II
- V*
vV v
wp"
lllllll.
iiiiiiimnrniimiiiHmm
$1 l l l
i li irm mi
i urn hup
'We ontwikkelen steeds nieuwere methoden om zoveel
mogelijk gas uit de velden te halen.'
NAM-directeur Bart van de Leemput
donderdag 13 januari 2011
ggEBSSSSSSBSGStë
3^5SS££&ïS£
door Maurice Wilbrink
Kijk, hier zie je het
kantoor van de
NAM, en dat gear
ceerde gebied: daar
zit een gasveld.
Het rode streepje is het boor
gat. Er is onder de grond hori
zontaal geboord naar dit gas
veld."
Om de toekomst van de Neder
landse gaswinning duidelijk te
maken, pakt NAM-directeur
Bart van de Leemput er een
kaartje van Assen-zuid bij. Pal
onder het hoofdkantoor van
de Nederlandse Aardolie Maat
schappij ligt - hoe passend -
een klein aardgasveld.
Dat was nog niet bekend bij de
bouw van het kantoor. Tot
voor kort was het oninteres
sant zulke kleine velden te ont
ginnen. Maar de NAM heeft de
afgelopen tien jaar kleinere, ge
standaardiseerde en veel goed
kopere boorinstallaties ontwik
keld, waardoor het winnen
van de kleinste veldjes com
mercieel interessant is gewor
den.
Daarmee heeft het 'kleinevel-
denbeleid' dat in de jaren ze
ventig van de vorige eeuw is in
gezet, een nieuwe fase bereikt.
Destijds begon men met de
productie van kleine gas- en
olievelden (veelal onder de
Noordzee), om het enorme
Groninger gasveld te sparen.
Nu raken die velden gaande
weg leeg, en is de NAM toe
aan 'de kleinere kleine velden',
zoals Van de Leemput ze
noemt
Steeds slimmere technologie
heeft de toekomst van de Ne
derlandse energiewinning aan
zienlijk verlengd. Die toekomst
draait uiteindelijk om het Gro
ninger veld - 'Slochteren' in de
volksmond - en dat zal veel lan
ger meegaan dan tot voor kort
gedacht. Van de Leemput voor
spelt dat Nederland nog vijftig
jaar gasproducent zal zijn, 'ten
zij we dat grote veld veel snel
ler leeg willen zuigen dan we
nu doen, natuurlijk'.
Vorig jaar voorspelde de
branchevereniging van de Ne
derlandse olie- en gasproducen-
ten dat 2010 de piek zou laten
zien van de gasproductie, waar
na die langzaam afneemt in de
komende decennia. Hebben
we het hoogtepunt achter de
rug?
Van de Leemput: „Ik weet het
niet. Vorig jaar was het beste
productiejaar sinds midden ja
ren negentig. En we ontwikke
len steeds nieuwere methoden
om zoveel mogelijk gas uit de
velden te halen. Daarmee stel
len we in ieder geval het mo
ment dat het gas opraakt
steeds verder uit. Er wordt bo
vendien nog altijd intensief ge
zocht naar nieuwe reserves."
De verwachting is dat nieuwe
seismische gegevens, in combi
natie met nieuwe interpretatie
technieken zullen leiden tot
Bart van de Leemput foto CPD
nieuwe vondsten. Met de ken
nis van nu kunnen we ervan
uitgaan dat Nederland in totaal
een eeuw lang gasproducent
zal zijn, stelt Van de Leemput.
„Het gigantische Groningef
veld produceert al vijftig jaar,
en we kunnen nu stellen dat
we het voor 98 a 99 procent
leeg kunnen halen. We investe
ren daartoe vele miljarden in
dat veld, onder meer in nieu
we boorputten in uithoeken
van het veld, en in compresso
ren waardoor we gas kunnen
blijven winnen ondanks het
feit dat de natuurlijke druk in
het veld afneemt."
Op de vraag of het ongeluk
met de BP-boorput in de Golf
van Mexico zijn invloed heeft
op de NAM, knikt Van de
Leemput.
„De vraag is: wat kunnen wij
ervan leren? Het zou overmoe
dig zijn om te zeggen dat een
ongeluk hier onmogelijk is,
maar de verschillen zijn ook
groot. Hier produceren we veel
kleinere hoeveelheden olie in
een ondiepe zee, maar in de
Golf van Mexico is het diep en
gaat het dagelijks om een gigan
tische olieproductie. De olie-
en gasindustrie hier is naar aan
leiding van die ramp bezig z'n
operaties te analyseren."
„We hebben bijvoorbeeld extra
trainingen ingevoerd om perso
neel op boortorens nog beter
voor te bereiden op noodsitua
ties, zodat ze ook in extreme
omstandigheden de juiste be
slissingen nemen. We hebben
ook besloten het onderhoud
van materiaal dat we gebrui
ken op een boorlocatie stan
daard door de fabrikant uit te
laten voeren. Dat was binnen
de industrie niet altijd het ge
val voorafgaand aan de
BP-ramp. Ook hebben we nu
voor alle, vele honderden put
ten spullen om ze af te kun
nen sluiten als er iets mis gaat.
Daartoe hebben we extra be
stellingen gedaan."
Bij het vernieuwen en verbete
ren van de operaties haalt de
NAM steeds vaker kennis van
buiten. Van de Leemput: „We
kunnen niet alles in eigen
hand houden, olie- en gas
bedrijven moeten van elkaar le
ren. Mensen van het Russische
Gazprom zijn bij ons in trai
ning geweest. Wij gebruiken
de techniek om met stoomin-
jecties weer olie te winnen bij
Schoonebeek door samen te
werken met een bedrijf in Cali-
fornië."
A
n
W
1 -
i
Gas en olie in Nederland
Ongeveer een derde van het gas dat
Nederland verbruikt, komt nu uit
het Groninger gasveld, de rest uit
kleinere velden en het buitenland.
Aardgasproductie
NAM
In miljard m3
18 Groninger gasveld
iü kleine gasvelden
op land en offshore
57,9 m3
2008 2009
Aardgasproductie
12g miljard m3
I op land
qq Hcontinentaal plat
80
60
40
20
0
'60 '65 '70 '75
Aardolieproductie
c x 1.000m3
'95 '00 '05 '09
continentaal plat
II Rijswijk
Schoonebeek
Hl. I.
BI i
'70
'75
'80
'85
'90
'95
'00 '05 '09
infographic AA bron NAM
