Lady Gaga en Andy Warhol
vandaa
uitgelicht
zaterdag 27 november 2010
Lady Gaga zegt veel van haar inspiratie te vinden in het werk van Andy Warhol.
Die voorspelde de weduwe van John Lennon, Yoko Ono, al dat er iets als Lady
Gaga geboren zou worden. Kijk op zie: Uitgelicht op onze website
als kunstwerk
vaak wordt vergeleken: pop-disco,
rolmodel, uitdagend imago. Maar
eigenlijk zijn de verschillen groter.
De overeenkomsten gaan over de
vorm, de verschillen raken aan de
inhoud. Madonna is een artieste
uit een wezenlijk ander tijdperk.
Een twintigste-eeuws fenomeen.
Zij brak vijfentwintig jaar geleden
door, toen televisie (lees: MTV)
nog de belangrijkste etalage voor
popartiesten was. De wijze waar
op Madonna in haar liedjes en vi
deoclips seks en religie inpast -van
Like a Virgin tot Like a Prayer -
was ronduit provocerend. Toen be
stonden er nog taboes.
Lady Gaga choqueert niemand
meer. Ze kan en plein public de
'disco stick' van al haar dansers be
rijden en iedereen wuift, klapt en
zingt het refrein van Lovegame
mee, van kleuters tot senioren.
Gaga straalt immers uit dat het al
lemaal spel is.
Een interessante verklaring geeft
de Amerikaanse schrijfster en cul
tuurcriticus Camille Paglia. Het
verschil met Madonna is dat zowel
Lady Gaga zelf als haar fans kinde
ren zijn van de digitale generatie,
betoogde zij onlangs in The Sun
day Times. Gaga heeft MTV niet
eens meer nodig. Ze zet al haar
clips rechtstreeks op haar eigen
YouTube-kanaal en miljoenen
kids kunnen het zien. Ongecensu
reerd. Thuis aan de laptop, in de
trein op hun smartphone.. Overal.
Een van de eerste pr-zetten van La
dy Gaga was het inpalmen van de
immens populaire 'entertain-
ment-blogger' Perez Hilton. Ver
volgens bond ze miljoenen 'vrien
den' en volgers aan zich via Face-
book en Twitter. Zij is de eerste
popster die de nieuwe, digitale me
dia zo nadrukkelijk en grootscha
lig naar haar hand wist te zetten.
Zangeres Cyndi Lauper, een gene
ratie ouder dan Gaga, zei het on
omwonden: „De kunst van Lady
Gaga is een perfecte afspiegeling
van de tijd waarin we nu leven."
Ze heeft gelijk. Het is het tijdperk
zonder generatieconflict - Lady Ga-
ga's vader is haar zakenpartner.
Een tijd waarin de grens tussen
privé en publiek vervaagt, zoals te
zien aan de realityshows en het
'bellen in de trein'. Een tijd en ge
neratie die zowel vervreemd is
van grote idealen als van grote
emoties. Concentratiekampen en
massamoordenaars zijn thema's in
computerspelletjes geworden.
De show van Lady Gaga is een
spektakel gespeend van iedere wer
kelijke emotie of relatie met het
echte leven van de fans. Gaga
danst als non in een transparant la
texjurkje met stukjes tape kruis
lings over haar tepels geplakt over
het podium. Ze rolt met nepbloed
besmeurd over de vloer in het 'hor
ror-nummer' Teeth. Haar dansers
grijpen zichzelf en elkaar in het
zwaar opbollende kruis. En in de
finale Paparazzi laat Gaga haar va
gina vuur spuwen.
Het schokt niet meer. Het heeft
geen andere betekenis dan enter
tainment. Een familieuitje. Scholie
ren kijken ernaar zoals hun ouders
in de jaren '70 naar Penny de Jager
bij Toppop. Onaangedaan. De we
reld is bij Lady Gaga één groot drie
dimensionaal beeldscherm gewor
den, het leven een immens compu
terspel.
beeldbewerking studio centraal foto's ANP
dy Gaga doet altijd stof opwaaien. Ze vloekt
soms als een havenwerker, blowt er lustig op
los of zingt over de moord op haar vriendje. Bij
optredens schieten er vonken uit haar bh en
soms rollebolt ze door bloed. Een keer droeg ze
een vleesjurkje.
In de videoclip Telephone draagt ze alleen een
Renske: „Helemaal niet. Ze is juist superlief"
Marita: „Ze zegt heel mooie dingen tegen ons."
Frieke: „Er wordt zoveel verteld en het is vaak
niet waar. Mensen zeggen soms dat ze eigenlijk
een man is. Nou ja! Als je dat denkt is er echt
iets mis met je ogen."
Lady Gaga is twee jaar op wereldtournee met
heel zenuwachtig. Maandag gaan we Gaga
weer zien..."
Frieke: „Deze keer ga ik minder filmen en fo
to's maken. Dat gaat toch ten koste van de con
centratie."
Marita: „De vorige keer moest ik bij het num
mer 'Speechless' huilen. Dat was het mooiste
zonnebril van brandende sigaretten en tape.
Gaga bedenkt elke keer iets nieuws - regelmatig
tot ontzetting van brave borsten. Ondanks de
relletjes is de kleine Lady Gaga wereldwijd bij
miljoenen en nog eens miljoenen mensen ge
liefd.
Er wordt soms gezegd dat ze een slechte invloed
heeft op de jeugd.
The Monster Ball. De rode draad door de show
is de zoektocht van Gaga naar het grootste
feest op aarde. In mei stond ze al in het Gelre-
dome en volgende week doet ze Nederland op
nieuw aan. De Grouster Gaga-girls waren er in
Arnhem ook bij. En ja, daarna wilden ze wéér.
Kunnen jullie nog slapen?
Renske: „Oh my god, als ik er aan denk word ik
moment. Iedereen zong mee."
Linie monster zijn heeft heus ook grenzen, knik
ken de vriendinnen. Op een fansite lazen ze
een bericht van een bloedfanatiek meisje dat
Gaga 'haar enige echte moeder' noemde. Dat
gaat dus te ver.
Marita: „Daar kan ik me aan storen. Je eigen
moeder is er ook nog."