9 spectrum
Zaterdag 8 januari 2011
werkplek' nodig hebben, staat in het re
geerakkoord.
Alle andere 'arbeidsgehandicapten met
een beperkte verdiencapaciteit' moeten
in de toekomst zo veel mogelijk bij regu
liere werkgevers aan de slag worden ge
holpen via instrumenten als loondispen-
satie. Dit houdt in dat de werkgever
slechts het deel van het salaris hoeft te
betalen dat overeenkomt met de loon-
waarde. Anders gezegd: de productivi
teit van de werknemer in kwestie. Als
die bijvoorbeeld maar 40 procent is,
hoeft de werkgever niet meer dan dat
percentage van het loon te betalen. De
werknemer kan zijn loon dan via een
uitkering aangevuld krijgen tot maxi
maal het niveau van het wettelijk mini
mumloon. Dat kan dus ook minder zijn.
Het kabinet stelt dat de arbeidsmarkt in
de toekomst veel krapper wordt door de
vergrijzing. Werkgevers zullen eerder ge
neigd zijn mensen met een arbeidshan
dicap in dienst te nemen, is het idee. Ze
ker als de overheid hen daarbij helpt,
met bijvoorbeeld loondispensatie. Maar
critici, zoals de vakbond AbvaKabo
FNV, stellen dat de kabinetsplannen
niets anders zijn dan een platte bezuini
ging die vooral ten koste gaat van de
mensen met zwakke schouders.
„Het komt neer op een enorme verslech
tering van de positie van de werkne
mers", zegt bestuurder José Meijer.
„Wie nu in de wsw zit, valt onder een
cao en bouwt pensioen op. Dat is er
straks bijna niet meer bij voor mensen
die bij een reguliere werkgever aan de
slag moeten."
Volgens haar zijn werkgevers helemaal
niet bereid veel meer arbeidsgehandicap
ten in dienst te nemen. „Het gevolg is
dat veel arbeidsgehandicapten terug ach
ter de geraniums worden gestuurd." Dat
zal volgens Meijer weer leiden tot meer
sociale problemen en tot hogere kosten
in de gezondheidszorg.
Directeur Johan Mug van het regionale
werkbedrijf Emco heeft ook zo zijn twij
fels. „Het idee is dat de meeste mensen
die nu in de sociale werkvoorziening zit
ten, ook plaatsbaar zijn op de reguliere
arbeidsmarkt. Ik zie dat in ieder geval in
reageren?
spectrum@wegener.nl
deze regio nog niet gebeuren." Mug be
grijpt dat er bezuinigd moet worden.
En dat het kabinet daarbij ook naar de
werkvoorziening kijkt. Daar valt op pa
pier immers veel te halen. Als het lukt
op termijn 60.000 mensen minder in
de werkvoorziening te hebben, levert
dat een besparing van bijna 700 miljoen
euro per jaar op, zo rekent hij voor. Een
plek in de sociale werkplaats kost, inclu
sief begeleiding en salaris, gemiddeld
27.000 euro per jaar, terwijl een bij
standsuitkering 'slechts' zo'n 13.000 eu
ro per jaar kost. „Zelfs als je daar nog
eens 3000 euro per jaar aan begeleiding
bovenop zet, scheelt dat 11.000 euro per
werknemer per jaar."
Of Emco-directeur Mug het er mee
eens is? Niet van harte, maar hij beseft
ook dat tijden veranderen. „Dertig veer
tig jaar geleden, in de beginjaren van de
sociale werkvoorziening, was het idee
dat iedereen recht had op hetzelfde mi
nimumloon. Of je nu een of twee ar
men had, moest geen verschil maken.
Iedereen deed immers zijn best. Toen
vond men het ook normaal dat mensen
met een uitkering daar zonder al te veel
druk van konden genieten. Nu zegt
men: wie een uitkering krijgt, moet
daar iets voor terug doen, zoals sneeuw
ruimen."
Voor mensen als Marcel en Ingrid bete
kent dat een verslechtering. Het Emmer
echtpaar gelooft niet dat veel mensen
zoals zij straks bij een gewone baas aan
de slag kunnen. „We staan al jaren bij
het arbeidsbureau als werkzoekenden
ingeschreven. We hebben nog nooit
iets aangeboden gekregen", zegt Marcel.
Voor hun eigen toekomst zijn ze niet
bang. Wie nu in de wsw zit, mag erin
blijven, heeft het kabinet immers be
loofd. „Wij hebben nog geluk gehad",
beseft Ingrid. „In de toekomst komen
gehandicapten niet meer aan de bak.
Die blijven hun hele leven aangewezen
op hun ouders. Die hebben geen enkel
perspectief meer in het leven en dat is
het ergste wat er is."