Gulle gever mag gezien worden IO Ml De top-30 van mensen die het gulst geven aan goede doelen kent een keur aan bekende en onbekende Nederlanders. Moderne weldoeners hullen zich steeds minder vaak in stilzwijgen. door Joost de Poel beeld Mark Reijntjens De oproep van juni dit jaar was helder. De multi- miljardairs Bill Gates en War ren BufFett spra ken collega-rijkaards via de me dia aan op hun verantwoordelijk heidsgevoel. De boodschap: schenk op zijn minst de helft van je vermogen aan goede doelen. Ook tot Gates' eigen verbazing waren er nog geen maand later al tientallen miljarden gestort in fondsen die de wereld een beetje beter proberen te maken. Gates' Giving Pledge is inmiddels de oceaan overgestoken. Niet dat 'onze' gefortuneerden nu ineens bereid zijn de helft van hun ver mogen weg te geven, maar met hun goedgeefsheid is - ondanks de crisis - heel weinig mis, zegt Onno Aerden. Hij is hoofdredac teur van het tijdschrift Miljonair dat gisteren voor het vierde jaar op rij de top-30 publiceerde van Neerlands gulste gevers. De oproep van Gates versterkt volgens Aerden in Nederland een recente ontwikkeling die hem vrolijk stemt. „In navolging van Gates creëren Nederlandse wel doeners steeds vaker een soort van openheid over de wijze waar op ze goede doelen steunen. Voor het eerst in de vier jaar dat onze lijst bestaat, lijkt er sprake van een doorbraak. In het verle den merkten we dat mensen zo als TomTom-oprichter Pieter Gee- len het prima vonden dat wij met een lijst aandacht besteed den aan hun giften. Maar daar bleef het bij. Nu was Geelen be reid, al was het via zijn voorlich ter, tot een uitgebreide toelich ting. Dat is een ontzettend goed teken." En Geelen was zeker niet de eni ge. Volgens Aerden bestaat er geen enkele reden waarom Ne derlandse weldoeners zouden moeten zwijgen over hun inzet voor goede doelen. „Vroeger was het in calvinistisch Nederland goed gebruik om vooral te zwij gen over gulle giften. Rijken had den nogal last van valse schaamte over iets dat heel positiefis: dat je iets terug kunt doen voor de maatschappij. Ik ben dan ook meer een aanhanger van het Amerikaanse model. Onderne mers durven daar trots te zijn op hun inspanningen voor goede doelen. Je kunt beweren dat rijke mensen makkelijk geld kunnen missen, maar ze kunnen ook be sluiten om niets weg te geven." Volgens Theo Schuyt, Europa's enige hoogleraar filantropie, wordt er inderdaad steeds meer openheid gegeven. „In mijn colle gebanken zitten veel bankiers. Ik krijg vaker de vraag: 'Ik wil iets doen voor goede doelen, kun je me daarbij helpen?' Je merkt dat steeds meer mensen zich realise ren dat de maatschappij vraagt om hun directe betrokkenheid." Schuyt maakt een onderscheid tussen oud geld en nieuwe welge- stelden. Die laatste groep gaat makkelijker om met openheid. „Ze willen zich inspannen voor 'Nieuwe welgestelder) geven geld, maar willen wél aan het stuur blijven' het goede doel, maar daarbij wél zoveel mogelijk aan het stuur blij ven. Ze willen inspraak, niet te veel invloed uit handen geven en ook dat het geld besteed wordt in de aard van hun visie. Als ze bij voorbeeld hun naam verbinden aan een stichting, dan is een lo gisch gevolg dat er meer open heid komt over het feit dat ze zich inspannen voor een bepaald goed doel." Aerden kent het verhaal van een gefortuneerde ondernemer die binnenstapte bij Unicef met 100.000 euro op zak. „Het kinder fonds van de Verenigde Naties zei: 'geeft u dat bedrag maar hier, we zorgen dat het goedkomt'. Hij wilde de besteding van zijn gif ten in eigen hand houden." De komst van een nieuw kabinet zal volgens Aerden niet zonder gevolgen blijven voor Nederland se weldoeners. „Het kabinet wil meer aan de markt overlaten, bij voorbeeld wat cultuur en ontwik kelingshulp betreft. Ik verwacht dat steeds meer rijken in het fi nanciële gat zullen springen dat de overheid laat vallen." Volgens Schuyt komt er de ko mende vijftien jaar in Nederland veel geld vrij door vermogens overdrachten. Deels omdat een oude generatie rijken 'afvloeit'. „En een deel van dat geld zal naar goede doelen gaan." Net als de Amerikaan Bill Gates doet ook Onno Aerden aan op roepen. Zo heeft hij er één die ge richt is aan Nederlandse weldoe ners: „Zorg dat u volgend jaar nóg openhartiger bent." Hij heeft er ook één bestemd 'voor bankiers van banken die aan het overheidsinfuus liggen'. „Het is weer bijna bonustijd en ik zou hen willen vragen om stil te staan bij goede doelen. Ik hoop dat ze zich met kerst afvra gen: is die derde auto die ik met deze bonus kan kopen, nou echt wel zo nodig?" De familie Brenninkmeijer heeft een miljardenvermogen opge bouwd met winkelketen C&A. De familie staat op de 17de plaats van de lijst met gulle gevers. De familieleden geven miljoenen, maar ze geven er geen ruchtbaar heid aan. Onder leiding van Bart Brenninkmeijer wordt het be drijf wat opener. Zo zet Stephan Brenninkmeijer zich in voor min der bedeelde jongeren in Enge land. Ook heeft de familie een zwak voor het milieu, ze investe ren fors in duurzame energie. Geschat vermogen: 20,5 miljard euro Jacob Gelt Dekker, de nummer 6 op de lijst van Miljonair, bekostig de dit voorjaar een kliniek op Cu rasao waar de bevolking zich gra tis kan laten onderzoeken op kan ker. Eerder schonk hij de bevol king een nierdialysekliniek. Geit Dekker gaf eerder dit jaar een boekje uit over borstkanker. In 1978 werd schildklierkanker bij Geit Dekker vastgesteld en in 2001 een melanoom. Als onderne mer is hij actiefin het vastgoed. Daarvoor verdiende hij zijn geld met autoverhuur en fotowinkels. Geschat vermogen: 210 miljoen euro Ongeveer één miljoen euro wordt dit jaar uitgegeven door de Richard Krajicek Foundation aan sportveldjes en andere doe len die te maken hebben met sport en jeugd. Daarmee is de oud-tennisser Richard Krajicek nummer 20 op de lijst. Het zijn vooral projecten in 'die wijken waar de mogelijkheden beperkt zijn', aldus de missieomschrij ving van de stichting. De voorma lige tennisprof wil niet kwijt hoe veel geld er precies omgaat in zijn stichting. Geschat vermogen: 13 miljoen euro In 1996 richtte Sylvia Tóth de Syl via Tóth Charity Stichting op. Dankzij financiële steun van de ze stichting is het Sylvia Tóth Centrum opgericht voor kinde ren met een complexe neurologi sche aandoening. Het is geves tigd in het Wilhelmina Kinderzie kenhuis in Utrecht. Sylvia Tóth zamelde dit jaar met haar vrien den een miljoen euro in voor het Holland Festival. Tóth heeft haar geld verdiend in de uitzend- branche en is van de gulle gevers de nummer 27. Geschat vermogen: 140 miljoen euro Joop van den Ende is de naamgever van de VandenEnde Foundation, die hij samen met zijn vrouw heeft opgericht. De stichting geeft zo'n 10 miljoen euro per jaar uit aan culturele en creatieve initiatieven, zoals de renovatie van het DeLaMar Theater in Am sterdam. Van den Ende scoort hoog op de lijst van gulle gevers: hij staat op plek 4. Van den Ende begon in de show business en groeide uit tot een mediamagnaat op het gebied van televisie en musicals. Geschat vermogen: 1,5 miljard euro vrijdag 22 oktober 2010

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2010 | | pagina 10