5 spectrum
RUDEN RIEMENS FOTOGRAFIE
dijkbewaking
Zaterdag 2 oktober 2010
Vierhonderd voorstellingen van De Klei
ne Parade, de musical die Wim Son-
neveld en Friso Wiegersma, beiden zali
ger, schreven naar de bestseller van
Henriëtte van Eijk, stonden Els Ingeborg Smits
en mijn persoon zingend en springend en van
theater naar theater trekkend naast elkaar op
het toneel. Daarna scheidden zich onze wegen:
Els Ingeborg ging bij het fameuze Baal spelen, ik
speelde met Willem Nijholt vier éénacters van
Michael Frayn, Kwartet voor twee. Maar de vriend
schap bleef intact, met soms grote tussenpozen
zagen wij elkaar en namen ook voortdurend ken
nis van beider voortschrijdende bezigheden in
de kunst Els Ingeborg ging steeds mooier toneel
spelen en ik ging schrijven.
En nu was er weer eens iets bijzonders aan de
hand. Els kwam bij toeval achter het bestaan
van Mensenkinderen, het enige toneelstuk dat
J.J.Voskuil (o.a. Het Bureauin de vroege jaren
tachtig schreef en dat na zijn dood in 2008 in
het tijdschrift Tirade werd gepubliceerd. Zij zag
ogenblikkelijk de mogelijkheden van dit nog
nooit opgevoerde stuk en samen met acteur
Kees Hulst bezochten zij de weduwe van de
schrijver Lousje Voskuil en deden haar een 'aan
zoek'. Zij kregen toestemming tot het spelen
van dit stuk voor vier acteurs, ondanks het sterk
autobiografische karakter, waaruit voor de we
duwe Voskuil misschien wel pijnlijke overeen
komsten met het huwelijk tussen haar en de
schrijver vallen op te maken.
Vol verwachting zaten we vorige week vrijdag
in de Toneelschuur in Haarlem, waar de
oer-premiëre van Voskuils stuk plaatsvond. En
daar maakten we kennis met een 'weimade
play', zoals de Engelsen zo treffend een ambach
telijk en geslaagd theaterstuk noemen, een ko
medie met scherpe kantjes waarin een echtpaar
elkaar onafgebroken verbaal op het lijf zit op
een manier die golven van hilariteit bij het pu
bliek teweegbrengt. In een geraffineerde mi-
se-en-scène heeft regisseur Mette Bouhuys dit
blijspel in hoog tempo tot leven gebracht en de
acteurs Kees Hulst, Cas Enklaar, Els Ingeborg
Smits en de van de tv-serie naar de boeken van
Appie Baantjer over inspecteur de Cock bekende
Marian Mudder krijgen alle ruimte hun virtuoze
speelkracht uit te leven. Mudder manifesteert
zich hier als een buitengewoon frivole spontane
voluptueuze comediënne, die de hormonen van
Kees Hulst in lichte verwarring brengt, waar
door Els Ingeborg haar oprispende jaloerse ge
voelens in machteloze tirades aan het adres van
haar man laat afketsen op zijn goedmoedig 'ont
kennend bekennen' van het feit dat hij deze
vrouw van zijn vriend Cas Enklaar aantrekkelijk
vindt!
„Het lijkt op Virginia Woolfriep een toeschou
wer. Maar dan wel een puur Nederlandse Virgi
nia Woolf. En Voskuil heeft ook geen denkbeel
dig kind nodig om zijn komedie vorm te geven.
Zijn hoofdpersonen zijn eikaars kind, in een rela
tie die zo verknoopt en verstrengeld is dat de uit
wegen verstopt zijn geraakt En dat alles zo ver
makelijk geschreven en gespeeld, een voortdu
rend opborrelende lach veroorzakend bij het pu
bliek bij de confrontatie met het menselijk te
kort, dat dit stuk Mensenkinderen grote kans
maakt tot het klassieke vaderlandse repertoire
te gaan behoren.
Wat een verrukkelijke theater-avond!
