netwerk. Deze filosofie
moet de foodsector stimuleren om in
novatie als continue proces op gang
te houden. Belangrijkste indicatoren
zijn: productiewaarde, toegevoegde
waarde, duurzaamheid in een even
wichtige groei voor de Zeeuwse eco
nomie op basis van People, Planet en
Profit. Het eerste initiatiefis enkele ja-
'Voed
Mosselen, exportproduct van de Zeeuwen.
Landbouw nog steeds belangrijk in Zeeland.
sectoren zijn op
Zeeuwse bodem zeer
digd. De samenwes-
terk vertegenwoorr-
king op diverse ter
reinen met weten
schappelijk en ho
ger onderwiis
Vos-dseldelta van Europa
