'Vliegwiel Forten tussen Damme
Yerseke gaat
nu draaien'
20| zeeland
Plan voor groots opgezette
oranjeweek in Sint-Maartensdijk
Concreet plan ontwikkeling waterkant VERSTERKINGEN EN LINIES Restauratie Fort Sint-Donaas, Fort van Beieren
Een 'fantasieschets' van hoe de locatie-De Zaete eruit zou kunnen gaan
zien. impressie AM Zeeland
woensdag 8 december 2010
B
door Luc Oggel
yerseke - Na jaren van vooral pra
ten kan de ontwikkeling van (de
waterkant van) Yerseke wat betreft
de betrokken partijen nu eindelijk
de uitvoeringsfase in. „Het vlieg
wiel gaat nu echt draaien", zegt
wethouder Hans de Kunder.
Gisteravond is aan de gemeente
raad een concreet plan gepresen
teerd voor de locatie-De Zaete.
TWee marktpartijen, woningcorpo
ratie R&B Wonen en ontwikke
laar AM Zeeland, willen op de
plek van het huidige dorpshuis
een soort multifunctioneel ge
bouw met daarin onder meer het
Oosterscheldemuseum (in een
nieuwe opzet) en een ontvangst
ruimte, een zorghotel met restau
rant, een zoutwaterweËness, stu
dentenhuisvesting (24 apparte
menten), gewone appartementen
en parkeergelegenheid realiseren.
Aanjager van het proces is feitelijk
onderzoeksinstituut Imares, dat
fors wil uitbreiden (duizend vier
kante meter kantoor en 225 vier
kante meter loods) en daar ook
een harde datum aan heeft verbon
den: in 2012 moet het rond zijn.
„Dat gaan we doen", zegt wethou
der Hans de Kunder, tevens voor
zitter van de stuurgroep Gebieds-
ontwikkeling Yerseke. „Wij vinden
het ontzettend belangrijk dat Ima
res in Yerseke blijft." Imares
krijgt dan ook voorrang, de rest
van de plannen zal vervolgens gefa
seerd worden uitgevoerd. Wel is
het de bedoeling dat de verschillen
de zalen in de toekomstige com
plexen uitwisselbaar worden qua
gebruik.
Een belangrijk aspect van het - in
principe financieel haalbare - plan,
is werkgelegenheid. Het
zorghotel/restaurant, de wellness
en Imares leveren samen 115 ba
nen op. Het plan op hoofdlijnen
kan op sympathie van de raad re
kenen, het CDA ziet ook nog mo
gelijkheden voor medische specia
lismen in combinatie met het zorg
hotel. Alleen de Christenunie was
niet erg enthousiast.
Het ontwerp wordt de komende
tijd verder uitgewerkt. Er zullen
nog veel gesprekken nodig zijn,
ook met het oog op de Natu-
ra2000-bepalingen.
door Rob Paardekam
sint-maartensdijk - In Sint-Maar-
tensdijk wordt volgend jaar wel
licht een groots opgezette oranje-
week gehouden. Het is de bedoe
ling dat deze plaatsvindt in de
week voor Koninginnedag, die in
2on op zaterdag valt.
De bedenker van het plan is lan
Geldof, die er samen met de ge
meente in slaagde Sint-Maartens
dijk in de Oranjeroute te krijgen.
Dat is een netwerk van steden die
een geschiedenis met de Oranjes
hebben. Veel toeristen bezoeken
deze plaatsen. Geldof benadrukt
dat het in 2011 25 jaar geleden is
dat koningin Beatrix Sint-Maar
tensdijk bezocht. „Ook toen was
er een hele feestweek. Het zou
mooi zijn om dat nog eens over te
doen."
De initiatiefnemer heeft al een
paar ideeën om de week mee in te
vullen. Een oranjemarkt, bijvoor
beeld. „In ons land heb je een stuk
of veertig standhouders die hande
len in oranjespullen. Het zou leuk
zijn om deze mensen naar Smer-
diek te halen."
Verder wil Geldof kinderen uit het
Duitse Braunfels naar de Smalstad
halen om daar samen met de kin
deren uit Sint-Maartensdijk Konin
ginnedag te vieren. Deze stad
maakt ook deel uit van de Oranje-
route. „Er is bovendien een link
tussen Braunfels en Sint-Maartens
dijk", stelt Geldof „Amalia van
Solms werd in Braunfels geboren.
En zij was de vrouw van Frederik
Hendrik, die het raadshuis in Sint-
Maartensdijk liet bouwen."
Geldof zegt best tijd in de oranje-
week te willen steken, maar hoopt
dat hij hulp krijgt van de lokale
middenstand. Hij is uitgenodigd
door de ondernemersvereniging
om in januari zijn plannen uit de
doeken te komen doen. „Wellicht
kunnen we een soort commissie
vormen, die de oranjeweek gaat
voorbereiden."
Forten en verdedigingswerken In het Vlaamse en
Zeeuwse Krekengebled in de periode van de
Tachtigjarige Oorlog tot de Spaanse
Successieoorlog
FORTiSlW-
;G FOKT
roer van 8trEfttrr~
Verklaring
door Prank Gijsel
In de regio Damme en Knok-
ke-Heist begint volgend jaar
het herstel van diverse oude
forten. Dat karwei maakt deel
uit van het project Forren en Li
nies in Grensbreed Perspectief
„In de Zwinstreek nemen we Fort
Sint-Donaas vlak bij Sluis onder
handen en nabij de Siphon wordt
het Verbrand Fort hersteld. Maar
eerst komt het Fort van Beieren in
Koolkerke aan de beurt. De totale
kosten bedragen ruim zes ton",
vertelt projectcoördinator Mathieu
De Meyer van de provincie
West-Vlaanderen.
Vlak over de grens bij Sluis wordt
het Fort Sint-Donaas in oude staat
teruggebracht. Het ligt vlak bij
overzetbootje Kobus, ingeklemd
tussen de Damse Vaart-Noord, de
Rode Ossestraat en de parallelweg
van de Rondweg om Sluis. Een
groot deel van de locatie is in 1962
verdwenen door klei-ontginnin-
gen. In het landschap zijn de con
touren nog wel goed zichtbaar.
„Dit i7e-eeuwse fort is de enige
versterking in Vlaanderen waar
aan de beroemde Nederlandse ves
tingbouwer Menno van Coehoorn
heeft meegewerkt. Het verdween
grotendeels toen de Damse Vaart
er, op last van Napoleon, dwars
doorheen werd gegraven. Het bol
werk bestond uit een bastion om
geven door ravelijnen en grach
ten", aldus De Meyer.
In 1604 toen Sluis en Aardenburg
door prins Maurits van Nassau
werden ingenomen, kwam Dam
me in de frontlinie te liggen. In
die tijd werden veel versterkingen
aangelegd langs beide zijden van
het front, waarvan Fort Sint-Don
aas het bekendste was. Andere wa
ren het Frederikfort, Fort Sint-Job,
Fort Isabelle en de stervormige
stadsvesten van Damme. De lijn
wordt de linie van Cantelmo ge
noemd. Na de inname van Sluis in
1604 door de Staatse legers, werd
het fort op bevel van de Spaanse
veldheer Spinola als tegenfort te
gen Sluis opgericht. Het stelde de
Spanjaarden in staat om de scheep
vaart tussen Sluis en Brugge te con
troleren.
In het kader van dit Europese pro
ject verschijnt in 2011 een gratis
Suske en Wiske stripalbum over
de Staats-Spaanse Linies.