Bankwereld onaangedaan
D
II
vandaag
uitgelicht
Op bezoek bij Castro
Voetballer, karateka, acteur, fotograaf en
weldoener Eric Cantona roept het Franse
volk op het kapitalisme ten val te
brengen door massaal geld van de bank
te halen. Cantona hoopt dat vandaag 20
miljoen mensen zijn oproep volgen. De
minister: „Dit is grotesk. Laat hij het bij
karatetrappen houden."
- V
bestaan meer activisten-voetballers. Wereldster Diego Maradonna ging op
zoek bij de Cubaanse dictator Fidel Castro en Ruud Gullit zette zich in voor de strijd tegen
Zuid-Afrikaanse apartheid. Meer over hen op zie: Uitgelicht op onze website
dinsdag 7 december 2010
uwe Karl Marx
door Cees van Zweeden
Toen Eric Cantona
zijn voetballoopbaan
beëindigde, zei hij:
„Ik ben dertien jaar
profvoetballer ge
weest. Dat is erg
lang. Ik ga nu iets anders doen."
Dat was in 1997. Zijn dertien jaar
als voetballer gingen niet onge
merkt voorbij. De Franse voetbal
bond schorste Cantona wegens be
lediging van de bondscoach. En hij
kreeg twee weken cel voor een ka
ratetrap naar een supporter.
Dus toen Cantona eindelijk 'iets
anders' ging doen, leek de vergetel
heid te dagen. Maar de afgelopen
dertien jaar waren zo mogelijk
nog turbulenter. Eerst stortte hij
zich op het strandvoetbal en leid
de hij Frankrijk naar de wereldti
tel. Toen werd hij acteur. Vervol
gens fotograaf Daarna bescherm
heer van een organisatie voor dak
lozen.
Vooral die laatste reïncarnatie be
hoedde hem voor de vergetelheid
- Eric Cantona in de rol van Karl
Marx.
In Presse Océan legde Cantona uit
hoe het kapitalisme gevloerd kon
worden. „De revolutie is in deze
moderne tijd heel eenvoudig, ze
gaat via de bank", sprak hij. „Ieder
een gaat in zijn dorp of stad naar
zijn bank en neemt al zijn geld op.
Als je 20 miljoen mensen hebt die
dat doen, stort het systeem in.
Geen wapens, geen bloed, niets.
Gewoon je geld van de bank ha
len."
Het idee verspreidde zich via inter
net met de snelheid van het licht.
Vorige week kondigden volgelin
gen van Cantona op Facebook aan
dat vandaag de dag wordt waarop
iedereen zijn geld moet opnemen.
Sommige Franse kranten schilder
den een doemscenario, waarbij
banken binnen uren failliet gaan,
na enkele dagen gevolgd door vrij
wel alle bedrijven. Geldautomaten
vallen droog, cheques worden
waardeloos, het land moet terug
vallen op ruilhandel.
Economen bevestigen de theoreti
sche mogelijkheid van het doem
scenario. Omdat banken hun geld
beleggen, zo zeiden zij, hebben ze
niet voldoende cash om rekening
houders uit te betalen als die col
lectiefhun geld opnemen.
Alleen, hoe realistisch was dat sce
nario? De Facebook-groep die de
oproep van Eric Cantona ver
spreidde, had gisteren 34.000 le
den, onder wie de ex-voetballer
zelf „Dat is 0,05 procent van de be
volking", zei econoom Nicolas
Doisy. „Een druppel op een
gloeiende plaat." Die 0,05 procent
leek bovendien niet de meest ver
mogende minderheid. Populaire
vraag op Facebook: „Kun je ook
geld opnemen als je rood staat?"
Zoals een bankier zei: „Alleen Can
tona zelfheeft waarschijnlijk meer
dan één koffer nodig als hij al zijn
geld opneemt." Slechts één eco
noom, oud-minister Patrick Artus,
nam de oproep serieus. Hij om
schreef Cantona als een 'gevaar
voor het land, iemand die gearres
teerd moet worden'. Maar Artus
was een uitzondering. „Mijn eer
ste reactie was te lachen", zei
Valérie Ohannessian van de Bank-
federatie. „Dit was volmaakt idi
oot."
De meeste bankiers gniffelden
slechts. De Banque Nationale de
Paris (BNP) liet weten de oproep
niet serieus te nemen. „We heb
ben geen voorzorgsmaatregel ge
troffen", zei bankpresident Bau-
doit Prot. Minister Lagarde van
Economische Zaken, suggereerde
dat Cantona misschien meer ver
stand had van voetballen. En haar
collega van Begrotingszaken Ba-
roin: „Eric Cantona als financieel
adviseur, dat is grotesk. Laat hij
het bij karatetrappen houden."
De enige die waarschijnlijk baat
heeft bij de furore is 'Mad Eric'
zelf, die met elke strapats zijn
marktwaarde ziet stijgen. Zijn uur
tarief voor deelname in reclame
spotjes voor Nike, Renault en
l'Oréal, suggereerde een bankier,
gaat waarschijnlijk alleen maar om
hoog.
door Gert van Harskamp
-
-■ ■-
1 V
e Nederlandsche Bank
(DNB) verwacht niet
dat Nederlandse spaar
ders vandaag gehoor ge
ven aan de oproep van oud-voet
baller Erie Cantona om massaal
het spaargeld van de bank te ha
len. DNB en de Nederlandse Vere
niging van Banken (NVB) volgen
het gedrag van spaarders op de
voet en zeggen zich vooralsnog
geen zorgen te maken over de ac
tie.
Als spaarders massaal geld opne
men, kunnen banken in grote pro
blemen komen. Cantona wil met
zo'n bankrun de schuldigen van
de kredietcrisis, financiële instellin
gen en beleggers, straffen. De ech
te slachtoffers zouden niet de ban
ken zijn, maar de spaarders zelf) be
togen DNB en NVB.
Om te zorgen dat niet de hele eco
nomie tot stilstand komt, moeten
overheden met belastinggeld ban
ken overeind houden. Daarnaast
moeten door de spaargarantie, het
zogeheten depositogarantiestelsel,
bankklanten gecompenseerd wor
den met belastinggeld als een
bank failliet gaat.
De laatste keer dat er rijen spaar
ders voor de bank stonden, was
half september 2007 bij de Britse
bank Northern Rock. Banken kun
nen er niet veel tegen doen, erkent
een woordvoerder van de NVB. Er
is een maximum opnamebedrag
bij het pinnen of bij de balie, maar
een bankrun gebeurt niet via pin
automaat of balie. „Tegenwoordig
worden de bankzaken vanachter
de computer gedaan", zegt een
woordvoerder van de branchevere
niging. „Daarvoor bestaan geen
maximum opnamebedragen."
Banken zijn voor bescherming te
gen een bankrun overgeleverd aan
de centrale bank. Die kan een
noodvoorziening uitroepen, waar
door er geen geld meer in en uit
de bank mag. De bank staat dan
onder curatele. Dit is een uiterste
maatregel die alleen wordt geno
men als de bank al nagenoeg fail
liet is. Het vertrouwen in een fi
nanciële instelling is na het uitroe
pen van een noodvoorziening im
mers volledig verdwenen.
Een woordvoerder van DNB stelt
dat er wel trucjes zijn om opname
te bemoeilijken. „Maar daar laat ik
me natuurlijk niet over uit."
Te denken valt aan het sluiten van
de internetsite, zodat spaarders
niet meer bij hun rekening kun
nen. Zo was de internetsite van
DSB Bank enkele dagen ontoegan
kelijk toen spaarders vorig jaar
massaal hun geld bij de bank weg
haalden.
Om te voorkomen dat rekening
houders massaal geld opnemen,
hebben de eurolanden het deposi
togarantiestelsel verhoogd naar
100.000 euro. Mocht het aantal
transacties toch zo hoog liggen dat
de centrale bank vreest voor het
voortbestaan van de instelling,
dan kan de overheid de bank altijd
nationaliseren, zoals bij ABN Am-
ro is gebeurd.
