premier
II
vandaag
uitSelicht
Niet de jongste
WD-leider Mark Rut
te was jarenlang een
weifelende politicus.
Nu lijkt het een kwes
tie van tijd voordat hij
zijn intrek neemt in
het Torentje. Het is
voor iedereen nog
even wennen.
'Wat je Rutte kunt verwijten, is
dat-ie misschien te aardig is, te
weinig straatvechter'
Mark Rutte
'Dit wordt kabinet Rutte-Verhagen'
woensdag 29 september 2010
Rutte heeft het niet gered. Om de jongste premier van Nederland te worden
had hij half augustus al op het bordes moeten staan. Lees meer over jonge lei
ders, zoals John F. Kennedy, op zie: Uitgelicht op onze website
'O- V:. ..ii,C :ïSSÏ' S
Rutte, de
door Frank Hendrickx
Van de drie partijleiders
die de afgelopen weken
aan de onderhandelings
tafel zaten om een nieuw
kabinet te vormen, oogde Mark
Rutte nog het minst als premier.
CDA-fractievoorzitter en demissio
nair minister van Buitenlandse Za
ken Maxime Verhagen had 's
avonds na weer een dag van forme
ren altijd zijn sierlijke dienstauto
met chauffeur klaarstaan voor de
deur.
Geert Wilders van de PW reist noodgedwongen alleen
nog in gepantserde voertuigen en afgeschermd door
een legertje lijfwachten.
En Mark Rutte? Die moest 's avonds in de parkeergara
ge in zijn eentje op zoek naar zijn blauwe Saab, op weg
naar Benoordenhout, de keurige, ietwat gezapige Haag
se wijk waar hij geboren en.getogen is. Hij woont er
nog steeds, alleen, in een bescheiden woning uit de ja
ren dertig.
Het zal niet lang meer duren of Mark Rutte kan in de
gepantserde Mercedes-Benz S 600 stappen van zijn
voorganger Jan Peter Balkenende om de paar kilome
ters tussen het Torentje en zijn woning af te leggen. De
fracties moeten nog akkoord gaan en het CDA-congres
kan nog roet in het eten gooien, maar het moment van
triomf komt nu wel erg dichtbij voor
de WD'er. Nog even en hij staat op
het bordes van Huis ten Bosch als lei
der van het kabinet Rutte. De eerste
WD-premier uit de geschiedenis.
Minister-president Mark Rutte. Het is
nog even wennen, waarschijnlijk ook
voor Maxime Verhagen en Geert Wil-
Rutte presenteerde zich ooit
als een vernieuwer, maar het
WD-programma is inmiddels
weer gewoon van de oude
school: lagere belastingen,
meer asfalt, meer politie. Hij is
bij de hand genomen door par
tijvoorzitter Ivo Opstelten, zo
luidden de roddels op het Bin
nenhof
Rutte mag niet bekend staan
als een bikkelhard leider, in
middels zal niemand hem nog
onderschatten. In de verkie
zingscampagnes opereerde hij
soeverein, bijna foutloos. In de debatten bleef hij moei
teloos overeind. Binnen de WD lijkt inmiddels een ij
zeren discipline te heersen.
De afgelopen maanden was er geen wanklank te horen
bij de liberalen. Het CDA rolde in die periode vechtend
over straat. Zelfs binnen de PW waren er fricties. Al
leen Rutte hield de rijen gesloten. „Sorry, radiostilte",
zo herhaalden WD'ers als trouwe volgelingen het man
tra van de partijleider.
Rutte heeft loyaliteit afgedwongen. Iemand als
WD-Kamerlid en oud-officier van justitie Fred Teeven
koos tijdens de strijd om het partijleiderschap openlijk
partij voor Rita Verdonk. Bij de samenstelling van de
kieslijst had Mark Rutte revanche kunnen nemen,
maar het tegendeel gebeurde. Teeven kwam op plaats
drie. De rechtse WD'er
loopt nu dankbaar in de pas.
Ook bij de onderhandelin
gen over zijn kabinet speel
de de voormalige personeels-
manager van Unilever de 'in
tegrerende rol', zo viel te be-
ders. Nog niet zo lang geleden was luisteren bij ingewijden. Hij
Rutte een weifelende politicus, te
soft en te links voor de WD-achterban, een fractie
voorzitter die liever pianist was geworden.
Wilders trok volgens zijn secondant Martin Bosma
'een virtuele fles champagne open' toen de ex-staatsse
cretaris ternauwernood de
strijd won van Rita Verdonk om het partijleiderschap
van de WD. De PW'ers vreesden IJzeren Rita veel
meer dan 'moederskindje' Rutte.
Rutte heeft het softe imago dat in Nederland over hem
bestaat, deels aan zichzelf te wijten. In een vermaard in
terview met het feministisch maandblad Opzij vertelde
de vrijgezel nogal openhartig over zijn persoonlijke le
ven. „Mijn moeder wast en strijkt voor me", bekende
Mark Rutte, die er aan toevoegde dat hij wel gek is op
schoonmaken.
„Er gaat niets meer boven de geur van Glorix." Rutte
gruwelde achteraf van die ontboezemingen. Zelfs zijn
oude vriend, journalist Jort Kelder, uitte twijfels. „Wat
je de jongeheer Rutte kunt verwijten, is dat-ie mis
schien te aardig is, te weinig straatvechter, te veel Be
noordenhout."
Politiek gezien leek de WD'er ook lange tijd te zwal
ken. Zijn pleidooi voor 'een groen-rechtse koers' is een
stille dood gestorven. Pogingen om de PW met flinke
taal te pareren op het gebied van immigratie en integra
tie sloegen evenmin aan.
Tegenstanders spraken schamper over 'Wilders Light'.
bleef altijd rustig in de ge
sprekken met de licht ontvlambare Verhagen en Wil
ders. Ook nadat CDA-onderhandelaar Ab Klink de
handdoek in de ring gooide, oogde Rutte beheerst,
bijna laconiek.
Alsof het allemaal nog wel goed zou komen. Hij kreeg
nog gelijk ook: het kwam allemaal goed.
Heel even kreeg hij tijdens de onderhandelingen kri
tiek van Maxime Verhagen. Rutte zei, toen de onder
handelingen mislukt leken, dat er bijna een akkoord
had gelegen 'waarbij rechts Nederland zijn vingers zou
aflikken'. Dat was wel de laatste opmerking die Verha
gen kon gebruiken. Binnen zijn partij is het toch al zeld
zaam onrustig sinds er onderhandeld wordt over een
minderheidskabinet met gedoogsteun van de PW.
Rutte kan nu alleen nog maar afwachten. Hij heeft zijn
werk gedaan: het regeer- en gedoogakkoord is af. Toe
stemming van zijn eigen fractie is een formaliteit. Het
is wachten op de PW en vooral op het CDA. Bij de
christen-democraten heerst grote bezorgdheid over de
samenwerking met de 'straatvechter' Wilders. Het sof
te imago van Rutte kan eindelijk van pas komen. De
voorstanders binnen het CDA zullen erop wijzen dat
de PW slechts gedoogt; geregeerd gaat er worden met
de WD van de keurige Mark Rutte. Een fatsoenlijke,
'té aardige' man die in een bovenwoning in Haagse
wijk Benoordenhout woont. Welke CDA'er kan daar
nou iets op tegen hebben?
Geboren:
14 februari 1967 in Den Haag
Studie:
geschiedenis in Leiden
Loopbaan:
1992-2002
werkzaam bij diverse
maatschappijen van
Unilever, als onder
meer personeelsmanager
Politieke loopbaan:
1988-1991 voorzitter JOVD
lid hoofdbestuur WD
staatssecretaris Sociale
Zaken en
Werkgelegenheid
staatssecretaris
Onderwijs, Cultuur en
Wetenschappen
politiek leider en
fractievoorzitter WD
Tweede Kamer
1991-1997
2002-2004
2004-2006
2006-heden
Het minderheidskabinet van WD en CDA heet wat beoogd premier Mark Rutte betreft 'het kabinet Rutte-Verha
gen'. Rutte zei dat gisteren. Verwijzend naar het kabinet Van Agt-Wiegel van eind jaren zeventig, zei de WD-leider
dat kabinetten vaak vernoemd worden naar de premier en vicepremier. Er is altijd van uitgegaan dat CDA-fractielei-
der Maxime Verhagen vicepremier in het nieuwe kabinet wordt.
