GREGORIUS NEKSCHOT
spectrum 6
Zaterdag 16 oktober 2010
Met enige tegenzin spreekt
hij af, ergens in Neder
land. Angstig als hij is dat
zijn ware identiteit wordt
onthuld en hij zijn leven
niet meer zeker is. Gregorius Nekschot, car
toonist, is elk moment op zijn hoede. „Het
■is mijn tweede natuur geworden, maar ik
ben niet paranoïde."
Toch een hoge prijs voor het maken van spot
prenten.
„Ik kan nog altijd gewoon over straat,
maar ik moet wel oppassen. Dat was de af
gelopen vijfjaar ook mijn grootste angst
bij de aanklacht wegens belediging van
moslims: als ik daadwerkelijk was ver
volgd, zou mijn ware identiteit bekend
worden. Geloof me, dan zou er de volgen
de dag vrijwel zeker een man met een bijl
in mijn huis hebben gestaan. Net als bij de
Deense cartoonist Kurt Westergaard,
wiens tekeningen de aanleiding vormden
voor de beruchte cartoonrellen.
Ik was pas nog bij Westergaard op bezoek
en heb gezien hoe hij moet leven. De con
stante angst dat iemand het op jouw leven
heeft gemunt en alle bewaking waarmee
hij elke minuut moet leven, is een ver
schrikking. Hij kan niet eens meer een pak
melk bij de supermarkt halen. Ook nu ein
delijk zeker is dat ik het gevecht met justi
tie heb gewonnen, kies ik heel bewust niet
voor zo'n leven. Dus ik blijf anoniem."
Dat is toch een naar leven?
„Ik kom niet om van de honger, ik heb kle
ren aan mijn lijf, ik drink nu een heerlijke
koffie. Vergeleken met Westergaard leef ik
in een oase."
Gregorius Nekschot
is cartoonist,
voornamelijk op
internet. Enkele
moslimorganisaties
klaagden hem vijf
jaar geleden aan
wegens belediging.
Recent besloot
justitie hem niet te
vervolgen. Uit angst
voor een aanslag
verkiest hij nog altijd
een leven in de
anonimiteit. „Mijn
spot kan uiterst
venijnig zijn."
door Dick Hofland
Uw omgeving denkt daar vast anders over.
„Of ik een partner heb, kinderen heb, van
mijn tekeningen kan leven, uit wat voor
gezin ik kom, daar zeg ik niets over. Wat
ik wel kan zeggen, is dat ik het voor mijn
omgeving vervelender vind dan voor mij
zelf. Vrienden zeggen wel eens: 'kun je
niet gaan figuurzagen of zoiets'."
U zoekt liever de randen van de verdraag
zaamheid op?
„Dat klinkt te zwaar. Ik beledig niet, ik ben
satiricus. Dat is nu eenmaal mijn persoon
lijkheid. Een frisse, kritische geest. Ik regis
treer en maak tekeningen waarmee ik za
ken belachelijk wil maken. Ik wil zelf den
ken, ik wil niets opgelegd krijgen. Ik geloof
in het individu en de westerse democratie.
Mensen of stromingen die deze waarden
met voeten willen treden, zie ik als een
groot gevaar. Religies en ideologieën zijn
dat, ze onderdrukken mensen, leggen hun
normen en waarden op aan het individu."
De islam is zo'n groot gevaar?
„Ik maak geen onderscheid, ik ben geen is-
lamhater. Alle ideologieën en alle religies
zijn een bedreiging voor het vrije individu.
Het is van alle tijden en momenteel is de
islam het belangrijkste thema. Het debat is
echter volkomen gepolariseerd. Antidemo
craten en fundamentalisten als Rene Da-
nen en Abdul-Iabbar van de Ven gebrui
ken de antidiscriminatiewet, die daar hele
maal niet voor is bedoeld, om mensen als
Geert Wilders en mij te laten vervolgen.
Iedereen mag van mijn tekeningen vinden
wat hij wil. Dat is een mening en die mag
je hebben. Als ik een mening mag hebben,
mag een moslim of een officier van justitie
dat ook. Niets aan de hand. Mijn verboden
cartoons zijn moedwillig verkeerd geïnter
preteerd. Die Van de Ven is godsdienst
waanzinnig en aantoonbaar antidemocra
tisch. Het kabinet heeft mij laten arreste
ren om de Nederlandse export te redden."
Is het zo plat?
„Nou en of De Deense export had wel de
gelijk te lijden onder de cartoonrellen. Het
kabinet-Balkenende vreesde voor ons land
hetzelfde. Ik was overigens niet meer dan
wisselgeld, hoor. In de tijd rond mijn arres
tatie speelde de kwestie met de film Fitna.
Voor het geval de moslimwereld door die
film woedend op Nederland zou worden,
hadden ze een proces tegen mij achter de
hand. Daarmee had de regering dan kun
nen laten zien dat Nederland echt wel op
treedt als de islam onderwerp is van spot.
Dat kabinet was een giftige cocktail waar
het de vrijheid van meningsuiting betrof.
Een christendemocratische partij die ons
haar normen en waarden wilde opleggen,
aangevuld met de religieuze scherpslijpers
van de Christenunie en de sociaaldemocra
ten, die nog altijd grote moeite hebben
met kritiek op hun 'kindje', de multicultu
rele samenleving. Dat alles bij elkaar moest
wel tot problemen leiden voor de vrijheid
van meningsuiting. Minister ITirsch Ballin
van Justitie heeft er alles aan gedaan om
mensen als Wilders en mij de mond of de
pen te snoeren. Hij heeft rechtstreeks inge
grepen in het vrije debat en is een gevaar
voor de vrijheid en de democratie. Niet zo
gek dat Rutte en Wilders die man er in het
nieuwe kabinet onder geen enkele voor
waarde bij willen hebben. Zij zien hem als
de wurger van het vrije woord."
