Groot versierder was in elke film inzetbaar
Broertje aarde kan bewoond zijn
and|9
Terroriste
RAF weer
voor de
rechter
Politie bestormt
parlement Ecuador
Planeet gesignaleerd
waar leven mogelijk is
20„
vrijdag 1 oktober 2010
BERLIJN - Het proces tegen voorma
lig lid van de Rote Armee Fraktion
(RAF) Verena Becker is gisteren be
gonnen. Becker is aangeklaagd
voor haar aandeel in de moord op
de West-Duitse procureur-gene
raal Siegfried Buback in 1977.
Aanklagers hebben de nu 58-jarige
Becker aangeklaagd voor drie geval
len van moord. Ze zou een leiden
de rol hebben gespeeld bij het in
een hinderlaag lokken van Bu
back, zijn chauffeur en zijn lijf
wacht. Becker weigerde op de aan
klachten in te gaan.
Becker werd in 1977 ook al ver
dacht van betrokkenheid bij de
moord, maar die verdenking kon
toen niet hard gemaakt worden.
Wegens gebrek aan bewijs werd
het onderzoek in 1980 gesloten.
Op grond van verklaringen van
voormalig RAF-lid Peter-Jiirgen
Boock werd in augustus het onder
zoek echter heropend. Daarbij zijn
onder andere de omslagen van de
brieven waarin de RAF de verant
woordelijkheid opeiste opnieuw
onderzocht met technieken die
toentertijd nog niet bestonden.
Daarbij werd het DNA van Becker
op twee brieven aangetroffen.
QUITO - Politiemensen hebben gis
teren het parlement van Ecuador
bestormd en in bezit genomen.
Dat liet een woordvoerster van het
parlement weten. Elders in de
hoofdstad Quito zou president
Rafael Correa zijn belaagd door be
togers. Een toestel van de KLM
staat vast op het vliegveld van Qui
to, dat bezet wordt door politie
agenten en militairen. Zij proteste
ren tegen de bezuinigingen.
door Jan ter Harmsel
DEN HAAG - Astronomen hebben
een planeet ontdekt waarop waar
schijnlijk leven mogelijk is. Vier
vragen aan Diederik Kruijssen,
sterrenkundige.
Hoe belangrijk is deze ontdekking?
Kruijssen: „Dit is voor het eerst
dat er naast de aarde nog een mo
gelijk bewoonbare planeet in ons
melkwegstelsel is ontdekt. Wat be
treft het onderzoek naar planeten
en sterren die om andere sterren
dan de zon draaien, staan we nog
maar op het randje van de kos
mos. In dit geval gaat het om een
exoplaneet met de naam Gliese
58ig, een planeet die niet om onze
zon draait maar om een andere
ster. Op dit moment zijn nog
maar negen sterrenstelsels zo uit
voerig bestudeerd dat het mogelijk
is om daar bewoonbare planeten
bij te ontdekken. Onderzoekers
verwachten dat 15 tot 20 procent
van de sterren een bewoonbare
planeet moet hebben."
Waarom is op deze planeet wel le
ven mogelijk en op andere niet?
„Dat heeft te maken met de tempe
ratuur, die wordt bepaald door de
afstand tussen de planeet en de
ster. Hoe dichterbij hoe warmer.
Astronomen schatten de gemiddel
de temperatuur op -31 tot -12 gra
den Celsius. Een atmosfeer en bij
behorend broeikaseffect zou die
temperatuur nog met tientallen
graden kunnen verhogen. Dit bete
kent dat er leven mogelijk is. Bo
vendien speelt de massa van de
planeet een belangrijke rol. Hoe
zwaarder een planeet hoe groter
de aantrekkingskracht. De Gliese
58ig is drie tot vier keer zwaarder
dan de aarde, maar mensen kun
nen daar nog gewoon bewegen.
Op de maan is een tegenoverge
steld verschijnsel te zien. Die is erg
licht, waardoor astronauten op de
maan soms lijken te zweven."
Landt binnenkort een mens op deze
nieuwe planeet?
„De afstand van de aarde tot de
nieuwe planeet is in kosmisch op
zicht om de hoek. Maar in de hui
dige ruimtevaart zouden we er
meer dan 100.000 jaar over doen
om bij de Gliese s8ig te komen."
Hoe komen we te weten of daar ook
mensen wonen?
„Je zou onder meer via radiosigna
len contact kunnen leggen met
mogelijke levende wezens daar.
Ze zouden dan over twintig jaar
ons bericht ontvangen en
over veertig jaar krijgen we ant
woord."
De Amerikaanse acteur To
ny Curtis is gisteren op
85-jarige leeftijd overleden.
Ook in het echte leven was
hij een groot versierder.
Eind jaren veertig nam de
jonge Amerikaanse acteur
Bernard Schwartz de ar
tiestennaam Tony Curtis
aan. Zestig jaar later droeg hij op
eens weer een poosje publiekelijk
de familienaam die na zijn geboor
te op 3 juni 1925 in de New Yorkse
gemeenteadministratie werd geno
teerd. In 2008 speelde de toen al
82-jarige Curtis een bijrol als de
Joodse mr. Schwartz in de film Da
vid Fatima, een deels in Jeruza
lem opgenomen liefdesgeschiede
nis tussen een Joodse jongeman
en een Palestijns meisje.
Met deze rol liet Tony Curtis, die
gisteren op 85-jarige leeftijd over
leed, opnieuw zien dat hij als ac
teur van alle markten thuis was. In
1959 was hij wereldwijd bekend ge
worden als komische muzikant in
de kaskraker Some Like it Hot (met
Marilyn Monroe en Jack Lem-
mon), maar het was bij hem be
slist niet alleen 'comedy' wat de
klok sloeg. Als Hollywoodregis-
seur kon je Tony Curtis inhuren
voor zowel lachfilms, actiefilms,
misdaadfilms en horrorfilms als
voor romantische en psychologi
sche drama's. Wat dat betreft heeft
zijn dochter Jamie Lee Curtis, ge
boren in 1958 uit het huwelijk tus
sen Curtis en de actrice Janet
Leigh, een beperkter aantal karak
ters in huis.
Als zoon van een joodse kleerma
ker groeide Curtis in Manhattan
op in grote armoede, waaraan hij
pas ontsnapte toen hij in 1942
voor drie jaar tekende bij de mari
ne. In 1945 kon hij zijn droom - ac
teur worden - waarmaken doordat
hij na een auditie op de toneel
school van New York werd aange
nomen. Vanaf 1947 speelde hij klei
ne rollen in diverse theaterproduc
ties en daarbij viel hij zodanig op
dat hij in 1949 een zevenjarig film
contract bij Universal Studios
kreeg. Aan het begin van zijn ac
teursloopbaan had hij zichzelf de
artiestennaam James Curtis aange
meten (een klankverbastering van
de achternaam Kertiz die in zijn fa
milie voorkwam) maar niet lang
daarna maakte hij er Tony Curtis
van omdat hij dat vlotter vond
klinken.
Z'n filmdebuut was een figuran
tenrol in de film Criss Cross met
Burt Lancaster in de hoofdrol.
Vier jaar later, in 1953, speelde hij
de hoofdpersoon in Houdini, een
film over het leven van de legenda
rische illusionist en ontsnappings
kunstenaar Harry Houdini. De gro
te internationale doorbraak kwam
voor Curtis echter pas eind jaren
vijftig door zijn rol in Some Like it
Hot.
In totaal speelde Curtis gedurende
zijn lange carrière in bijna 120
films en ook in een aantal tv-se-
ries, zoals de razend populaire
reeks The Persuaders (met Roger
Moore), die in de jaren zeventig in
Nederland werd uitgezonden on
der de naam De Versierders. In het
echte leven was Curtis ook een
groot versierder. Hij was zes keer
gehuwd, had daarnaast tal van ro
mances en werd de vader van zes
kinderen. Sinds 1998 was zijn le
venspartner de 45 jaar jongere ac
trice Jill VandenBerg.
Eind 2006 leek het levenseinde
van Curtis al nabij. Hij kreeg zwa
re longontsteking en lag dagenlang
in coma. De kaal geworden acteur,
die al jaren een haarstukje droeg,
krabbelde echter op, maar verplaat
ste zich sindsdien vooral per rol
stoel.
De afgelopen twintig jaar wijdde
hij zich veelvuldig aan zijn hobby
schilderen. Veel van zijn doeken
werden geëxposeerd en verkocht.
Gliese 581
Voor het eerst zijn astro
nomen in een ander zon
nestelsel gestuit op een
i i. I i
planeet die bewoonbaar
kan zijn. De^planéet is
waarechijnlijk erg oncom
fortabel voor mensen
,^maar korstmos en algen
zouden er prettig kunnen
toeven omdat op de
planeet mogelijk water is.
De planeet heet Gliese
581 gen cirkelt rond een
doffe ster, een zoge
naamde rode dwerg, die
wordt aangeduid met
Gliese 581.
Zonnestelsel
aarde 4
Gliese 581 system
zone waar leven
rode e b c
g d mogelijk is
ster m
H
Gliese 581Rode dwerg op
20,5 lichtjaren van de aarde
in sterrenbeeld Weegschaal
Gliese 581 systeem
Baan planeet -
Gliese 581c
Tot nu toe de meest op
aarde lijkende planeet
Massa
(Aarde 1
Omloop
(dagen)
Ondekt
s
3 tot 4
37
2010
e
1,9
3,15
2009
b
16
5,4
2005
c
5
13
2007
d
7
66,8
2007
Niet op schaal
infographic: AA, ANP, GN bron: ESO foto: ANP