Europa wordt weer wildernis
ii spectrum
Zaterdag 11 december 2010
foto Staffan Widstrand/Wild Wonders of Europe
Bruine beren.
van bosranden, graslanden en ruigtes
creëert kansen-voor allerlei planten- en
diersoorten. Als je niets doet met de gebie
den die nu verlaten worden, dan worden
ze overwoekerd door bos. Wilde grazers
kunnen dat tegengaan en zo voor variatie
zorgen. Daar is geen landschapsbeheer via
landbouw voor nodig. De gebieden zijn
net verlaten en zijn nu dus nog open. Als
de kuddes weer terug zijn, kunnen ze
weer bejaagd worden door roofdieren. Het
kan hier in Europa net zo worden als in
Yellowstone en Serengeti."
Natuurbeschermingsprojecten, maar ook
de landvlucht, hebben ervoor gezorgd dat
diverse populaties diersoorten zich de afge
lopen veertig jaar al spontaan hebben her
steld. Tussen 1970 en 2007 zijn de popula
ties grote roofdieren en wilde grazers (be
ren, lynxen, elanden, Europese bisons, her
ten, zeearenden) gemiddeld met 43 pro
cent gegroeid. De terugkeer van de wolf,
binnenkort verwacht in Nederland, is ook
een sprekend voorbeeld van het herstel.
Wouter Helmer is in Nederland een beken
de naam in de ontwikkeling van nieuwe
natuur. Hij is met zijn stichting Ark onder
meer nauw betrokken bij het project Gel
derse Poort. Daarbij zijn ook de uiterwaar
den langs de grote rivieren ontwikkeld tot
een soort mini-wildernis, waar konikpaar-
den en gallowayrunderen zorgen voor
open terreinen. Frans Schepers speelde lan
ge tijd een soortgelijke rol bij natuuront
wikkeling langs de Limburgse Maas en
werkt sinds tien jaar bij het WNF.
„De nood was in Nederland erg hoog toen
we ermee begonnen", aldus Helmer. „Met
spontane natuur was het in ons land droe
vig gesteld, maar mede dankzij het Wereld
Natuur Fonds en een grote sponsor als de
Nationale Postcodeloterij hebben we het
tij kunnen keren."
Diverse kuddes konikpaarden die in Neder
land zijn opgegroeid, zijn inmiddels geëx
porteerd naar natuurgebieden in België,
Duitsland, Frankrijk, Engeland, Letland en
Bulgarije. „Dat zijn vingeroefeningen voor
ons geweest. Nu wordt onze hulp in
steeds meer landen ingeroepen, waarbij
we overigens het initiatief steeds aan de lo
kale mensen laten."
reageren?
spectrum@wegener.nl
Frans Schepers (links) en Wouter Helmer tussen de konikpaarden in de Ooijpolder bij
Nijmegen. foto Gerard Verschooten
rMr-
vï
illustratie Jeroen Helmer
Vijf voorheen agrarische gebieden in Zuid-
Spanje/Portugal en Oost-Europa krijgen
binnen enkele maanden als eerste geld en
andere hulp om zich in het kader van Re-
wilding Europe verder te ontwikkelen tot
-e^n levensvatbare economie, die gestoeld
is op natuurontwikkeling. Binnen enkele
jaren volgen nog vijf andere voorbeeldge-
bieden. Daarvan moeten er bij voorkeur
ook enkele in Noordwest-Europa liggen,
bijvoorbeeld in Schotland of Zweden. An
ders zou het foute beeld kunnen ontstaan
dat de vlucht van het platteland naar de
stad een typisch probleem is voor arme
landen. Er hebben zich in totaal 22 initiatie
ven aangemeld bij het projectteam Rewil-
ding Europe, dus er is vraag genoeg. Bij
zo'n project moet het om voormalig agra
risch gebied gaan dat tenminste 100.000
hectare groot is. Dat is dus minimaal de
omvang van de Veluwe
De vijf voorbeeldpioheten zijn:
1. Velebit in Kroatië
2. West-Iberia in Portugal en Spanje
3. De Donau-delta in Roemenië en
Oekraïne
4. De zuidelijke Karpaten in Roemenië
5. De oostelijke Karpaten in Polen en Slo
wakije.
Meer info: www.rewildingeurope.com
