Mediamacho's knokken om spectrum 8 'Montgomery ziet zichzelf als een soort goeroe' Zaterdag 27 november 2010 Onrust bij mediabedrijf Wegener. Het plotse vertrek van topman Joop Munsterman is een gevolg van een botsing tussen grote ego's en bedrijfsculturen. Dat blijkt uit gesprekken met tientallen betrokkenen. door Chris van Alem, Rik Elfrink en Peter letunissen W oensdagavond 22 sep tember 2010. De tele foon rinkelt bij Sylvia Boeker, de rechtérhand van Wegener-topman loop Munsterman. „Sylvia, met mij, loop. Ik kan niet meer, ik ga weg." Woorden die aangeven dat het spel tussen Wegener en Mecom is gespeeld. In de hoofdrollen: de geboren Noord-Ier David Montgomery (62) en Twentenaar Joop Munsterman (59). Terug in de tijd. David Montgomery is een ambitieuze journalist, die het bij de Engel se tabloid Daily Mirror brengt tot topbe stuurder. Mede omdat hij rigoureus weet te saneren. Wat hem niet populair maakt bij collega's, wel bij investeerders. Toch wordt hij er in 1999 uitgeschopt na een in terne ruzie. Montgomery zit niet bij de pakken neer. Hij sticht Mecom. Een inves teringsmaatschappij in Londen met een handvol medewerkers. Met charme en overtuigingskracht haalt hij honderden miljoenen ponden op in de Londense city en koopt hij in rap tempo uitgevers op het vasteland. Vanuit een kamertje in de Britse hoofdstad bestuurt Mecom aan de andere zijde van het kanaal uiteindelijk 300 kran tentitels die samen ongeveer 10.000 mede werkers hebben. In Enschede werkt bij Wegener een ande re man hard aan zijn carrière: Joop Mun sterman. Er zijn parallellen tussen hem en Montgomery. Beiden zijn bescheiden van postuur, generatiegenoten, selfmade men, die vanuit bescheiden posities de top be stormen. Keiharde werkers met ambitie, die op tenen hebben gestaan, vijanden ken nen. Waar de een het stereotype is van de flegmatieke Brit, passen bij de ander de ter men 'uitbundig' en 'kleurrijk'. Hun wegen zullen elkaar kruisen. Begin 2007 klopt Montgomery aan bij Jan Houwert. De topman van het Wegener concern, dan nog baas van Munsterman, wordt overvallen door de belangstelling van Montgomery. Na eerdere verkennin gen bij het Noorse Schibsted en de Bel gische uitgeverij De Persgroep, die tot niets leidden, heeft Houwert oren naar het verhaal van 'Monty'. Mecom heeft veel geld. En wie Montgo mery voor het eerst ontmoet, ervaart een charismatische, vriendelijke man, spre kend met een zachte stem, die op beschei denheid lijkt te duiden. Montgomery pakt de Wegener-topman in met zijn droom van één Europees mediabedrijf. Dat tal van synergievoordelen kent en waarbin nen Wegener als grootste partner een cen trale rol gaat vervullen. Houwert en Mont gomery bouwen kastelen. Ze willen het Al gemeen Dagblad overnemen en hun lezers - via internet - reizen, boeken, dvd's en bioscoopkaartjes verkopen. Houwert bezit een aanzienlijk deel van de Wegener-aan- delen. Geïnspireerd besluit hij die om te zetten in Mecom-aandelen. Een kapitale vergissing, zo blijkt later. De Britse bedrijfscultuur verschilt van die op het vasteland. Een Britse investeerder die de baas is binnen een Nederlands kran tenconcern. Dat gaat niet goed, voorvoelt een adviseur van de ondernemingsraad van Wegener direct. Een andere deskundi ge, Prof Rien Segers van de Rijksuniversi teit Groningen, duidt het verschil: „Britten zijn geworteld in de Anglo-Amerikaanse cultuur. Ze gaan voor de aandeelhouders, voor winst. Bedrijven worden beschouwd als object om mee te spelen. Er wordt am per rekening gehouden met belangen van werknemers. Een model dat haaks staat op de typische Nederlandse poldercultuur." Al snel ontpopt de tengere Montgomery zich tegenover de fysiek forse Houwert als David uit de bijbelse parabel. Hij vloert zijn aanvankelijke compagnon probleem loos. De inkt van het overnamecontract is amper droog of het eerste conflict tussen Mecom en Wegener dient zich aan. Achter de rug van Houwert om, wil Montgomery de drukpersen van Wegener verkopen. Ook annuleert hij, na overleg, de order voor nieuwe persen. Houwert is des dui vels en scheldt Montgomery de huid vol. De ogenschijnlijk bescheiden 'Monty' rea geert emotieloos, hoort geen argumenten. „In feite was je beter af als je tegen een boom praatte dan tegen Montgomery", zegt Rob Pieterse, ex-bestuurslid van Me com en oud-commissaris van Wegener. Intussen komt er van de beloofde schaal voordelen van het Europese krantenimpe rium weinig terecht. De aankoop van het Algemeen Dagblad wordt geannuleerd, Wegener krijgt niet de beloofde hoofdrol binnen Mecom en synergie wordt niet be reikt. „Montgomery had een toekomst beeld, maar geen strategie om er te ko men", zegt Sylvia Boeker. „Montgomery is geen manager. Hij ziet zichzelf als een soort goeroe. Hij moet de geschiedenis in gaan als de man die de pers de nieuwe weg wees. Ik ben nooit zo onder de indruk van hem geweest, dat ik hem mijn porte monnee zou toevertrouwen." De Britse saneerder gaat onverdroten ver der. 'Empty the banana', zegt hij regelma tig, duidend op het boogvormige hoofd kantoor van Wegener in Apeldoorn. Per sen, management, eindredacteuren. Weg ermee. Ballast voor wie licht en flexibel wil reizen op de digitale snelweg. Want in internet, multimedialiteit, daar ziet de Me- com-topman de kansen. Het zal de komen de jaren zijn mantra zijn. Een boodschap die moeilijk beklijft in een wereld waarin met papier het geld verdiend wordt. April 2008. De beurswaarde van Mecom is meer dan gehalveerd en zal uiteindelijk vrijwel verdampen. Houwert kan het niet meer aan en verdwijnt vervroegd in de luwte. In januari 2009 wil hij Montgomery pootje lichten. Vergeefs. Grote Britse aan deelhouders blijven Montgomery steunen. Houwert is ook financieel verliezer: Mont gomery's Europese droom heeft hem op papier 135 miljoen euro gekost. Houwerts opvolger loopt zich langs de zij lijn warm. Joop Munsterman, van schoon maker opgeklommen tot topman bij de huis-aan-huisbladentak van Wegener, speelt zich in de kijker. De verliezen bij de huis-aan-huisbladentak buigt hij met run ning mate Boeker om in winsten. Onder wijl maakt hij furore door van FC Twente een topvoetbalclub te maken. Hij is niet onomstreden. Dagbladjournalisten wan trouwen de huis-aan-huisbladenmanager. Munsterman vindt ze duur en eigenzinnig. Ook anderen hebben kritiek. „Munster man koopt loyaliteit", zegt een manager die met hem samenwerkte. Loyale mana gers mogen mee naar FC Twente. Een au to die bij Wegener uit de lease komt, wordt voor een zacht prijsje aan een ge trouwe aangeboden. Mensen met wie hij niet uit de voeten kan, schrijft hij af 'Aan zeurzakken hebben we niks', is een lijf spreuk. Montgomery wil Munsterman als nieuwe topman. Tot ergernis van Montgomery slaat Munsterman na zijn benoeming di rect piketpalen. Montgomery niag niet meer spreken met Nederlandse directeu ren en hoofdredacteuren. De Brit die, als typisch Angelsaksisch manager, de werk vloeren betrad om gevraagd en onge vraagd opdrachten te geven, moet opzou ten. Munsterman vindt dat de Brit onrust zaait. „Die Engelsen, die moet je mana gen", zegt hij tegen de ondernemingsraad. Montgomery mag bij een bespreking bij Wegener in Apeldoorn plaatsnemen op de gang, waar hij in plaats van een discussie over cijfers met hoofdredacteuren over kunst praat. En Munsterman? Die wint kre diet door een stakingsdreiging bij de dag bladen te bezweren. Krijgt hij zijn zin niet, dan is hij niet te beroerd direct met zijn portefeuille te zwaaien. Zomer 2008. Het zit Mecom niet mee. Schuldenlasten, kredietcrisis, dalende ad vertentie-inkomsten. Montgomery is wei nig zichtbaar in Nederland. De waarde van het aandeel is gedecimeerd, de Europese droom vervliegt. Een bankroet van Me com dreigt. „Ik neem die hut wel over", zegt Munsterman zelfverzekerd binnen de directie van Wegener. Een halfjaar later sluit hij een megacontract met de steenrij ke Marcel Boekhoorn over een vergaande samenwerking met diens dagblad De Pers. Dat voedt de overnamegeruchten, die na tuurlijk ook Mecom bereiken. Zover komt het niet. Ondanks de crisis slaagt Montgo mery erin nieuw geld te vinden en bedrijfs onderdelen te verkopen. De kat met negen levens landt weer op zijn poten. Munsterman waant zich veilig en machtig met prima resultaten en goed verdedigba re bedrijfsplannen voor 'zijn' concern. Toch beginnen de panelen te schuiven. Volgens Sylvia Boeker begint nu het spel van de sterke mannen en grote ego's: „Het ging niet meer over goede cijfers of slim me plannen, maar simpelweg over wie de baas was." Montgomery doet een zet die Munster man en Boeker te laat doorzien. Hij richt de European Management Board (EMB) op. Een onschuldig orgaan, zo wordt voor gespiegeld, bedoeld voor het uitwisselen van ervaringen en kennis. Al snel blijkt het een paard van Troje waarmee het ogen schijnlijk ongenaakbare Munstermanimpe- rium overwonnen moet worden. Het EMB is geen praatclub. Het neemt beslui ten over de Europese activiteiten. Daar mee raakt Wegener haar relatieve zelfstan digheid kwijt. Een EMB-voorstel voor de uitbesteding van ICT-activiteiten van Mecom (en We gener) naar India is de opmaat. Munster man ziet grote risico's, weinig verdiensten. Montgomery ziet geen risico, maar groot geld. Uitbesteding levert volgens hem 10 miljoen per jaar op. De animositeit groeit. Zo herinnert een voormalige directeur zich: „Munsterman ondiep gesprekken met Montgomery, bij voorbeeld door met een prop watten in

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2010 | | pagina 34