me kwijt zijn ben ik in de kerk'
Warme stoven voor voeten rijken
Familiestichting wil naadje van de
kous weten over grafrecht Borsele
Groto Bloomkool
21
Dorpen en buurtschappen op Schouwen-Duiveland
hebben hun eigen sfeer. In deze serie vertellen
dorpsbewoners hoe zij die ervaren.
per stuk v 0,2)0
1 1 Of 1 1 groen, geel en rood
C ij p'~
per kilo "%j I j
dinsdag 5 oktober 2010
mmzmmMmmsm:.
DORPSBEWONERS
„Ik kreeg het aanbod om met de televisiemakers mee, te gaan eten en
als figurant mee te lopen in de optocht. Dat zou nog betaald worden ook!
Maar dat heb ik niet gedaan want ik moest toezicht houden in de kerk."
door Marijke Vaefi
Dreischor is zijn dorp.
Dat is overduidelijk
wanneer hij stralend
over de ring loopt met
op de revers zijn Koninklijke on
derscheiding. Het lintje, toegekend
vanwege jarenlange inzet als onbe
zoldigd koster, moet zichtbaar zijn
wanneer hij voor de krant wordt
geportretteerd bij de Sint Adriaans-
kerk op de ring.
Want dat is de plek waar de 82-jari
ge Wannes Dorst een belangrijk
deel van de dag doorbrengt. „Als
ze me kwijt zijn ben ik in de
kerk." Soms voor een kerkdienst,
maar meestal om het gebouw
schoon te maken, alles gereed te
zetten voor een van de vele concer
ten die in het monument worden
gehouden of om koffie te schen
ken voor de bezoekers van zo'n
evenement. De kerk is voor Wan
nes Dorst ook bij uitstek de plek
waar hij andere Reisenaren ont
moet. „Zelfs buitenkerkelijke
dorpsbewoners willen het gebouw
in stand houden, omdat het zo
mooi is. Daarom zijn er altijd vrij
willigers beschikbaar wanneer er
iets moet gebeuren."
Het schoonmaken van het monu
ment bijvoorbeeld, over enkele we
ken wanneer de bouwvakkers zich
terug trekken omdat de huidige
restauratie van de toren en de graf
monumenten is afgerond. „Toen
dat werd aangekaart meldden zich
direct enkele tientallen vrijwilli
gers om te helpen."
Daarom woont de bejaarde koster
nog altijd graag in het dorp, waar
heen zijn ouders verhuisden toen
hij 2 jaar was.
„De dorpssfeer is anders dan vroe
ger, maar de gemeenschap is nog
steeds goed met elkaar. De men
sen zijn bereid om hard te werken,
ook wanneer hun dat geen geld op-
Acht kinderen
Wannes Dorst werd in 1928 gebo
ren in Sirjansland, indertijd beho
rend bij de gemeente Oosterland.
Toen hij 2 jaar was verhuisden zijn
ouders naar Dreischor, waar zijn va
der ais landbouwer werkte voor
het gezin van 8 kinderen. Wannes
was de vierde.
6 In die tijd telde Dreischor drie bak
kers, drie smederijen, twee tim
mermansbedrijven, een textielwin-
keltje en veel kruideniers, olieboe-
ren en kolenboeren.
Evenals een broer en een zus bleef
Wannes Dorst ongetrouwd. Hij
woont nog zelfstandig.
levert." Voor Wannes is dat laatste
vanzelfsprekend. Als vierde telg in
een gezin met acht kinderen leer
de hij al jong dat iedereen moest
meehelpen om eten op tafel te krij
gen.
„Mijn vader was landarbeider en
mijn moeder hielp ook mee op
het land. Wij, kinderen, hoepel
den, knikkerden en speelden ver
stoppertje. We speelden in het he
le dorp, maar moesten al jong
naar het land. In de zomer raapten
we korenaren die na de oogst ble
ven liggen op het land. Die liet
mijn vader dorsen zodat we van
de tarwe brood konden laten bak
ken bij de bakker. In het najaar
raapten we uien en aardappelen
om goedkoop te kunnen eten.
Want we waren arm, net als ieder
een toen." Behalve hun armoede
deelden de dorpsbewoners in de
jaren dertig van de vorige eeuw
hun lief en leed. „Er werden veel
buurpraatjes gehouden op straat
en mensen hielpen elkaar." Ook
de vele kleine winkeltjes maakten
het dorp levendig. „Er was zelfs
kermis."
Gezelligheid, die Wannes Dorst te
genwoordig herkent tijdens de
Vlasdag, Koninginnedag en dè jaar
lijkse rommelmarkt op het dorp.
„Dan worden bij mij in de schuur
oliebollen gebakken om te verko
pen ten bate van de kerk."
De Sint Adriaanskerk op de
ring van Dreischor, speelde
reeds een rol in het leven van
Wannes Dorst toen hij nog kind
was. „Mijn vader was hulpkoster
en ik moest vaak met hem mee
om te helpen. Dat vond ik best
leuk. Op zondag stak vader in de
kerk de kachel aan en vulde de
huurstoven van rijke mensen met
gloeiende turfjes. Ik moest die sto
ven op de juiste plek zetten, zodat
de rijken geen koude voeten kre
gen tijdens de dienst." Het vrijwil
ligerswerk van de hulpkoster werd
steeds omvangrijker omdat de
kerk zich op den duur geen betaal
de koster meer kon veroorloven.
Zo werd eerst zijn vader en later
Wannes zelf onbezoldigd koster.
„Maar ik doe het werk niet aileen
hoor. Er is altijd een groepje men
sen dat helpt." Vorig jaar, toen in
Dreischor opnamen werden ge
maakt voor de televisieserie over
Annie M.G. Schmidt dijde die
groep uit tot een complete cast.
„Dat was leuk! Ik was de hele dag
bij de opnamen en zorgde voor
koffie en thee. Het was heel leven
dig op de ring. Vooral toen er ook
soldaten en paarden bij kwamen.
De televisiemakers boden me aan
om met hen mee te gaan eten en
als figurant mee te lopen in de op
tocht. Dat zou nog betaald worden
ook! Maar dat heb ik niet gedaan
want ik moest toezicht houden in
de kerk." Nu, vanwege restauratie
van de toren en praalgraven, geen
evenementen kunnen worden ge
houden in de kerk houdt Wannes
dagelijks bij hoe de werkzaamhe
den vorderen. „Het wordt prach
tig! Over een maand hopen we te
kunnen beginnen met de schoon
maak. Dat moet ook wel want
heel december is volgeboekt."
DE GOEDKOOPSTE VAN ZEELAND
door Raymond de Frel
NIEUWDORP - De Stichting Familie
De Koeijer doet een beroep op de
Wet Openbaarheid Bestuur
(WOB) om duidelijk te krijgen
welk extra onderhoud de gemeen
te Borsele uitvoert op haar begraaf
plaatsen.
De stichting beheert door het hele
land familiegraven. Zo ook die van
de grootouders van voorzitter
LAdriaan de Koeijer in Nieuwdorp.
dij betaalde onder protest 580 eu-
i per graf aan de gemeente Borse-
|ém de grafrechten met tien jaar
plengen, maar wilde graag we-
telke diensten de gemeente
fer levert.
Hij stelt dat Borsele weinig tot
geen onderhoud uitvoert. Het col
lege van burgmeester en wethou
ders liet hem weten dat het ge
meentelijk onderhoud van de graf
stenen bestaat uit een maal per
jaar schoonmaken (vegen en algen-
bestrijding) en het na verzakking
opnieuw stellen van het gedenkte
ken. Ook wordt de beplanting on
derhouden.
De Koeijer vroeg om een specifica
tie van de onderhoudskosten,
maar die heeft hij niet gekregen,
stelt hij. „Kennelijk wil of durft de
gemeente dat niet aan. Jammer,
want nu ben ik genoodzaakt om
een beroep op de WOB te doen."
Borsele betaalt een kwart van het
tarief en laat de gebruikers drie
kwart betalen.
„Borsele moet aantonen dat die 75
procent daadwerkelijk wordt be
steed aan extra kosten voor de
oude graven. Bij dat 'extra' gaat
het om de vergelijking met de si
tuatie waarin niet wordt betaald
voor grafverlenging. Eigenlijk
moet Borsele bij de uitgifte van
een graf het volle tarief doorbere
kenen aan de nabestaanden voor
de komende veertig jaar of meer.
Allen op die manier kun je een be
graafplaats fatsoenlijk exploiteren
en hoefje nabestaanden, als die er
al zijn, niet naderhand aan te spre
ken op nabetaling", stelt Adriaan
de Koeijer
DEZE WEEK:
U VINDT ONS OP DE WEEKMARKT:
GOES Dinsdag 07.30 - 16.00
KAPELLE Dinsdag 07.30 - 12.00
MIDDELBURG Donderdag 07.30- 16.30
VLISSINGEN Vrijdag 07.30 - 16.30
Tevens kunt u dagelijks terecht in onze winkel in Kapelle (naast de Aldi)
Vroeger ook, alleen toert gebeurde dat zonder stress." foto Dirk-Jan Gjeltema