Elkaar vliegen afvangen in krimpregic
Politiek etiket op de WCT schept duidelijkheid
261 zeeland
'Ozb wapen tegen verpaupering'
BEVOLKINGSKRIMP
Met een conferentie en een dik
rapport is gisteren in Den Haag
aandacht gevraagd voor krimp.
Aandeel 65-plussers in
Zeeuwse gemeenten
door Marcel Modde
Een krimpende bevolking
is niet louter een ver
schijnsel waar uithoe
ken zoals Zeeuws-Vlaan-
deren mee te maken krij
gen. Voor 2040 wordt een derde
van alle Nederlandse gemeenten
geconfronteerd met een afname
van het inwonertal. Dat blijkt uit
onderzoek van het Planbureau
voor Leefomgeving (PBL) dat giste
ren is gepresenteerd.
Krimpgemeenten krijgen te ma
ken met een afname van de poten
tiële beroepsbevolking, het aantal
huishoudens en daarmee ook de
woningen die nodig zijn. Volgens
het PBL zijn gemeenten zich ech
ter nog onvoldoende bewust van
die ontwikkeling. „De beste strate
gie is de krimp te accepteren en te
begeleiden en niet - zoals gemeen
ten vaak geneigd zijn te doen - de
krimp te bestrijden." In het rap
port doet het planbureau een
reeks aanbevelingen voor de huidi
ge drie krimpregio's Zeeuws-Vlaan-
deren, Parkstad Limburg, Noord
en Oost-Groningen en veertien zo
geheten anticipeerregio's die de ko
mende twintig jaar ook moeten
uitgaan van een afnemende bevol
king Tot die categorie worden on
der meer Schouwen-Duiveland en
Goeree-Overflakkee gerekend. Zij
moeten zich nu al voorbereiden
en dan bij voorkeur in regionaal
verband, stelt het PBL. „Zodat om
liggende gemeenten niet met el
kaar gaan concurreren om dezelf
de bewoners en bedrijven."
Het Rijk en provincies zijn nu nog
te veel gericht op groei, constateert
het planbureau evenzeer. Ze zou
den krimpgebieden meer moeten
ondersteunen en stimuleren. Het
PBL is positief over de omslag in
denken en beleid die de provincie
Zeeland in 2008 op dit vlak heeft
ingezet.
In de rapportage wordt gewaar
schuwd voor het ontstaan van een
overaanbod aan voorzieningen, zo
als winkels, kantoren en scholen
door het slinken van de lokale afe-
zetmarkt. Bedrijventerreinen ko
men leeg te staan, maar herstructu
rering zal lastig zijn. Aan extra
woonwijken is immers geen be
hoefte, signaleert het planbureau.
Investeringen zouden vooral ge
richt moeten zijn op behoud en
versterking van de leefomgeving
en door zich met name te richten
op de reeds aanwezige bedrijvig
heid en bevolking.
Het PBL adviseert ook partijen als
projectontwikkelaars, woningcor
poraties, particuliere huiseigena
ren, makelaars en beleggers bij op
lossingen te betrekken. Dat gaat
zelfs zo ver dat meer inzicht moet
worden geboden in eikaars financi
ën en belemmeringen. Nu over
heerst vooral het onderling wan
trouwen en gaan partijen er van
uit dat 'de ander' meer reserves
heeft dan in werkelijkheid.
door Jeffrey Kutterink
Nu de Haagse geldkraan is
dichtgedraaid en provin
cie en gemeenten geen
cent te makken hebben, moet wor
den gezocht naar andere bronnen
om maatregelen tegen krimp te
kunnen betalen. Gedeputeerde
Harry van Waveren bekijkt of het
mogelijk is de onroerendezaakbe-
lasting (ozb) in Zeeuws-Vlaande-
ren te verhogen. „Van iedereen
mag een bijdrage worden ver
wacht, ook van burgers."
De vraag hoe gevolgen van bevol
kingsdaling kunnen worden opge
lost stond gisteren centraal op een
conferentie in Den Haag. Aan crea
tieve ideeën geen gebrek, aan geld
wel. „De 1,5 miljoen euro die het
Rijk aan Sluis geeft en waar provin
cie en gemeente geld bijleggen, is
slechts een eerste aanzet", zegt
Van Waveren.
Maar de gedeputeerde beseft ook
dat er een creatiever idee moet ko
men dan een handje ophouden in
Den Haag. Hij lanceerde gisteren
op het congres het idee de ozb in
Zeeuws-Vlaanderen te verhogen.
Dat levert geld op om de proble
men op de woningmarkt op te los
sen. Want die zijn niet alleen
groot, maar zorgen voor nog meer
sores. „Als je de huizen die niet
'Als je de ozb verhoogt, heb
je geld om te slopen en om
betere huizen te bouwen'
meer worden verkocht leeg laat
staan, verpaupert een buurt en uit
eindelijk een hele stad en regio.
Daardoor dalen huizenprijzen en
kom je terecht in een negatieve spi
raal." De woningen die leeg ko
men te staan, zijn vaak huizen die
niet meer voldoen aan de eisen
van deze tijd of in slechte staat
zijn. Die moeten worden gesloopt,
opgeknapt, of vervangen. „Stel: je
hebt een huis van 100.000 euro en
na tien jaar is het bij verkoop
90.000 euro waard, dan heb je een
verlies van 10.000 euro. Als je de
ozb met 500 euro per jaar ver
hoogt en provincies, gemeenten
passen ook bij, heb je geld om hui
zen te slopen en om nieuwe, bete
re woningen te bouwen. Het kost
iedereen geld. Maar daarmee
wordt een buurt, stad en regio ver
beterd en voorkom je dat de waar
de van huizen daalt en keer je de
negatieve spiraal."
Tijdens het congres hebben Hoge
school Zeeland, Hogeschool Zuyd
en de Hanzehogeschool Gronin
gen de intentie uitgesproken on
derzoek en kennis te bundelen. Ze
willen het voortouw nemen bij de
opstelling en uitvoering van de na
tionale kennisagenda.
In krimpregio's ontstaat een overschot aan woningen. Om leegstand te
reau voor Leefomgeving gemeenten daar vroegtijdig op te anticiperen.
vrijdag 3 december 2010
De Statencommissie ruimte,
ecologie en water bespreekt
vandaag de poging van ha
venschap Zeeland Seaports
een andere exploitant voor
de WCT te vinden.
Het goede nieuws was de
ze week dat de Wester-
schelde Container Ter
minal (WCT) in Euro
pese en Aziatische verladerskrin
gen nog steeds als kansrijk wordt
gezien. En het slechte: niemand
door Ben Jansen
wil die mening onderstrepen in
zelfs maar een intentieverklaring
om ooit de kade te exploiteren.
Havenschap Zeeland Seaports had
van Provinciale Staten tot 1 decem
ber de tijd gekregen een exploitant
te vinden voor de WCT nadat
overslagbedrijf PSA uit Antwerpen
was afgehaakt. Dat is dus niet ge
lukt. De consequentie is dat de eco
nomische uitvoerbaarheid niet
kan worden onderbouwd en dat
betekent, zo heeft het dagelijks pro
vinciebestuur uit de doeken ge
daan, dat een planologische proce
dure voor de WCT niet met succes
kan worden afgerond.
Als het al tot zo'n procedure komt,
is er trouwens nog een horde te ne
men. Voor de aanleg van de WCT
moet 100 hectare strand en slik
worden ingepolderd. Dat dient vol
gens Europese natuurbescher-
mingsregels te worden gecompen
seerd. Het is de vraag of de manier
waarop het havenschap dat wil
doen de goedkeuring van de Raad
van State kan wegdragen.
Terwijl het havenschap reikhal
zend uit blijft kijken naar de prins
op het witte paard voor de exploi
tatie van de WCT, moet worden
vastgesteld dat het Zeeland na
twaalfeneenhalf jaar ijveren nog
steeds niet is gelukt een positie te
verwerven in de containermarkt.
Dit koperen jubileum van onver
mogen is opmerkelijk gezien de
veelgeprezen mogelijkheden die
Vlissingen-Oost op dit gebied
heeft.
De mislukte poging om een alter
natieve uitbater voor de WCT te
vinden, beklemtoont de wenselijk
heid het over een andere boeg te
gooien. Als Zeeland enige rol van
betekenis in de overslag van stalen
laadkisten wil spelen, ligt absolute
steun, ook van Zeeland Seaports,
voor dat andere containerproject
voor de hand: de Verbrugge Con
tainer Terminal (VCT). Die is mis
schien vooral geschikt voor contai
nerschepen die een maatje kleiner
zijn dan de reuzen die bij een
WCT terechtkunnen, maar de
VCT heeft het niet te negeren
voordeel dat hij over twee jaar in
bedrijf kan zijn.
Vaak is gezegd dat andere contai
nerinitiatieven lastig uit te voeren
Ontwikkeling
Zeeuwse
bevolking
per gemeente
in 2040
t.o.v. 2008
gffM; sterke krimp (-10% of meer)
i Krimp (-2,5 tot 10%)
j Redelijk stabiel (-2,5 tot 2,5%)
__jGroei (2,5 tot 10%)
BBj Sterke groei (10% of meer)
Ontwikkeling
aantal
huishoudens
per gemeente
in 2040
t.o.v. 2008