121 verzamelwoede
Koningin van
de trechters
Bijna alles over de
H
L
I
Wm
zaterdag 20 november 2010
Nederland verzamelt graag. Ons land telt enkele
miljoenen verzamelaars. Een deel van hen komt
vandaag en morgen naar de Utrechtse jaarbeurs voor
de halfjaarlijkse Verzamelaarsjaarbeurs. Volgens de
organisatie de grootste van Europa.
Drie verzamelaars vertellen over hun passie.
door Niek Opten
Naam Tineke Kahmann Leeftijd 65 jaar
Woonplaats Huizen Beroep voetzoolreflexoloog
Verzameling zo'n 900 trechters Vergaring kopen
Waarde geen idee Bijzonderheid genomineerd
voor de Dutch Collecter Award 2010, categorie 'da
mes boven de 18 jaar'
Tineke Trechter wordt ze wel ge
noemd en wie in haar keuken kijkt,
snapt direct waarom. Honderden
trechters sieren het plafond, keurig ge
rangschikt op materiaal: tin, hout, koper,
email, glas, porselein, aluminium. Exemplaren
uit poppenhuizen waar nog geen pink in past,
tot joekels die gebruikt werden om melk of
wijn in te schenken. Trechters met vier tuitjes
('geen idee waarvoor die gebruikt werden') of
met heel aparte vormen, eentje is zelfs vier
kant. Alleen de doorsneevarianten van plastic
komen er niet in.
Tineke Kahmann, de eigenaresse van de collec
tie, had net zo goed ais bijnaam 'hamster' kun
nen krijgen. „Welkom in ons verzamelaars
huis", zegt ze bij de eerste begroeting. In de
woonkamer staan weliswaar veel trechters,
maar de aandacht wordt meer getrokken door
tientallen buizenradio's - een collectie van
haar man Ben - een verzameling hotelbellen,
met zo'n knopje bovenop, die vaak op de re
ceptie staan, en allerlei negerpoppetjes. „Ja,
we hebben nog een paar subverzamelingen",
zegt haar echtgenoot lachend. „Maar de trech
terverzameling is de hoofdcollectie."
De spullen staan op vensterbanken, in kasten
en op planken aan de muur. „Meer wordt het
ook niet hier, want je moet ook ruimte over
houden om te bewegen."
Later blijkt zich boven, aan de muur van de
overloop nog een kleine verzameling te bevin
den: reclames waarin negers op veelal politiek
incorrecte wijze worden ingezet. Zoals op een
postertje van een zeepfabrikant, waar een ne
gerjongetje wordt gewassen in een bad en er
als blank jongetje weer uitkomt.
Het begon dertig jaar geleden, toen ze wat nos
talgische kookspullen zocht voor haar keuken.
Die verkeert nog in originele staat, met een
granitovloer en een tegeltjesgootsteen. „Van
mijn moeder kreeg ik een oude grijze trechter
en een vriendin gaf er nog eens drie. Toen ik
op het Waterlooplein eentje van leer vond,
was het hek van de dam." Het was de opmaat
voor een omvangrijke verzameling. „Kijk eens
naar die vorm. Ik vind het fascinerend dat
mensen van alles in zo'n ding proberen te krij
gen. En het is ook symbolisch."
De trechter staat dan voor het hoofd van de
mens. Bij een verstopping gaat het mis. „Als je
alles in je hoofd houdt, het niet laat zakken,
dan gaat het niet goed. Wat er in komt, moet
er op een of andere manier ook weer uit. Je
moet de kraan openzetten", zegt ze, terwijl ze
van de vensterbank een glazen exemplaar pakt
met een kraantje er aan. Vervolgens kijkt ze
vertederd naar eentje van metaal, die hele
maal in elkaar is gedrukt. „Alsof er iemand op
gestaan heeft of overheen gereden is. Dat is
toch mooi?"
Heel bijzonder is het blikken speelgoed, waar
je zand in kunt gooien zodat een molentje
gaat draaien of een karretje wordt gevuld.
Van kinds af aan hebben ze verzameld. Hij
postzegels, zij frutsels voor in poppenhuizen.
Aan de hand van de trechters beleven ze hun
verleden opnieuw. 'Kijk, deze hebben we in
Frankrijk gekocht', klinkt het en 'deze kregen
we cadeau' zegt zij. Veelal weten ze de jaartal
len er nog bij. In de keuken wijst ze met een
pollepel de voor haar bijzondere exemplaren
aan. Die op de plankjes worden een voor een
gekoesterd. De keukenlamp heeft een toepasse
lijke kap: een omgekeerde trechter. Op enkele
staat 'Neurenberg', de stad van de trechter. De
titel verwijst naar een fabeltje, waarin een pro
fessor een gat in het hoofd boort van zijn dom
ste student. Met een trechter laat hij kennis in
het hoofd lopen. Ze heeft afbeeldingen van
het verhaaltje, want ja, die spaart ze ook: an
sichtkaarten waarop een trechter is te zien,
hoe klein ook.
Het zijn vrolijke verzamelaars. „Je moet het al
lemaal niet te serieus nemen", zegt hij. Veel
geld hebben ze er nooit ingestoken. „Een bij
zonder exemplaar kopen voor 300 euro? Dan
moet die echt superbijzonder zijn."
Een complete collectie streven ze niet na. Tine
ke: „Dat kan ook niet, want wie weet hoeveel
trechters er bestaan."
Het woord 'museum' willen ze niet horen.
„Ben je gek?", zegt Ben. „Daar komt toch geen
hond kijken."
Naam Jaco Treurniet Leeftijd 76 jaar
Woonplaats Harderwijk Beroep ge
pensioneerd medewerker Shell
Verzameling meer dan 2600 items
van de Olympische Spelen 1928 in
Amsterdam Vergaring kopen en ruilen
Waarde getaxeerd op 250.000 euro
Bijzonderheid Twee keer uitgeroepen
tot 'Verzamelaar van het jaar'; genomi
neerd voor de Dutch Collector Award
2010, categorie 'heren boven de 18
jaar'.
et doosje van een gou
den medaille, een specia
le bonbonnière, bepaal
de toegangsbewijzen.
Het zijn de weinige grote items die
niet voorkomen in de verzameling
van Jaco Treurniet. Wie rondkijkt
in zijn 'olympische kamer' verbaast
zich over alles wat hij wel heeft ver
zameld over de olympiade van
1928: insignes, wandborden, an
sichtkaarten, sluitzegels, kopjes, af
fiches, medailles, asbakken, pro
grammaboekjes, lepeltjes, handte
keningen, enzovoort enzovoort. Ja,
zelfs preken van geestelijken die
zich destijds keerden tegen de
komst van de spelen naar ons land
1
ontbreken niet in zijn collectie.
„Verzamelen zit in mij", vertelt hij
in de woonkamer van zijn huis,
dat onderdeel uitmaakt van een
voormalige kazerne. Zelf tenniste,
voetbalde en volleybalde hij graag,
een verzameling sportboeken lag
voor de hand. Om de passie in de
hand te houden moest hij zijn
graasgebied gaan afbakenen. Het
werden de olympische spelen en
toen ook dat te omvangrijk werd
het de spelen van 1928. Omdat die
in Amsterdam werden gehouden.
„Ia, en dat voor een Rotterdam
mer", lacht hij.
Vanaf 1976 verzamelde hij gestaag
een collectie bij elkaar waarvan
kenners zeggen dat die zijn gelijke
niet kent. En dat geldt ook voor de
kennis die Treurniet heeft vergaard
over dit onderwerp. Hij is een
vraagbaak voor menigeen en dat
streelt hem. Al die honderden con
tacten, sommige zijn uitgegroeid
tot vriendschappen, zijn een be
langrijke motivatie voor zijn 'verza
melwoede'. Maar er is meer. „Er
wordt vaak wat laatdunkend ge
daan over verzamelingen, of het
nou suikerzakjes zijn of postzegels.
SHHil
foto's Diederik van der Laan
