io jongeren en internet
Verstrikt in het
wereldwijde web
Jongeren lijken vergroeid
met internet, maar hun
kennis en vaardigheden
zijn beperkt. Bouwers van
webpagina's mogen daar
wel wat meer rekening
mee houden, vinden
onderzoekers.
dinsdag 19 oktober 2010
door Niek Opten
KI
ijk pa, zo doe je
dat." Vingers schie
ten over het toetsen
bord terwijl de een
na de andere websi
te op het scherm
verschijnt. Vol bewondering en
een tikkeltje jaloers ziet vader hoe
zijn tienerdochter zich zelfverze
kerd en razendsnel op de digitale
snelweg begeeft.
Jongeren worden geboren met in
ternet en zullen er dus wel heel
veel van afweten. Niet dus. In de
ogen van volwassenen lijken ze
heel handig op het wereldwijde
web en ze lijken er ook heel veel
van te weten, maar dat komt waar
schijnlijk vooral door de gebrekki
ge kennis van volwassenen op dit
gebied.
Jongeren zijn helemaal niet zo
goed in zoeken op internet, ze
doen alles (te) vlug en begrijpen
lang niet alles. De zogenoemde
Einstein-generatie, de digitale alles-
kunners, is een mythe, wordt bena
drukt in het onlangs verschenen
onderzoeksrapport Einstein bestaat
niet van onder andere de stichting
Mijn Kind Online. Daarin is de me-
diawijsheid, het vermogen om
goed met media als internet om te
gaan, van kinderen tussen de 12 en
18 jaar onderzocht.
Uit het onderzoek, waaraan 501
jongeren hebben meegedaan,
blijkt bovendien dat de meesten
een scheef zelfbeeld hebben als
het over internet gaat.
Veel tieners denken ten onrechte
dat ze heel goed zijn.
„De opvallendste uitkomst van dit
onderzoek vind ik dat sites die
zich op jongeren richten een stuk
beter kunnen", zegt Remco Pijpers
van Mijn Kind Online, een van de
samenstellers van het rapport.
„Veel websites worden gemaakt
door bureau's die zeggen alles van
jongeren te weten. Vaak bouwen
ze heel mooie sites, maar het be
langrijkste is dat ze functioneel
zijn. Daar schort het vaak aan."
In tegenstelling tot sites die zich
speciaal richten op jonge kinde
ren, zijn er nauwelijks pagina's die
voor tieners zijn gemaakt. Websi
tes die jongeren gebruiken hebben
'Websites die zich op
jongeren richten,
kunnen een stuk beter'
veelal een 'volwassen' profiel, ter
wijl jongeren geen kleine volwasse
nen zijn: ze begrijpen nog niet al
les, zijn wat naïef en meer geneigd
om lukraak te klikken.
Een uitzondering zijn commer
ciële bedrijven, die vaak heel goed
weten wat jongeren boeit. Hun re
clames, die soms niet eens meer
als zodanig herkenbaar zijn, roe
pen juist vaak irritatie op bij de tie
ners.
Om de makers van sites te helpen
staan in Einstein bestaat niet 65 tips
om webpagina's gebruiksvriende
lijker te maken voor jongeren. Van
'gebruik geen moeilijke woorden,
maar vermijd populair taalge
bruik' tot 'leg uit waarom je per
soonlijke gegevens vraagt' en van
'maak video's niet te lang' tot
'zorg voor bondige menu's'.
De sites kunnen dus beter, maar
jongeren moeten ook beter ge
traind worden in het gebruik van
internet. De meeste middelbare
scholen besteden al op een of an
dere manier aandacht aan de om
gang met moderne media. „Dat is
goed, maar het moet structureler.
Mediawijsheid moet een terugke
rende plek krijgen in het lespak
ket", vindt Pijpers. Bovendien kan
het inhoudelijk ook beter. „Er
moet veel- meer aandacht komen
voor online burgerschap. Met bij
voorbeeld alleen zeggen dat digi
taal pesten niet mag, ben je er
niet. Laat kinderen nadenken over
de grenzen en de impact van inter
net. En over wat humor is, want
soms begint pesten gewoon als
grap."
Kinderen mediawijs maken is niet
alleen een taak van het onderwijs,
ook ouders hebben hun rol. „Uit
diverse onderzoeken blijkt dat
ouders het best goed doen wat
hun kinderen en internet betreft.
Het wordt lastig als de kinderen
gaan puberen. Om geen ruzie te
krijgen laten ouders ze vaak met
rust, terwijl die kinderen ook gren
zen willen hebben."
Net als bij andere gevoelige onder
werpen als seksualiteit en alcohol
moeten ouders het gesprek juist
niet uit de weg gaan; stelt Remco
Pijpers. „Je moet open vragen stel
len, gesteld vanuit oprechte interes
se, zonder een oordeel te laten
doorklinken. Dat is niet makkelijk,
maar wel noodzakelijk."
Illustraties de Ruimte ontwerpers Stichting Mijn Kind Online
