iolnobelprijs China: Zijn naam gonsde al jaren in de geruchten machine rond de Nobelprijs voor de Vrede. China riep ook al even lang dat de prijs vooral niet naar de 54-jarige dissident Liu Xiaobo moest gaan. Het Noorse Nobelcomité geeft hem toch de beloning. zaterdag 9 oktober 2010 Onvermoeibare vrijheidsstrijder door onze correspondent Remko Tanis De donkere kant van China staat weer in de schijnwer pers nu de beroemdste dissident van het land, Liu Xiaobo (54) de Nobelprijs voor de Vrede heeft gekregen. Dat herin nert de - westerse - wereld er weer even aan dat China niet alleen het land is van economische wonderen, maar ook nog altijd van onderdruk king en een gebrek aan mensenrech ten en democratie. Van Liu zou je niet verwachten dat hij snel naar de wapens grijpt. Hij is bedaard, beheerst, en spreekt zacht en doordacht. Toch zette hij twee jaar geleden een wapen in tegen de Chinese autoriteiten: een oproep tot democratische hervormingen en meer vrijheden in China. Meer dan tienduizend prominente Chinezen ondertekenden het pamflet, getiteld Charter 08. Voor het schrijven van Charter 08 werd hij in december 2008 opgepakt. Eerste Kerstdag vorig jaar werd hij veroordeeld tot elf jaar celstraf, die Liu uitzit in een gevangenis in een af gelegen gebied in het noordoosten van China. Het is de langste straf ooit opgelegd wegens 'het ondermij nen van de staat'. Liu zal waarschijn lijk pas vandaag te horen krijgen dat hij de Nobelprijs heeft gekregen, van zijn vrouw Xia Liu, die er door de po litie naartoe zou worden gebracht. Lang geleden al hebben Liu en zijn vrouw besloten geen kind te krijgen vanwege de dreigende opsluiting. 'Het zou te wreed zijn', schreef Xia vorig jaar in een open brief 'Ons kind zou worden geconfronteerd met een leven zonder vader, omdat die gevangen zit'. Liu toont zich steeds een onvermoei bare strijder. Al drie keer eerder zat hij achter de tralies, omdat de com munistische machthebbers zijn op roep tot hervormingen als directe be dreiging zagen. In de jaren tachtig groeide Liu als schrijver uit tot een van de belang rijkste culturele figuren in China. Hij werd hoogleraar in de filosofie aan een van de prestigieuze universitei ten van Peking. Daar groeide ook zijn internationale faam. Eind jaren tachtig kreeg hij zelfs een positie aan Columbia University in New York. Liu gaf een internationale academi sche carrière op, toen in de lente van 1989 de studentenprotesten losbarst ten in Peking. Studenten vroegen in het hart van de macht, op het Plein van de Hemelse Vrede, om meer vrij heid en democratie. Liu keerde terug naar China om de studenten te steu nen. Het leverde hem zijn eerste celstraf op: twintig maanden. In de jaren er na bleef Liu essays publiceren, waar in hij filosofeerde over een einde aan de communistische alleenheerschap pij in zijn land. In 1996 werd hij daar voor veroordeeld tot drie jaar 'herop voeding door arbeid'. Dat Liu zich niet laat heropvoeden, bleek toen hij zijn strijd na deze tweede veroordeling gewoon voort zette. De laatste jaren is hij meerdere keren langdurig ondervraagd, is zijn huis in Peking afgesloten van tele foon en internet en wordt zijn vrouw voortdurend geschaduwd door politie in burger. In 2006 beloofde hij in een video boodschap aan Amerikaanse acade mici en auteurs: 'Ondanks gebrek aan vrijheid om te spreken en te schrijven, blijven wij in China vol houden. We zullen niet buigen voor de druk waar anderen ons aan onder werpen. Ik roep schrijvers, overhe den en organisaties in vrije landen op aandacht te blijven hebben voor de situatie van onafhankelijke Chine se schrijvers. Help ze om ooit vrij heid te bereiken.' Liu is de promi nentste strijder voor de idealen van de demonstranten op het Plein van de Hemelse Vrede in 1989. Hij is één van de weinige dissidenten die ook in China zelf bekend zijn. Liu wacht de komende jaren een zwaar leven in de cel. China zal bij zijn vrijlating economisch weer veel verder en machtiger zijn. Het land heeft de idealen van meer democra tie en vrijheid op de achtergrond ge zet. Groeiende rijkdom is nu het be langrijkst. De schaduwkanten van censuur en onderdrukking zijn echter niet ver dwenen. Liu's Nobelprijs zorgt er voor dat de wereld dat niet vergeet, ook al is Liu zelf voorlopig de mond gesnoerd. Liu Xiaobo door onze correspondente Windy Kester Liu Xiaobo krijgt de prijs voor 'zijn lange, niet-ge- welddadige strijd voor mensenrechten in China', verklaarde de voorzitter van het Noorse Nobelcomité Thorbjom jagland gisteren. Volgens hem is er een nauwe samenhang tussen mensenrechten en vrede. In China wordt daar wezenlijk anders over gedacht. De viceminister van Bui tenlandse Zaken Fu Ying waar schuwde het Nobelcomité afgelo pen zomer al voor het toekennen - van de prijs aam een dissident. Ze

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2010 | | pagina 10