Het
zal wel tussen uw Ot
Artsen herkennen deze
spectrum 6
II
Zaterdag 6 november 2010
Gisteren is de Week van de
Chronisch Zieken begonnen. Een
week waarin extra aandacht
wordt besteed aan wat wordt
omschreven als 'ziekten waarvan de
klachten langer dan zes maanden
aanhouden'.
In sommige gevallen valt er met
een chronische ziekte zoals
astma redelijk te leven. Maar
soms heeft de ziekte een
verwoestend effect. Niet alleen
op het lichaam, maar op het hele
bestaan.
Roland van Berghem.
door Nadia Berkelder
foto's Mechteld Jansen
Roland van Berghem heeft er
tien jaar over gedaan om er
zelf achter te komen dat hij
slaapapneu heeft, een ernstige
slaapstoornis. „Toen ik uitein
delijk over apneu las, ben ik naar de slaapkli-
niek in Vlissingen gegaan. Ik bleek 68 ap-
neus per uur te hebben. Nu slaap ik met
een apparaat, een masker dat me lucht
geeft. Aanvankelijk voelde ik me beter; ik
had zin om dingen te ondernemen. Ik was
zeven kilo afgevallen, ik zag het leven weer
zitten, maar de schade die is aangericht her
stelt misschien wel nooit meer. Nu heb ik
nog steeds geen energie, en ik voel me con
stant moe."
„Door de apneu had ik geen uithoudingsver
mogen, ik voelde me ziek. als ik thuis kwam
had ik helemaal geen energie, dan kon ik he
lemaal niks meer. Ik heb al die tijd met pijn
op mijn borst rondgelopen. Jarenlang heb
ik gevraagd om verder onderzoek; omdat ik
ook schildklierpatiënt ben, werden mijn
klachten daarop geschoven. Ik ben wel bij
zes of zeven specialisten geweest, die heb
ben me constant laten lopen. Tweeënhalf
jaar geleden ben ik zelfs nog naar een psy
chiater doorverwezen: die wilde me naar de
dagbehandéling sturen, tussen de psychiatri
sche patiënten."
„Het probleem is dat alle artsen naar een
klein stukje van je kijken. Ziekenhuizen en
zorgverleners werken op die manier langs
elkaar heen. Een paar maanden geleden heb
ik zelf uitgevonden wat ik heb, via internet.
Dat ik tijdens mijn slaap stopte met ade
men heb ik er nooit gemerkt. Als je een part
ner hebt, hoort die 's nachts je adem stok
ken. Maar ik ben alleen."
„Het ergste is dat ze je bijna tien jaar laten
lopen met klachten en dat je zelf je dia
gnose moet stellen. Ze zeggen dat je niet lek
ker in je vel zit, dat je vast een burnout hebt
en ze sturen ze je naar de psychiater. Uitein
delijk bleek mijn apneu zo ernstig dat de
KNO-arts meteen een apparaat voor me
heeft geregeld om mee te slapen."
Van Berghem heeft zijn baan - hij was ope
rator bij een bedrijf dat kentekenplaten
maakte - verloren door zijn ziekte. „Ik
kwam in een re-integratietraject, het ging
gewoon niet. In rust had ik een hartslag van
120, het was net of ik aan het hardlopen
was. Van de bedrijfsarts kreeg ik te horen
dat het wel tussen de oren zou zitten, ter
wijl ik zelf wist dat het niet zo was natuur
lijk. Als mijn apneu was behandeld, had ik
mijn baan nog gehad." Sterker nog: Van
Berghem is bang dat de schade van zijn on
behandelde apneu blijvend is. „Ik blijk ast
ma te hebben en ik heb een hartcateterisa-
tie ondergaan omdat een cardioloog hartaf
wijkingen heeft geconstateerd." Van Berg-
Slaapapneu en Lyme hebben overeenkomsten: het kan jaren duren voor de juiste dia
gnose wordt gesteld. Het komt vaak voor dat slaapapneu door artsen niet wordt her
kend, zegt Bep van Norde van de Apneuvereniging. „De symptomen lijken op een
burn-out. Een burnout kan ook een lichamelijke oorzaak hebben: als je nooit goed
slaapt, gaat je lichaam kapot. „Het gaat om mensen die Wakker worden met hoofdpijn,
die 's morgens nog moe zijn, die zich overdag niet kunnen concentreren en geen ener
gie hebben. Er lopen mogelijk nog vijftig- tot zestigduizend Nederlanders rond die wel
slaapapneu hebben zonder dat ze het weten."
Wie een partner heeft, komt er eerder achter: iemand met apneu houdt steeds de
adem in. Bijna negen op de tien mensen met apneu krijgt eerst de diagnose depressie
of bumout, zegt Sandra Houtepen, de regiocoördinator Zeeland voor de Apneuvereni
ging. „Dat is ook logisch, want je wordt gesloopt als je niet goed slaapt." De gevolgen
van een onbehandelde slaapapneu zijn groot, zegt Van Norde. „Als je steeds stopt met
ademen gebeurt er iets met mensen. Je komt niet meer goed in de verschillende slaap-
stadia. Omdat je steeds zuurstoftekort hebt, kun je problemen krijgen met je organen.
Mensen kunnen een hartinfarct krijgen, een hartstilstand en een hersenbloeding." I\
Artsen zouden mensen vier vragen moeten stellen om uit te vissen of ze apneu heb- li
ben, zegt Houtepen. „Of iemand snurkt, of de partner merkt dat iemand ademstops
heeft, of iemand wakker wordt met hoofdpijn en of iemand vaak moet plassen 'i
hem vreest dat hij nooit meer aan de slag
kan. „Nee, dat komt nooit meer goed. Ik
ben vijftig. Als ik solliciteer en ik vertel
waaraan ik mijn baan ben kwijtgeraakt,
dan nemen ze me nooit meer aan. Als ze
me gelijk hadden behandeld, had ik mijn
baan misschien nog gehad."
Vier maanden geleden is Wille-
ke Wijntje compleet ingestort
Ze kon bijna niet lopen, zweet
te hevig, had heftige hartklop
pingen en ze had een raar ge
voel in haar hoofd. Eenmaal in het zieken
huis bleek haar bloeddruk veel te hoog, net