Sint Felixvloed
Kennis van stormvloeden hoort voor
IVN heeft dringend
281 zeeland
Een duidelijk overzicht
Het juiste moment voor een
nieuwe keuken of badkamer
Verhoging btw nieuw
probleem voor Podium
koken baden
www.j-twee.nl
zaterdag 27 november 2010
Op zaterdag 5 november 1530 spoelden grote delen van Vlaanderen en Zee
land weg tijdens de Sint Felix quade (slechte) saterdach. Naar schatting
100.000 mensen verdronken, evenals 23 dorpen.
Schouwen-Duiveland beschikt over
diverse musea, elk met een eigen collectie.
In deze série vertellen Schouwen-Duive-
landers over een bijzonder voorwerp uit
een van de vele vitrines.
door Inge Heuff
De tijdbalk in het Watersnoodmuseum.
foto Dirk-Jan Gjeltema
De tijdbalk van het Waters
noodmuseum is -te vinden
aan het begin van de vierde en laat
ste caisson. De tijdbalk laat zien
dat stormvloeden van alle tijden
zijn en beschrijft enkele gevolgen.
Soms zat er wel dertig jaar tussen,
maar vaker werd de kust elke paar
jaar geteisterd met soms dramati
sche gevolgen. Zo werd de tweede
schriftelijk vastgelegde stormvloed
(1014) beschreven als indrukwek
kend mensenleed, ontstaan uit ge
brek aan besef dat het water hoger
kon komen dan bij de vorige
stormvloed.
Als Waterstaatman in
hart en nieren kiest
Henk van der Tuin uit
Schuddebeurs voor de
tijdbalk met alle watersnoden
sinds de negende eeuw die in het
Watersnoodmuseum te zien is.
Eenmaal in het Watersnoodmu
seum staat Van der Tuin ietwat
verbaasd te kijken naar de wand
in de vierde caisson van het Wa
tersnoodmuseum. „Zo kan ik me
de tijdbalk helemaal niet herinne
ren, oorspronkelijk was het een
eenvoudige lijst met jaartallen en
namen. Dit ziet er wel heel mooi
uit zo, met veel achtergrondinfor
matie."
De wand wordt in beslag geno
men door een tijdlijn die rechts be
gint met de datum 26 december
838. Dat is de eerste stormvloed
waarover gegevens op papier zijn
teruggevonden. Geschreven staat
dat de hele, toenmalige Nederland
se kust was ondergelopen.
„In mijn studie Weg- en Water
bouw behoorde je kennis te heb
ben van de verschillende storm
vloeden, watersnoden en overstro
mingen. Toen ik aan die studie be
gon, kon ik echter niet weten dat
ik ingezet zou worden na de ergste
stormvloed van de twintigste
eeuw, de watersnoodramp van
Wat kunt u van Jtwee verwachten
vertrouwde merken Baderie en SieMatic
kwaliteit en design voor ieder budget
montage en installatie door eigen mensen
de mooiste showroom van Zeeland!
CD
Jtwee koken baden
Grenadierweg 17 I Middelburg
T 0118 - 641 386 i info@j-twee.nl
m Tijdelijk
maar 6% en/I/
Op.a"^ouwZ
werk*aamheden
1953- Vandaar dat deze tijdbalk
met alle stormvloeden voor mij
wel iets betekent." De student Van
der Tuin had op een ochtend in
begin februari 1953 een tentamen.
Maar in plaats van zich te buigen
over technische vragen werd hij
met medestudenten in bussen
naar Voorne-Putten overgebracht
om daar hulp te bieden. „We
moesten zandzakken vullen bij
het Voornse Kanaal. Dat deden we
niet goed, we vulden ze veel te vol
waardoor de sjouwers de zakken
Bepaald niet heilig
Stormvloeden dragen vaak de
naam van de heilige wiens dag het
was.
Sommige namen komen meerma
len terug zoals de Allerheiligen
vloed die in 1170, 1532, 1570,
1675 en 2006 raasde.
De eerste vastgelegde stormvloed
is die van 26 december 838. Deze
is zowel beschreven in de Annalen
van Kanten als door de Franse bis
schop Prudentius van Troyes.
In 1248-49 kreeg de Noord-Neder
landse kust drie stormvloeden
over zich heen: op 20 november
en 28 december 1248 en op 4 fe
bruari 1249.
niet goed over.hun schouder kon
den leggen." Het was nat, koud en
vies werk en vaak was het ondui
delijk waar hij 's nachts kon sla
pen. Maar het was ook een span
nende tijd en hij leerde in die pe
riode veel mensen kennen die hij
later weer tegenkwam bij de Delta
werken: zoals Johan van Veen, de
geestelijke vader van de Deltawer
ken, professor Jansen, hoofd van
de Deltadienst en zijn opvolger
Herman Ferguson. Precies drie
jaar na de watersnoodramp kon
de inmiddels afgestudeerde Van
der Tuin bij Rijkswaterstaat bij de
Studiedienst van Van Veen aan de
slag. Tijdens zijn carrière heeft hij
afwisselend in Zeeland (afsluiting
Veerse Gat), de Noordoostpolder
en opnieuw Zeeland (Oosterschel-
dekering) gewerkt. „Het Water
loopkundig Laboratorium Delft
deed onderzoek met behulp van
modellen. Tegenwoordig gaat dat
digitaal, maar toen werkten we
nog met water. Al die modellen
werden doorgerekend." Van der
Tuin kijkt nog eens naar de tijd
balk en al die cijfers die zakelijk
aangeven hoeveel mensenlevens
er per stormvloed verloren gingen.
„Waterbouw is een mooi vak waar
bij kennis van stormvloeden be
langrijk is. Tegenwoordig wordt er
veel te gemakkelijk gebouwd in la
ge gebieden. Er is geen overloop
meer mogelijk."
door Luc Oggel
rilland - Na de aanvankelijke
vreugde over het deels terug
draaien van de bezuiniging op Po
dium Reimerswaal, krijgt de instel
ling door de verhoging van het
btw-tarief een nieuwe domper te
verwerken. „We moeten nu per
seizoen zes- a zevenduizend euro
bijleggen", zegt programmeur Jac
ques Boonman.
Het nieuwe kabinet verhoogt het
btw-tarief voor podiumkunsten
per 1 januari van 6 naar 19 pro
cent. „Ik heb alle contracten al af
gesloten", zegt Boonman, die met
Podium Reimerswaal voorstellin
gen organiseert in de Reimerswaal-
se dorpshuizen. Na een geplande
fikse bezuiniging door de gemeen
te, die het Podium de kop zou kos
ten maar die door de raad werd te
gengehouden, heeft Boonman nu
weer een nieuw probleem. „Die
duizenden euro's die we straks per
seizoen extra kwijt zijn, zijn niet
makkelijk te vinden. We kunnen
de kaartjes duurder maken, maar
uit onderzoek is gebleken dat per
procent verhoging er ook een pro
cent minder kaartjes worden ver
kocht. Dat loopt met elkaar in de
pas. Eerder de kaartjes verkopen
heeft ook geen zin, want ons pro
grammaboekje verschijnt in mei."
door Melita Lanting
burgh-haamstede - Het aantal ac
tieve natuurgidsen bij de IVN
neemt gestaag af. Vergrijzing en
een tanende belangstelling om
zich te laten scholen tot gids zijn
de belangrijkste oorzaken.
„Mensen vinden natuur reuze
leuk, maar er echt mee aan de slag
gaan is moeilijk", zegt Sylvia de
Groot, cursusleider van IVN. Daar
naast raakt de landelijke vereni
ging voor natuur- en milieueduca
tie veel gidsen 'kwijt' aan andere
groene organisaties als Staatsbosbe
heer en Natuurmonumenten.
De problemen komen momenteel
weer duidelijk aan het licht.
Een nieuwe natuurgidsencursus
die in januari begint, heeft nog
maar zeven belangstellenden ge
trokken.
„En we moeten toch wel mini-