Hemingway is het echte leven niet Zoeken naar de werkelijke macht
16
ilrpn
DAVIDSEN
donderdag 9 december 2010
§1%
den wakker, zijn niet thuis als de
gasmeterstand moet worden opge
nomen, bestellen skippyballen om
hun rugspieren te versterken,
downloaden gratis de discografie
van Iggy Pop van internet, hebben
een opleiding tot tuinarchitect vol
tooid, enzovoort, enzovoort. Daar
entegen schitteren de lichten van
de (un)happy few bijvoorbeeld als
volgt: 'Sorry, maar kut! De Liars
zijn de flicking allerretegeilste
fucking band van deze hele besche
ten planeet! Aaaah! Ik flip zo, laat
me eerst een gigantische stront-
hoop neuken!' Of: 'Ik ben echt
zo'n die-heeft-z'n-vriendin-pas-
verteld-van-zijn-driehonderd-seks
uele-contacten-met-mannen-tij-
dens-zijn-vakantie-in-Tanzaniatoe
n-zijn-aidstest-positief-bleek-
en-hij-in-'t-geniep-naar-Zuid-
Amerika-moest-verdwijnen-type'.
Het is allemaal niet erg verrassend.
Tussen deze 'gesprekken' door
strompelt Mifti van het ene feest
naar het andere bed, wanhopig op
zoek naar liefde; ze ziet zichzelf
ten onder gaan, maar kan de val
niet tegenhouden. Op één van de
feestjes bemachtigt ze een axolotl,
een veelklêurige Mexicaanse sala
mander die nooit volwassen
wordt. De parallel met haar eigen
leven is onvermijdelijk, ware het
niet dat ze zich ook nog een zeer
beschadigde axolotl voelt, vandaar
de titel.
Eerlijk gezegd interesseerde het
me tegen die tijd allemaal allang
niet meer. Wat een quatsch. 'De
wereldvisie' van de Generatie Nul
die volgens de media zo adequaat
wordt weergegeven, hebben we
toch in Nederland in de jaren ne
gentig al eens gezien, rond de tijd
schriften Millennium en Zoeter-
meer? Compleet met feestjes in de
Grote Stad en allerlei stimulantia?
En het sampelen van andermans
werk, het knippen en plakken, is
zo passé als de twintigste eeuw.
Daarnaast zorgde Hegemanns ge
roemde taalbehandeling, vol neolo
gismen als 'welvaartsverwaarlo
zing' en 'pseudobelastinggestoord'
en een zeer persoonlijk gebruik
van de syntaxis, ervoor dat ik me
werkelijk door elke pagina moest
worstelen.
Als dit de vaandeldraagster is van
de nieuwste Duitse literatuur, voor
zie ik een schrale toekomst voor
de oosterburen. Ik zou ze aanra
den de vertaalrechten van de zo rij
ke jongste generatie Nederlandse
auteurs - Peter Buwalda, Joost de
Vries, Jamal Ouariachi, Thijs de
Boer en Daan Heerma van Voss,
om enkelen te noemen - onmid
dellijk in te kopen.
Helene Hegemann -
Axolotl roadkill.
Vertaling Marcel Misset.
De Arbeiderspers, 17,95 euro.
Raymond Carver
(1938-1988) geldt als een van de
beste Amerikaanse verhalen
schrijvers van de vorige eeuw.
Zo'n schrijver die het genre her
definieert. Zijn bekendste bun
del is 'Waar we over praten als
we over liefde praten'. Deze is
nu onder de titel 'Beginners'
heruitgegeven in Ulysses, een
nieuwe reeks van De Bezige Bij
met hoogtepunten uit de we
reldliteratuur. Het bijzondere is
dat na de verhalen van Carver
ook de versies van Gordon
Lish, Carvers redacteur, zijn af
gedrukt. Andere titels in Ulys
ses: 'Lolita' van Vladimir Nabo
kov en 'Kosmikomische verha
len' van Italo Calvino.
Raymond Carver - Beginners. Ver
taling Sjaak Commandeur. De Be
zige Bij, 24,95 euro.
De what-if roman is een
klein, maar populair genre. Wat
als Adolf Hitier een zoon had
gehad, vroeg Harry Mulisch
zich af in Siegfried, uit 2001. In
hetzelfde jaar stelde Eric-Emma-
nuel Schmitt zich de vraag wat
er van Hitier zou zijn gewor
den als deze wel was aangeno
men op de kunstacademie.
Schmitt schrijft in 'Adolf H.
Twee levens' beide levensverha
len door elkaar heen, het imagi
naire waarin hij succes heeft
als kunstenaar en het echte.
Q) Eric-Emmanuel Schmitt -Adolf H.
Twee levens. Vertaling Marijke
Arijs. Atlas, 29,95 euro (geb.)
Sandor Marai en An-
tal Szerb gingen hem voor. De
Hongaarse schrijver Gyula
Krudy (1878-1933) is herontdekt.
Zestig romans publiceerde hij
en zo'n drieduizend verhalen.
In Nederland is nu 'Sindbads
droom' vertaald. Een bundel
met verhalen geschreven tus
sen 1915 en 1931, waarin Krüdy
Sindbad laat vertellen over
diens amoureuze avonturen
met liefst 107 vrouwen. Een
vluchtige ontmoeting kon ge
noeg zijn om zijn hart en hoofd
op hol te brengen.
Gyula Krüdy - Sindbads droom.
Vert. Anikó Daróczi en Ellen Hen-
nink. Van Gennep, 19,90 euro.
door Mieske van Eek
Leif Davidsen - Op
zoek naar Hemingway
Vertaling
Ingrid Hilwerda
De Geus, 19,90 euro
Een leraar van middelba
re leeftijd speelt de
hoofdrol in de nieuwe
misdaadroman van de Deen
se schrijver Leif Davidsen
(1950). Geen held om opge
wonden van te raken, temeer
niet omdat deze John C. Peter
sen na de dood van zijn
vrouw afleiding zoekt door
het spoor te volgen van zijn
idool Ernest Hemingway
(1899-1961). Een schrijver die
op het eerste gezicht heel wat
meer uit het leven haalde dan
de brave, saaie Deen.
Op zoek naar Hemingway
krijgt een avontuurlijke wen
ding als zijn speurtocht Peter
sen in contact brengt met een
Cubaanse balling in de Vere
nigde Staten. Die vraagt hem
een brief te bezorgen bij zijn
dochter in Cuba, het land
waar Hemingway een aantal
jaren woonde. Petersen zegt
ja en dat is het begin van een
verwarrend en riskant avon
tuur op het eiland, waar revo
lutionaire idealen zijn inge
ruild voor machtsmisbruik
en willekeur. Voor hij naar
Cuba reist, laat de naïeve
Deen zich ook ronselen als ge
heim agent. Hij moet probe
ren een van de kopstukken
op Cuba in te palmen.
Op Cuba wendt Petersen zich
steeds meer af van zijn idool
om zich in de armen van een
nieuwe geliefde en in het ge
vaar te storten.
Davidsen doorspekt zijn ro
man met sociaal commen
taar, maar dat is te terloops
om er een echte visie uit te
halen. Ook zijn beschrijving
van het Cuba dat wacht op
de dood van zijn dictator Cas
tro blijft aan de oppervlakte.
Zijn boek is omslachtig en sti
listisch zwak. Echt spannend
wordt het bij gebrek aan een
goede plot ook niet.
Q Joris Luyendijk -
je hebt het niet van
mij, maar...
Podium, 12,50 euro.
JORIS
LUYENDIJK
door John Jaosemi van Cafleni
Perscentrum Nieuws
poort laat jaarlijks in
specteurs 'van buiten'
een tijdlang onder de Haagse
kaasstolp rondlopen. Dit jaar
viel de eer te beurt aan Joris
Luyendijk. Als. schrijver van
Het zijn net mensen heeft hij
zich laten kennen als een
scherpzinnig criticus van de
werkzaamheid van zijn colle
ga-journalisten, hun chefs en
de media in het algemeen.
Hij wilde zijn relaas aanvanke
lijk Dansen om de totempaal
noemen, omdat hij te werk
ging als de antropoloog die
hij (ook) is: hij probeert patro
nen te ontdekken in het ge
drag van de vier stammen die
'de vierkante kilometer rond
het Binnenhof bevolken: po
litici, journalisten, voorlich
ters en lobbyisten. Maar al
gauw vraagt hij zich af of die
samen in feite niet één stam
vormen, verstrengeld in we
derzijdse belangen, codes en
carrièrelijnen.
Met de frisse verbazing van
de outsider legt Luyendijk
het patroon bloot van 'halen
en brengen' van politieke in
formatie, waaraan alle betrok
kenen meedoen. Sterker:
waarvan ze afhankelijk zijn.
Zo'n brief van CDA-minister
Ab Klink, via de NOS uitge
lekt in september, is interes
sant, maar interessanter is
wie hem heeft laten uitlek
ken, welk belang die daarbij
had, en wat de ontvangende
journalist daar tegenover
heeft gesteld: een lang inter
view later in het jaar, extra
aandacht voor diens stand
punt ten aanzien van een spe
cifiek dossier? Je kunt er die
journalist naar vragen maar je
zult geen ander antwoord krij- j
gen dan: 'Sorry, maar ik wil
nog langer meedraaien in
Den Haag'.
foto GPD
roadkill.
ban van Axolotl
Een axolotl.
Het ongegeneerde
en deels bijeenge-
graaide debuut
maakt de verwach-
door
Jasper Henderson
tingen bepaald niet
De literaire
wereld in
Duits
land
werd dit jaar be
heerst door twee
boeken:
Deutschland schafft
sich ab van politi
cus Thilo Sarrazin,
waarin hij zijn va
derland failliet ver
klaart, en Axolotl
roadkill, het ro
mandebuut van de 17-jarige He
lene Hegemann. Beide titels voer
den weken de bestsellerlijsten aan
en zorgden voor veel ophef in de
media. Waar Sarrazin met zijn ver
tolking van de gevoelens van een
groot deel van de natie zijn baan
verloor, werd Hegemann gebom
bardeerd tot wonderkind, feno
meen en stem van de Generatie
Nul.
In Axolotl roadkill wordt deze gene
ratie - die volgens Hegemann zelf
wordt getypeerd door een extreem
individualisme - vertegenwoor
digd door het 16-jarige meisje Mif
ti. Sinds haar alcoholische moeder
is overleden en haar vader met de
noorderzon is vertrokken, woont
ze bij haar broer en zus in Berlijn.
Ze gaat niet meer naar school en
brengt haar tijd
ir. door in bed of op
feestjes in de hip
pe scene in de
stad. Daarbij ge
bruikt ze een kar
renvracht uiteenlo
pende drugs, wat
een hoop halluci
naties tot gevolg
heeft. Ondertus
sen filosofeert ze
erop los en is ze
daarbij niet te be
roerd om Marx en
Foucault, arthouse-
films, obscure
bands en een enkele blogger te ci
teren.
Over dit laatste ontstond na ver
schijning van de roman een rel:
Hegemann zou grote stukken van
een bekend Berlijns blog hebben
overgeschreven. Volgens haar was
dat echter geen probleem, aange
zien ze net als haar hoofdpersona
ge kunst maakt onder het motto:
'mijn werk en mijn jatwerk wor
den authentiek zodra iets mijn ziel
raakt. Het maakt niet uit waar ik
de dingen vandaan haal, belangrijk
is alleen waar ik ze naartoe breng'.
Ook een manier om plagiaat te ver
antwoorden.
De wereld volgens Mifti is een
grauw, venijnig oord, dat wordt be
volkt door kansloze neppers: ze
spelen, eten, neuken, slapen, wor-
OP ZOEK
NAAR HEMINGWAY
