Tot in Zuid-Holland
2o zeeland
Veel belangstelling
voor plan Oude Veiling
Sprookjes en jeugdherinneringen
coed seizoen Ondernemers willen alternatief
TOT 52% KORTING
OP EEN NIEUWE
FIETS IN 2010?*
Het eerste Zeeuwse luisterhoek heeft een Hollandse titel,
omdat geen enkele schrijfwijze hét Zeeuwse dialect recht doet.
Er zijn vele varianten op woorden en uitspraak in omloop.
mosselen: meer
thuisconsumptie voor Aldi in Wissenkerke zoeken
vrijdag 26 november 2010
IN 2010 DE AANKOOPPRIJS
NOG VOLLEDIG ONBELAST.
PROFITEER NU NOG VOLLEDIG!
Koop een fiets van uw brutosalaris. Kom langs en laat u informeren.
VÜSS1NGEN Troelstraweg 364, t 0118-477230
GOES Van der Spiegelstraat 54, t 0113-216063
fiets Sc fitness
Jeremiasse
ervaar de beste keuze
fietsplezier.nl
fitnessplezier.nl
door Lilian Dominicus
KAPELLE - Het bouwplan Veiling
meester kan bogen op grote publie
ke belangstelling. Dat bleek gister
avond tijdens een informatiebij
eenkomst over het nieuwe woon-
wijkje op het Oude Veiling-ter-
rein, dat gehouden werd in het ge
bouw van de Isaac Beeckman Aca
demie in Kapelle.
Ruim zestig belangstellenden kwa
men erop af, en zij waren over het
algemeen positief over het 61 wo
ningen tellende project, met star-
terswoningen, twee-onder-een
kappers, driekappers, patiowonin
gen en rijtjeshuizen. De gemeente
raad werd eerder deze week al
geïnformeerd.
Projectontwikkelaar Apron wil de
huizen laten aansluiten op de stijl
van het tegenover de Oude Veiling
gelegen stationsgebouw van Kapel
le. „Daarvoor gebruiken we keim-
verf', zegt Kees de Regt van Aan
nemersbedrijf Van der Poel uit Ter-
neuzen. Keimen is het afwerken
met een mineraalverf die zich zeer
goed hecht met de ondergrond.
Het geeft een matte, kalkachtige
uitstraling.
De nieuwbouw vraagt wel om een
offer: alle veilinggebouwen behal
ve de Isaac Beeckman Academie
worden gesloopt, inclusief de ruim
te achter de school, met zijn oude,
houten bogen. „Helaas, het moet",
zegt Apron-directeur Arie Brou
wer. „We hebben van alles gepro
beerd om het gebouw te redden.
Het zou ideaal zijn voor een mane
ge, maar we hebben niemand kun
nen vinden. In Rotterdam zou je
er lofts in kunnen zetten, maar
daarvoor is hier geen markt."
MOET JE EENS EVEN LUISTEREN
door René Hoonhorst
Met het besef dat de
ware moerstaal te
koesteren cultuur
historie is, stijgt de
belangstelling voor
het dialect de laatste jaren weer.
Het dédain voor 'plat, boers' Ne
derlands is omgeslagen in respect
voor taaierfgoed en belangstelling
voor de etymologie, de taalweten
schap die oorsprong en geschiede
nis van woorden opspoort.
Veel ouderen zijn blij dat dialect
weer mag. Mensen die al lang uit
hun geboortestreek weg zijn,
bloeien op als ze de taal van hun
jeugd weer ergens oppikken. Boek
jes in het dialect vinden dan ook,
in beperkte kring, gretig aftrek.
Maar het lezen in dialect is moei
lijk, weet Rinus Willemsen van de
Zêêuwse Dialect Verênigieng
(ZDV). „De ontlezing laat ook het
lezen van dialect niet onberoerd
én het lezen van dialect blijft moei
lijk. Je kunt nog zo goed proberen
in fonetisch schrift te schrijven, als
je de klank niet hoort, is het haast
ondoenlijk om het dialect hele
maal te pakken te krijgen. Je kunt
met leestekens wat van de uit
spraak aangeven. Maar hoe lang je
een klinker moet aanhouden of
hoe die nou precies klinkt, dat
kun je alleen horen van een spre
ker van het dialect."
Veel ouderen en slechtzienden ver
telden Willemsen en andere voor
vechters van de Zeeuwse talen
doodmoe te worden van het lezen
van dialect. Ze wilden de streekver
halen graag horen. Net als op po
pulaire vertelavonden her en der
in de provincie, maar dan vanuit
een luie stoel in de vertrouwde
huiskamer. Twee jaar geleden tij
dens de Dialectendag ontstond zo
het idee voor een luisterhoek: een
Rinus Willemsen met luisterhoek
cd met verhalen uit het hele
Zeeuwse Dialectgebied, van Goe-
ree-Overflakkee (een Zuid-Hol
lands 'eiland' waar een Zeeuws dia
lect wordt gesproken) tot aan het
Land van Hulst. De Wetenschap
pelijke Commissie van de dialecti
ci ging er mee aan de slag en sinds
begin deze maand is-ie er: Moet je
eens even luisteren..
De hoofdtitel is in het Ne
derlands want hét Zeeuws
dialect bestaat niet. Van
Goeree tot Hontenisse, van Zierik-
zee tot aan Cadzand, ze spreken
allen Zeeuws, maar met hun eigen
tand. „Ieder beschouwt zijn eigen
dialect als het enige ware en unie
ke. Zo pleiten Koewachtenaren dat
alleen zij over muttekes praten die
in de wêêr staan. Het klopt dat in
de rest van Zeeuws-Vlaanderen
die woorden niet voor kalfjes in
de wei worden gebruikt. Maar in
Vlaanderen dan weer wel natuur
lijk. Alle dialectvormen hebben
hun eigen bestaansrecht", bena
drukt Willemsen.
Mo j's even luustere..., Moe j's
even luusteren...,Moe j's even luis-
teren...Je kunt het in Zeeland over
al horen en dan nog met verschil
lende intonaties. Vragend of dwin
gend, gebiedend of uitnodigend.
Luuster zelf maar eens....
Bezoekers van vertelavonden weten wat ze kun
nen verwachten van een Zeeuws luisterhoek
met verhalen. Vertellers hebben vaak een voor
liefde voor eigen of andermans jeugdherinneringen,
volkssprookjes of al dan niet aangedikte sagen en le-
genden uit de streek.
Ze zijn allemaal te vinden op de twee compact discs,
die het eerste Zeeuwse luisterhoek vormen. Twee do
zijn (Ed Steijns vertelt vier verhaaltjes in één num
mer) verhalen en anekdotes uit alle hoeken en gaten
van het Zeeuwse taalgebied. Vaak verhalen uit herfst
en winter, omdat het weer en de duisternis in die
jaargetijden gauw vanzelf spanning oproepen. Tij
dens een verhaal over een zwarte hond op een visbak
op de Passageule bij Turkeije zie je de mist al boven
het water hangen. Bij twee nummers moeten de luis
teraars even opletten dat er geen kleine kinderen in
de buurt zijn, want ze zouden kunnen leiden tot
voortijdig verlies van het geloof inde goedheiligman.
Net als beide verhalen over Sinterklaas roepen veel
verhalen nostalgische gevoelens op. Gedachten over
de eigen jeugd, fata morgana's van dorpen en polders
van tientallen jaren geleden, het slachten van een var
kentje en maaltijden met mosselen. Die laatsten laten
toehoorders zelfs bijna ruiken hoe het vroeger was.
Meer dan prachtig is het verhaal over het ontstaan
van de Schelde. Nooit eerder geweten dat een vrouw
die niet kon ophouden met wateren verantwoorde
lijk was voor het ontspringen van de Zeeuwse levens
ader.
Een nieuwe Zeeuwse roman is uit
"Knielen in de klei"
is nu het meest besproken boek in Zeeland.
"Verkrijgbaar in alle boekhandels.
GOES - De thuisconsumptie van
vis, schaal- en schelpdieren in Ne
derland is in de periode oktober
2009 tot en met september 2010
met vier procent gestegen (59.000
ton ten opzichte van 57.000 ton dé-
zelfde periode ervoor). Dat blijkt
uit cijfers van marktonderzoeksbu
reau GfK. De volumegroei wordt
voor een groot deel veroorzaakt
door het uitzonderlijk goede mos
selseizoen. Het grote aanbod resul
teerde in een lagere prijs per kilo,
wat zorgde voor een stijging in de
verkopen. Uit het onderzoek blijkt
dat 91.8% van alle huishoudens ge
regeld vis op tafel zet, gemiddeld
een keer per drie weken.
door Claudia Sondervan
KORTGENE - De Noord-Bevelandse
ondernemers willen met de ge
meente alternatieve bestemmin
gen bedenken voor de Voorstraat
in Wissenkerke. Het dorp heeft
een nieuwe publiekstrekker nodig,
maar niet deze. Dat besloot giste
ren de Gezamenlijke Onderne
mersvereniging Noord-Beveland
in Kortgene. De gemeente moet
met alle ondernemers spreken,
niet alleen met enkele supermarkt
houders, vonden de vijftig aanwe
zigen.
De mogelijke komst van een Al-
di-filiaal in het hart van het dorp
haalt de omzet van de bestaande
levensmiddelenwinkels twintig tot
veertig procent omlaag, had de
Goese adviseur en voormalig for
mulemanager Dick Quaak uitge
zocht. Het brede assortiment en
de actieverkoop van de Duitse ke
ten bedreigt de diversiteit van het
Noord-Bevelandse winkelbestand,
denken de GON-leden.
De gemeenteraad, en een enkele
ondernemer, deelt die vrees niet.
De winkeliers moeten proberen in
te steken op de grotere mensen
stroom die de supermarkt teweeg
zal brengen, bracht de Kamper-
landse aannemer Frits Keizer
schriftelijk in bij de vergadering.
Toen de klussenbedrijven in op
komst waren, is er ook geen extra
ondernemersvergadering belegd,
haalde hij aan. De winkeliers zijn
niet bang voor concurrentie maar
willen wel een gelijkwaardige te
genstander, weerlegde de Colijns-
plaatse ondernemer Ko Kalle-
waard. Als de Wissenkerkse At-
tent-ondernemer Harold van den
Dries op de locatie De Moor uit
breidt, worden de verhoudingen
op het eiland niet verstoord. Met
een grote prijsvechter wel, betoog
de Ciooo-exploitant Gert-Jan Cle
ment. Er is wel ruimte voor wat
omzetgroei doordat al veel winkels
gestopt zijn, redeneerde hij.
Plan Veilingmeester. Onderin: het stationsgebouw. artist's impression Apron
Knielen in
de klei
