noodklok voor kudde
Niet meer elke
dag met de taxi
zeeland 121
'Je bouwt met je kudde
een hechte band op"
'Wij zijn nog steeds
verliefd op elkaar'
worden
Toneelstukken
donderdag 28 oktober 2010
B
Rinus en Nellie Moison zijn nog steeds verliefd.
foto Ronald den Dekker
door Raymond de Frel
HEINKENSZAND - Of ze elkaar voor
de foto even lekker willen beetpak
ken? Geen probleem. „We zijn
nog steeds verliefd, hoor", roept
Rinus Moison (84) enthousiast als
hij zijn Nellie (85) omarmt.
Het echtpaar uit Heinkenszand
kreeg gisteren bezoek van de Bor-
selse burgemeester Jaap Gelok.
Een beetje verlaat, want eigenlijk
vierde het stel op 2 oktober al dat
zij zestig jaar een paar zijn. Een zie
kenhuisopname van Rinus maakte
uitstel echter noodzakelijk. Maar
gisteren straalden de twee jubilaris
sen alsnog alsof ze elkaar nog
maar net kenden. „Wensen voor
de toekomst? Oud worden", grapt
Rinus.
Hij zag Nellie Steenbakker voor
het eerst op een zomerfeestje in
's-Heerenhoek. „Ze had een prach
tig figuur. Maar goed, ik ben nooit
zo geestdriftig geweest dat ik op el
ke vlieg meteen een klap gaf, dus
bouwden we het langzaam op", al
dus de praatgrage Rinus. Nellie
was ook al snel verliefd; zij viel
meteen voor zijn fraaie bos krul
len. Het echtpaar kreeg drie doch
ters, die op hun beurt weer goed
waren voor drie kleinzonen en
drie kleindochters. Inmiddels zijn
er ook twee achterkleinkinderen.
bare lammeren krijgt. Het eerste
jaar had ik drie diepvrieskisten vol
met lammeren voor de destructor.
Later, toen de schapen een maand
eerder de kooi in gingen op hooi,
kuilvoer en brokken, kon ik de
vriezers wegdoen."
De ellende begon toen hij
het akeligste werk deed,
wat een herder nou een
maal moet doen: misvormde of
niet levensvatbare lammeren zo
snel mogelijk afmaken. „Dat gaat
niet met een spuitje van de dieren
arts, want dat is te duur. De vrij
willigers liepen met verstoten, half
dode lammeren in hun jas, maar
dat betekent dat die moeder ze
nooit meer accepteert. Zo'n dier
moet snel uit zijn lijden worden
verlost en dat ziet er niet fraai uit.
Ik doe het ook niet graag. Het
werd een aantijging van dierenmis
handeling, maar ik ben echt de
laatste die een schaap zal mishan
delen."
Omdat de moeders zo verzwakt
waren, had Pille in het begin ook
veel fleslammeren. „Er waren dage
lijks vijftien vrijwilligers om de
fles te geven. Die bleven natuurlijk
niet 's nachts. Dan mocht de her
der het doen. Als je met de laatste
klaar was, kon je met de eerste
weer beginnen. Het kwam voor
dat ik om half een 's nachts voor
het eerst wat at. Om vijf uur
moest ik alweer uit de veren. Ik
had het ervoor over omdat ik een
gezonde kudde wilde opbouwen,
ook toen mijn collega na een half
jaar weg ging. Ik ben lang alleen ge
weest, tot de huidige herder
kwam. Geen wonder dat ik nog
4000 overuren en 65 verlofdagen
heb staan. Het conflict is zo hoog
opgelopen dat mij in december vo
rig jaar is geadviseerd met ziekte
verlof te gaan. Ik was helemaal op,
ook omdat er voortdurend bezui
nigd moest worden. Ze hebben
daar een bezoekerscentrum ge
bouwd, een glazen kot, wat nie
mand wil huren. Het kost alleen
maar geld. Plet kwam zelfs zo ver
dat er geen brokken meer gekocht
mochten worden. Maar dat gaat
natuurlijk over mijn lijk. Je hebt
een schaapskudde en daar zul je
voor zorgen."
Pille is ook verweten dat hij geen
goed ambassadeur zou zijn. „El
ders in Nederland gaan de herders
om 10 uur weg en keren om vier
uur terug. Dat zijn de beste tijden
voor de fotoshoots. Maar ik ben
geen clown." Bij zijn afscheid van
het dorp haalde hij om 7 uur de
schapen uit een kale wei. „Ze heb
ben eerst drie uur gegeten en na
dat we op dorp zijn geweest nog
eens een paar uur. Het was fantas
tisch, want Nisse, ook de jongeren,
leeft heel erg met de kudde mee."
Koen Pille is trots op de kudde die
hij achterliet, maar vreest dat de
bezuinigingen weer tot skeletten
zullen leiden. „En tot een over
werkte herder, want zij staat er al
leen voor. Het bestuur zou het lef
moeten hebben om de boeken
open te gooien. Dan kunnen dona
teurs zien wat er met hun centen
is gebeurd. Zij zouden het beleid
nog kunnen ombuigen."
Een echte herder kent zijn
schapen en wat belangrijker
is, de schapen kennen de
herder.
Koen Pille: „Je leert de leidsters
kennen, weet precies hoe je iets
van ze gedaan kunt krijgen en zij
richten zich helemaal op jou. Er
zijn ook altijd bijzondere schapen
bij, beesten die je moeizaam ter
wereld hebt geholpen of waarmee
je op een andere manier een band
hebt opgebouwd. Zo is er een
schaapje dat als lammetje last van
myasis heeft gehad. Dat is een vre
selijke ziekte waarbij larven van
vliegen die eitjes leggen in de wol,
zo'n schaap van buitenaf opvreten.
Ik kwam na een kort verlof terug
en zag meteen dat er beesten last
van hadden; bij eentje was het al
heel ver gevorderd. Ik heb dat lam
meteen geschoren en met een pin
cetje alle larven uit de wonden ge
pikt, jodium erop en klaar. Dat
schaap is nu al een paar jaar oud,
maar ik kan niet bij de kudde ko
men of ze komt aangehuppeld,
snuffelt aan mijn broek, moet ge
aaid worden en dan is het goed."
„Met zo'n kudde bouw je een
band op die heel sterk is. Ze is zo
fel op de herder gericht, dat ik ze
met één roep, ook zonder hond,
van de ene kant van de dijk naar
de andere kan krijgen. Het doet on
gelofelijk pijn dat ik die mooie
kudde niet meer zie."
„Toen ik begin oktober bij de wei
aankwam om ze op te halen,
stormden ze na één roep het open
hek uit. Misschien ook wel een
beetje van de honger, maar ook
om mij te verwelkomen."
Leen, hier in de gezamenlijke huiskamer, is apetrots op de nieuwe woon
voorziening. Op de achtergrond zitten Rianda en Johan. foto Leo Adriaansen
door Rob Paardekaim
OUD-VOSSEMEER - Dolgelukkig is
Leen van Haaften met zijn nieuwe
kamer in woonvoorziening De
Eendracht in Oud-Vossemeer. „Ik
ga hier nooit meer weg."
De voorziening is onderdeel van
De Schutse uit Kesteren. Dat is
een reformatorische stichting die
dagbesteding en woonvormen
voor verstandelijk gehandicapten
aanbiedt. Acht jaar geleden streek
De Schutse neer in Oud-Vosse
meer. Het begon met een tijdelijk
dagactiviteitencentrum aan de
Veerweg, maar in 2006 werd een
prachtig nieuw onderkomen aan
de Coentjesweg betrokken. „We
hielden er toen al rekening mee
dat er op termijn ook een woon
voorziening zou komen", zegt
Lianne Verkam man. „Alleen was
niet duidelijk wanneer. Toen de
vraag steeds groter werd, hebben
we besloten die stap te zetten."
Deze week is 'De Eendracht' offici
eel geopend, maar de veertien be
woners konden hun kamer begin
oktober al betrekken. Beneden zit
ten acht mensen die veel begelei
ding nodig .hebben, terwijl op de
eerste verdieping zes gehandicap
ten wonen die behoorlijk zelfstan
dig kunnen leven, uiteraard met
een beetje begeleiding. Er is ook
een logeerkamer, waar cliënten
een tijdje kennis kunnen maken
met zelfstandig wonen.
Eén van de bewoners van de bo
venverdieping is Leen van Haaf
ten. Hij is blij met zijn nieuwe wo
ning. „Ik woonde vroeger in Tho-
len en moest elke dag met de taxi
of de auto naar het dagactiviteiten
centrum komen. Nu hoef ik alleen
maar over te steken", vertelt hij.
„Mijn kamer vind ik erg mooi. Ik
heb zelfs een eigen badkamer."
Leen woonde dus al op zichzelf,
maar veel van zijn nieuwe huisge
noten komen vanuit de thuissitua
tie. „Het was wel even spannend",
zegt Rianda Bliek. „Het is hier
toch wel heel anders dan thuis."
Om alles een beetje gemakkelijker
te maken, mochten de bewoners
hun kamer voor een groot deel
naar eigen inzicht inrichten. „Ik
heb mijn platenspeler meegeno
men", stelt Johan Sinke tevreden
vast. „En aan de muur hangen al
mijn petjes."
Op twee mensen na werken alle
bewoners van De Eendracht in
het naastgelegen dagactiviteiten
centrum. Daar vermaken ze zich
overdag met allerlei afwisselende
klusjes, 's Avonds gaan ze naar de
woonvoorziening. Daar eten ze sa
men, waarna ze de stilte van de ei
gen kamer opzoeken of juist de ge
zelligheid van de gezamenlijke
huiskamer. Daar kunnen ze onder
meer kletsen of een spelletje spe
len. „En de meisjes plagen natuur
lijk", grapt Leen. „Zet dat maar in
de krant, hoor!"
YERSEKE - Toneelvereniging Kom
t'r us ni kiek'n speelt zaterdag om
20.00 uur de klucht 'Veel Kabaal
in Reimerswaal' in De Zaete in Yer-
seke. Volgende week zaterdag doet
ze dat nog een keer vanaf 19.30
uur. Dan is er bal na. 'Veel gegraai
in de Oesterbaai' is de tweede
klucht, die zaterdag 13 november
vanaf 20.00 uur in De Wemel in
Wemeldinge te zien is.
foto Danny Jones
1
