Voorstellingen
8 luit
donderdag 25 november 2010
Pascalle Mansvelders: Drop Dead Gorgeous
Deze week bezocht ik
de expositie 'Tempta
tion Contemplat
ion' van Juul Korte-
kaas en Lys Vosselman in de
Zeeuwse Bibliotheek in Middel
burg en de tentoonstelling
'Choose your weapon/your wea
pon is choice' van Pascalle Mans
velders in DeWillem 3 in Vlis-
singen.
In het werk van Juul Kortekaas
(1950) staat de natuur centraal en
dan met name de bloem, als-knop
en in bloei. In grote en kleine schil
derijen toont zij tulpen, irissen en
aronskelken, steeds één soort per
compositie. Soms is bet hele beeld
vlak gevuld met ritmisch georden
de bloemvormen, soms zoomt
Kortekaas in op een detail. Haar
schildertrant is vlot en raak. Met
stevige kwaststreken geeft zij de
vormen kleurig en plastisch weer.
Het zijn prettig ogende voorstellin
gen die een ruimte sfeer geven.
Naast deze decoratieve kwaliteiten
draagt haar werk ook andere lagen
in zich. Elke bloemsoort heeft een
eigen karakter, en spiegelt zo de
mens. Daarnaast spelen afhanke
lijk van de vorm van de bloem as
pecten mee als open en gesloten
zijn, ingetogen of expansief, man
nelijk of vrouwelijk. Zo verbindt
Kortekaas de natuur buiten ons
met de natuur in ons, fysiek en
mentaal. Haar roestvrij stalen ob
jecten met streng gestileerde blade
ren weerspiegelen de omgeving en
kunnen op groter formaat ook als
fontein functioneren. Hoewel
roestvrij staal een materiaal is dat
ver af staat van blad en bloem past
het wonderwel: staal vertegen
woordigt de kracht en het eeuwige
van de natuur en verwijst door
zijn spiegeling ook naar de vluch
tigheid van de verschijningsvorm
en de steeds andere relatie met de
omgeving.
Lys Vosselman (1979) is de dochter
van Juul Kortekaas. Haar werk is
meer ingetogen en omvat een bre
der beeldrepertoire. Vaak geïnspi
reerd door dromen, sprookjes, sa
gen, mythen en andere verhalen
schildert zij uitgebalanceerde com
posities met mensen en dieren, al
leen of samen. Twee symmetrisch
geplaatste zwanen in een winter
landschap vormen een poort naar
een andere wereld. Maar door de
veelheid aan associaties kan die
een diepere lading hebben: de
zwaan is immers symbool van zui
verheid, liefde en trouw, maar
wordt ook wel gezien als balans
van water en lucht, gevoel en ver
stand. Een prachtig doek, 'Persep
hone', verwijst naar de mythe die
het ontstaan van de seizoenen ver
klaart en verbeeldt door de combi
natie van kraai en de jonge vrouw
ook de cyclus van leven en dood.
Een derde lijn door het werk zijn
de doeken met eigentijds geklede
mensen. Zo toont Vosselman in
'Julie en Romme' een jonge man,
met een wit hemd die op zijn rug
op een rode bank ligt. Hij wordt
bij zijn hals naar beneden gedrukt
door een in zwart mantelpak gesto
ken vrouw. Omdat het doek als
drieluik is opgezet is het verbon
den met de traditie van de religieu
ze kunst Zien we een ander, eigen
tijds beeld van Jezus en Maria? Of
gaat het om spanningen in een 'ge
wone' (liefdes) realatie? Hoe dan
ook, Vosselmans weet visueel te
verleiden. De intrigerende voorstel
lingen zijn sterk én subtiel geschil
derd, zodat een perfecte balans
ontstaat tussen vorm en inhoud.
De schilderijen van Pascalle Mans
velders (1963) tonen ook mensfigu
ren, vaak kinderen. Hét zijn zorg
vuldige en raak geschilderde voor
stellingen. Maar vooral confronte
rend: de kinderen hebben een
mes, pistool of geweer in handen
en richten dat soms naar buiten,
richting toeschouwer. De tegenstel
ling 'onschuld' - zo zie je kinderen
toch graag - en 'geweld' - door de
meeste mensen verafschuwd - is
beladen. Ziet Mansvelders kinde
ren als potentieel gewelddadig of
worden zij juist door anderen - vol
wassenen - belaagd en geeft zij
hen symbolisch de middelen zich
daartegen te verdedigen? Voor mij
gelden beide opvattingen, geweld
plegers waren immers ook kinde
ren? Waarbij aangetekend de vraag
hoe kinderen dan zo worden?
Mansvelders snijdt dus morele di
lemma's aan. Doet zij dat ook in
haar schilderijen met engelen? Zij
liggen, vallen of hangen, en lijken
op popsterren, zoals Bruce Spring
steen. Vervreemdend zijn ze, voor
al door hun zwarte vleugels. Bood
schappers van God of van gene zij
de zien er in de overlevering wat
anders uit. Mansvelders meldt in
een toelichting: „Waarom denken
we bij engelen altijd aan de kleur
wit? Wit is pas écht wit, en licht
pas écht licht als je het in relatie
tot het zwart kunt zien. Het is de
donkerte in onze wereld die het
lichte pas echt kan laten voelen.
En is dat niet wat we hopen te vin
den in de engelen?" Ik vind dat
een zwak argument, want zet een
witgevleugelde stralende engel in
een donkere omgeving en je hebt
dat licht in optima forma. De om
kering is in mijn ogen een gekun
stelde. Wat niet wegneemt dat ik
er op een andere manier wel mee
uit de voeten kan. Het goddelijke,
voor de niet-gelovigen: de schoon
heid van het leven, kan zich mani
festeren op onverwachte momen
ten in onverwachte gedaanten. En
daarin kun je steun vinden, zoals
katholieken eeuwenlang deden bij
Maria, die door Mansvelders ook
meer dan levensgroot als kunststof
beeld - 'Zetel der Wijsheid' -
wordt opgevoerd. Je kunt op haar
schoot plaatsnemen en zo deel
hebben aan haar zegeningen. Zou
het zo eenvoudig zijn?
Temptation Contemplation': Juul
Kortekaas en Lys Vosselman, Zeeuwse
Bibliotheek, Kousteensedijk 7,
Middelburg. T/m 4/12. Di t/m vr.
10.00 - 21.00 uur; za. 10.00 - 16.00
uur.
'Choose your weapon/your weapon is
choice': Pascalle Mansvelders,
DeWillem 3, Oranjestraat 4,
Vlissingen. T/m 9/1 2011. Wo. t/m zo.
11.00- 17.00 uur.
Werk van Juul Kortekaas
Ryosuke Cohen
Ryosuke Cohen is een Japanse
kunstenaar die collages maakt op
A3-formaat. Hij stelt ze samen uit
stempelafdrukken, stickers en art-
stamps die hem worden toegezon
den. De speelse en prikkelende
'Brain cells' weerspiegelen de dyna
miek van de door het westen gedo
mineerde cultuur.
T/m 25/11: Galerie 'Galerij', Pontes
Pieter Zeeman, Hatfieldpark 2,
Zierikzee. Werkdagen 8.00-17.00 uur.
Ineke Otte
Ineke Otte schept een eigen we
reld met kleurige en speelse objec
ten en sieraden, geïnspireerd door
banale en verheven symbolen,
door wat dichtbij is, maar ook
door verre vreemde culturen. In
haar werk verbindt zij haar fysieke
en mentale reizen met wat haar da
gelijks omringt.
T/m 26/11: Atelierexpositie, 's-Heer
Elsdorpweg 39, Goes. Vr. t/m zo. 13.00
- 17.00 uur.
Katinka Lampe
Katinka Lampe schildert 'portret
ten' van kinderen waarin de ogen
opvallen. De kinderen kijken je
niet aan: je ziet hen maar je kent
hen niet. De beelden van Ingrid
van der Hoeven zijn zelfportretten
waarin het ontbreken van de ogen
erop wijst dat identiteit wordt be
paald door de blik van de ander.
T/m 4/12: Galerie Van den Berge,
Westwal 45, Goes. Do. t/m za. 12.00 -
17.00 uur en op afspraak.
Eva Bonneur
Eva Bonneur creëert eigenzinnige
schilderijen met figuratie en vaak
ook tekst. Het zijn verkenningen
die de alledaagse wekelijkheid af
tasten. Het kan gaan om waarne
mingen, ideeën of emoties. Haar
schilderijen raken aan wat onbe
grijpelijk en ongrijpbaar is, won
derlijk of gewoon mooi.
T/m 5/1 2011: Groepsexpo
Kunstuitleen De Bevelanden, Westwal
45, Goes. Wo. t/m za. 13-17 uur.
Olaf Nicolai presenteert in De
Vleeshal 'Innere Stimme', geba
seerd op een compositie van Ro
bert Schumann. In plaats van met
beelden wordt de ruimte gevuld
met meerstemmige zang. Rustig
en continue klinken variaties op
een thema. Je wordt in je eigen we
reld binnengeleid en komt in con
tact met die van anderen.
T/m 12/12: Vleeshal, Markt,
Middelburg. Di. t/m zo. 13-17 uur.
Olaf Nicolai
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.