101 wikipedia Online encyclopedie Wikipedia bestaat volgende maand tien jaar. De site hoopt deze winter 12 miljoen euro op te halen van donateurs wereldwijd. „Geef de wereld ook een cadeautje." door Dewi Gigengack f r is geen enkele I autoriteit die dit kan zeggen: dit is 1 de waarheid, hier kan niemand JLm^m meer iets aan toe voegen of veranderen. Dat is ouderwets. Als er al een waarheid is, is dat de som van alle kennis op aarde. En die evolueert." Aldus Jimmy Wales, mede-oprichter van Wikipedia. De online encyclopedie bestaat volgende maand tien jaar. Het na slagwerk is één van de populairste websites op het internet en groeit nog steeds. Om het project te kun nen voortzetten, vraagt Wales in een oproep om donaties. „Gewo ne mensen bekostigen Wikipedia. Ieder met hun eigen gift. Die be- v reidheid is ons kapitaal, onze kans de wereld te veranderen!" Het woord 'wikipedia' is een sa menvoeging van het Engelse 'ency- clopedia'en het Hawaiaanse woord 'wiki', dat snel betekent. Dat laatste is volgens Wales de kracht van de website: iedereen kan altijd informatie toevoegen, waardoor de site snel steeds com pleter wordt. Sinds 2003 runt de Amerikaanse stichting Wikimedia de encyclope die. Wikimedia heeft zo'n 25 'doch terverenigingen' over de hele we reld. „Wij helpen om kennis over al beschikbaar te maken", zegt stu dent en vrijwillig bestuurslid Lode- wijk Gelauff van Wikimedia Ne derland. Wikimedia heeft behalve Wikipedia nog negen andere wiki-projecten, waaronder Wiki- news, Wikibooks en Wiktionary. Ook die sites bestaan uit informa tie die gebruikers zelf plaatsen of waarvoor auteurs toestemming hebben gegeven. De vereniging Wikimedia Neder land zoekt geregeld contact met musea en andere instellingen met het verzoek informatie vrij te ge ven. Gelauff: „We informeren ze over de voor- en nadelen van een vrije licentie. Zo heeft het Natio naal Archief ongeveer duizend fo to's vrijgegeven van oud-politici, voor bij Wikipedia-artikelen over bijvoorbeeld Willem Drees en loop den Uyl." Ook probeert Wikimedia het pu bliek te betrekken bij haar projec ten, vertelt Gelauff „We hebben vorige maand de fotowedstrijd Wiki Loves Monuments afgeslo ten. Ruim tweehonderd deelne mers hebben ongeveer 12.500 fo to's gemaakt van 800 rijksmonu menten. Daarmee kunnen we Wikipedia verrijken, maar we wil den ook laten zien hoe makkelijk het is om iets bij te dragen." Wikimedia hoopt deze winter 16 miljoen dollar (ruim twaalf mil joen euro) op te halen aan giften. „Gelukkig zijn Nederlanders gul: vorige winter hebben we in drie maanden tijd ongeveer 200.000 eu ro opgehaald." Gemiddeld geven mensen 30 euro. Gelauff: „In een tijd van het jaar waarin mensen elkaar cadeaus ge ven zeggen wij: geef de wereld ook een cadeautje en help zes mil jard mensen toegang te geven tot een stukje vrije kennis." Waar wordt al dat geld voor ge bruikt? Behalve voor het kopen 'Ga er zorgvuldig en kritisch mee om, net als met alle andere bronnen' van ruimte op servers voor de steeds groter wordende sites, pro beren de Wikimedia-verenigingen de verzamelde kennis van de web site ook op plekken te brengen waar geen internet is. „De Israëli sche Wikimedia zet offline versies van Wikipedia op laptops voor Afrikaanse scholen. Ook is in Afri ka het mobieltje met internet in opkomst. Een website laden via een Afrikaans netwerk is lastig, dus wordt een goede en 'lichte' mobiele versie van Wikipedia ge maakt. En Wikimedia India maakt mensen ervan bewust dat de web site er niet alleen is in het Engels, maar ook in de vele Indiase talen. Want informatie opzoeken is toch het fijnst in je eigen taal." Omdat Wikipedia een open sys teem is en iedereen erbij kan, is in formatie niet per definitie be trouwbaar. Zo ontstond in 2007 commotie over een lemma op de Engelstalige Wikipedia over Mabel Wisse Smit. In het gedeelte over haar relatie met drugscrimineel Klaas Bruinsma was een verande ring aangebracht: het stukje dat ze 'onvolledige en onjuiste informa tie' had gegeven over haar contac ten met Bruinsma, was veranderd in 'onvolledige informatie'. Een uitvinding van een Ameri kaanse student, de 'Wikiscanner', spoorde de verandering op. Het programmaatje ziet waar anonie me bijdragen vandaan komen. Be drijven en instanties die hun eigen pagina herschrijven, kunnen zo worden opgespoord. In het geval van Mabel kwam de verandering van een computer in Huis ten Bosch. De Rijksvoorlichtings dienst maakte later bekend dat Ma- bel en prins Johan Friso zelf de tekst hadden gewijzigd. In 2005 deed het wetenschappelij ke tijdschrift Nature een onder zoek naar de betrouwbaarheid van Wikipedia vergeleken met die van de Encyclopaedia Britannica, een van de meest prestigieuze Engelsta lige encyclopediën. 42 wetenschap pelijke lemma's uit beide naslag werken werden voorgelegd aan ex perts. Die ontdekten 162 fouten bij Wikipedia en 123 bij Brittanica. Beide encyclopediën maakten vier ernstige fouten, zoals het verkeerd uitleggen van belangrijke begrip pen. Nature's conclusie: Wikipedia is bijna net zo betrouwbaar als de Brittanica. „De betrouwbaarheid van Wikipe dia is lastig vast te stellen", stelt in formatiewetenschapper Jaap Kamps van de Universiteit van Amsterdam. „Het wetenschappelij ke deel is vooral door wetenschap pers geschreven, dus erg accuraat. Bij andere onderwerpen zijn, de verschillen groot. Hoewel fouten vrij snel worden opgemerkt en ver beterd." Voordelen van Wikipedia zijn volgens Kamps de omvang, de snelheid en de meertaligheid. De universitair docent, die les geeft op het gebied van informatie voorziening op het internet, staat zijn studenten toe Wikipedia als bron te gebruiken. „Sommige colle ga's denken daar anders over. Maar ik zeg: ga er zorgvuldig en kritisch mee om, net als met alle andere bronnen. Maar kijk ook in boeken en wetenschappelijke tijd schriften. Zelf gebruik ik Wikipe dia als eerste aanknopingspunt, om daarna verder te zoeken." Wikipedia-oprichter Jimmy Wales vraagt deze winter in alle talen om donaties. Kennis voor de massa donderdag 23 december 2010 Lees alstublieft ii y'y, deze persoonlijke opt oep van Ji Wales, G de oprichter van Wikipeiia Please read: A personal appeal f rep ff Wikipedia founder Jimmf Wall IIoacajiyöcTa, npo'rnru:: JInuHoe o6pameffiie ocHOBaTejw BriKiinesiifi Yafijica :hmm

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2010 | | pagina 10