81 buitenland
Levend verbrand door
hete gaswolken Merapi
Atatürk steeds vaker
op Turkse lichamen
Al Qaeda claimt complot
bompakketten voor VS
VULKAANUITBARSTING Asregen vormt een dichte mist
Barack Obama's invasie in India
zou handen vol met geld kosten
Tegenstanders van premier Erdogan voeren stil protest
Bloedbaden in Pakistan
zaterdag 6 november 2010
door onze correspondent
Esther de jong
Gloeiend hete gaswolken
uit de Merapi vulkaan
in Indonesië hebben
donderdagnacht en vrij
dag het leven gekost aan ten min
ste 78 mensen. De meesten ver
brandden levend. „De langste uit
barsting ooit", volgens Surono van
het Indonesisch Vulkanologisch In
stituut, die de Merapi nauwlet
tend in de gaten houdt.
„De berg is gehuld in donkere wol
ken, we kunnen niets zien en de
uitbarstingen blijven maar door
gaan", aldus de vulkanoloog giste
ren. Sinds de Merapi vorige week
weer actief werd, zijn al zeker 122
doden en honderden gewonden
gevallen. Dorpsbewoners in het ge
bied Argomulyo, op de rand van
de gevarenzone, werden even voor
middernacht verrast door de hete
gaswolk. Het leger haalde vervol
gens tientallen verkoolde licha
men van mannen, vrouwen en
kinderen uit de met een grijze
aslaag bedekte huizen.
Sommige daken stonden uren na
de eerste uitbarsting nog in brand.
In ziekenhuizen werden tientallen
mensen met ernstige brandwon
den opgenomen. Anderen slaag
den erin op brommers en afgela
den trucks te ontsnappen aan de
'Gunung Merapi', de 'Berg van
Vuur'.
Ondanks de recente oproep van
de Indonesische president Susiolo
Bambang Yudhoyono om het ge
bied te verlaten, weigeren veel
mensen te gaan uit angst dat hun
bezittingen worden geroofd.
De evacuatiezone is uitgebreid van
15 tot 20 kilometer rondom de vul
kaan. De mensen die gevlucht
zijn, worden opgevangen in bijna
tachtig vluchtelingenkampen.
De leefomstandigheden in de kam
pen zijn erbarmelijk, aldus een rap
port van de Verenigde Naties.
Vooral de aanhoudende tropische
stormen zorgen voor veel ellende.
Ook het gebrek aan drinkwater
vormt een gevaar voor de volksge
zondheid.
De stad Yogyakarta, met vierhon
derdduizend inwoners, ligt 30 kilo
meter bij de vulkaan vandaan,
maar wordt volgens vulkanoloog
Surono niet bedreigd. „Op de hel
lingen van de vulkaan, dichtbij de
krater, is het gevaarlij k. Maar de
NEW DELHI - Veertig vliegtuigen,
drieduizend ambtenaren, veilig
heidsmensen, journalisten en za
kenlieden. Zes gepantserde auto's
en drie helikopters. Achthonderd
kamers in het Taj Mahal Hotel in
Mumbai. Geschatte kosten: 200 mil
joen dollar per dag.
De Amerikaanse president Obama
en zijn gezin bezoeken vanaf van
daag India. Hij verblijft er drie da
gen voordat hij doorreist naar ach
tereenvolgens Indonesië, Zuïd-Ko-
rea en Japan. Weggegooid geld, oor
deelde de het Republikeinse con
greslid Michele Bachmann. „Zo'n
begeleiding voor de president heb
ben we nog nooit meegemaakt."
Het gerucht gaat dat het Pentagon,
het Amerikaanse ministerie van
Defensie, tientallen oorlogssche
pen en vliegtuigen naar India heeft
gestuurd om president Obama te
beschermen. Een zegsman van het
Pentagon ontkende niet dat er
voorzorgsmaatregelen zijn getrof
fen. Over details wilde hij zich ech
ter niet uitlaten. Vaststaat dat het
luchtruim boven Mumbai en Delhi
tijdens de aanwezigheid van Oba
ma in die steden, is gesloten.
Amy Brundage, Obama's woord
voerster, noemde de getallen die
rondgaan 'opgeblazen'. Voor de kri
tiek van Bachmann was dan ook
'geen grond'. Brundage weigerde
echter details te noemen en beriep
zich op 'veiligheidsoverwegingen'.
WASHINGTON - De terreurbewe
ging Al Qaeda op het Arabische
Schiereiland (Aqap) stelt verant
woordelijk te zijn voor de recente
verzending van bompakketjes rich
ting de Verenigde Staten.
De organisatie stelt ook de hand te
hebben gehad in de crash van een
vrachtvliegtuig van het Ameri
kaanse postbedrijf UPS, begin sep
tember in Dubai. Daarbij kwam
de tweekoppige bemanning om
het leven.
De Amerikaanse website Site, die
activiteiten van terreurbewegin
gen op internet in de gaten houdt,
maakte gisteren melding van de
claims die door Aqap zijn geuit op
webfora van radicale moslims.
Daarin worden geestverwanten op
geroepen om ook explosieven te
versturen en niet alleen passagiers-
vluchten, maar ook transportvlieg
tuigen in het Westen te treffen.
Het toestel dat in Dubai neerstort
te op vrijdag 3 september, was
juist opgestegen en had de Duitse
stad Keulen als bestemming. De
autoriteiten stelden in eerste in
stantie dat er vermoedelijk sprake
was van een technische oorzaak.
Het toestel kwam terecht op een
snelweg in de buurt van de inter
nationale luchthaven van Dubai.
Aqap is voornamelijk actief in Je
men en Saudi-Arabië.
wolken kunnen de stad niet berei
ken."
Asdeeltjes dalen nog neer in dor
pen op 250 kilometer bij de vul
kaan vandaan. Bij de krater zelf
was de afgelopen dagen rode mag
na te zien. De gaswolken die de
Merapi uitspuwt hebben een tem
peratuur van 600 tot 800 graden
en kunnen een snelheid bereiken
van 350 kilometer per uur. De uit
barsting van de afgelopen week is
de meest krachtige in 80 jaar. De
asregen vormt een dichte mist en
mensen ondervinden er ademha
lingsmoeilijkheden door. De lucht
haven van Yogyakarta is voorals
nog gesloten. „Het regent vulkaan-
as, het is donker en ik zie slechts
twee meter. De aslaag in de stra
ten is bijna een centimeter dik",
vertelt chauffeur Bagyo Sugito van
uit het centrum van Yogyakarta.
Tijdens de zeer zware uitbarsting
van de Merapi in 1930 vielen 1400
doden, in 1994 waren er meer dan
60 dodelijke slachtoffers te betreu
ren. De Merapi geldt als de gevaar
lijke van de 65 actieve vulkanen
die de Indonesische archipel kent.
Sinds de eerste metingen in 1548 is
de vulkaan al zeker zestig keer uit
gebarsten.
DARRA ADAM KHEL - Mannen boe
nen de vloer van een moskee in
Darra Adam Khel, Noordwest-Paki-
stan, waar gisteren een zelfmoord
terrorist zich tijdens het drukbe
zochte vrijdaggebed opblies. Min
stens 67 mensen kwamen daarbij
om. Veel slachtoffers raakten be
kneld doordat het dak van de mos
kee door de explosie instortte. Mo-
mtmm&mBSsaaKmm&BBWMmmmxmsasm&gSBammfflRmGmsmiammi
Turkije is van oudsher ver
deeld tussen islamisten en
nationalisten, de profeet Mo
hammed en Kemal Atatürk.
Laatstgenoemde duikt op
onverwachte plekken op.
door onze correspondent
Jessica Maas
ISTANBUL - Je ziet ze steeds vaker,
meestal opvallend op een onder
arm, maar ook op een schouder
blad of scheenbeen. Een tatoeage
van de handtekening van Kemal
Atatürk, de zo geliefde eerste presi
dent van Turkije. Mateloos popu
lair onder jongeren. Voor hen een
vorm van protest tegen de regeren
de islamitische AKP, van premier
Recep Tayyip Erdogan.
„Het wordt meer en meer een poli
tiek symbool. Jongeren willen de
handtekening ook graag op een
zichtbare plaats hebben", zegt Sa-
lih Erbalta van Dreamtattoo in
Kadiköy, een wijk in Istanbul waar
veel tatoeagewinkels zitten. Dit
jaar heeft hij al honderden handte
keningen op klanten 'gezet'. „De
ene week zijn het er vijf, de ande
re week drie." Kosten 75 euro.
Veel aanhangers van Atatürk - de
zogenoemde Kemalisten - vrezen
de verdergaande islamisering van
hun land. Ze wijzen op de hoge be
lasting op alcohol - sinds de AKP
aan de macht is, zijn de prijzen
verdrievoudigd - en op studentes
met hoofddoek die op een toene
mend aantal universiteiten in de
collegezalen worden toegelaten.
Terwijl het dragen van een hoofd
doek in de Turkse collegezalen offi
cieel nog bij wet verboden is.
Kortom, ze zien de vrome premier
Erdogan als een gevaar voor de na
latenschap van Atatürk. De stich
ter van het moderne Turkije, die
de scheiding van moskee en Staat
doorvoerde, het Arabische schrift
afschafte en een westerse leefstijl -
tot kleding aan toe - stimuleerde.
Met de bewuste tatoeage laten jon
geren de buitenwereld meteen we
ten waar hun politieke voorkeur
naar uit gaat. De tatoeages vallen
dan ook niet bij iedereen in goede
aarde, zegt eigenaar Erdogan (geen
familie) van tattoostudio Koprual-
ti in de westelijke havenstad Izmir,
waar de nationalistische CHP (de
partij opgericht door Atatürk) van
oudsher veel stemmen trekt. Vier
jaar geleden liet een klant een
handtekening tatoeëren, maar
kreeg vervolgens meteen proble
men met zijn werkgever. „Hij
kwam later terug om hem weer te
laten verwijderen. Uit protest zijn
we toen begonnen de handteke
ningen gratis te zetten. En die ac
tie loopt nog steeds. We zetten
hier zo'n vijf handtekeningen per
dag."
Atatürk is voor veel Turken een
grote held en daar is niers mis
mee, stelt Erdogan. Wat velen ove
rigens niet weten is dat de zo be
roemde handtekening geen creatie
van de president zelf is, maar een
ontwerp van de Armeense Turk
Hagop Vahram Qergiyan. Na de
vorming van de republiek op 29
oktober 1923 werd besloten dat al
le burgers een achternaam moes
ten aannemen.
Handtekening van Atatürk als tattoo
President Mustafa Kemal koos
voor de achternaam Atatürk, wat
'vader van alle Turken' betekent.
En hij ging op zoek naar een
mooie handtekening. Het exem
plaar, dat student Hagop Qerqiyan
uit Istanbul in één nacht ont
wierp, viel in de smaak bij de gro
te leider en is sindsdien overal in
Turkije te zien. Van onderarm tot
overheidsgebouw.