8
-4
„Koffie, mannen!" Mensen die veel buiten werken hebben vrijwel altijd een harde
en duidelijke stem. Cees Sanderse is daar weer het levende bewijs van. Hij is fruit
teler en woont aan de Jonker Fransweg in Lewedorp. Om drie uur roept hij de
fruitplukkers bij elkaar voor een pauze met thee en koffie en koekjes. De voertaal is
Nederlands en de gemiddelde leeftijd is 6o-plus. Fruitplukken is een virus dat rond
waart onder senioren.
P&vUüiumo's Ui tie Immtaaa
dinsdag 21 september 2010
Plukken geeft je betekenis
Pauze, de regenjassen
worden opengeritst en
de stoelen worden in
een kring gezet, zoals bij
feestjes weieens gebeurt.
De stemming is vrolijk.
„Plukken maakt me blij. Zodra de lucht maar
een beetje herfstig begint te kleuren, krijg ik
de kriebels", zegt Kees Jasperse, voormalig
sleepbootkapitein. „Ik blijf komen zolang ik
kan. Plukken geeft je weer het gevoel dat je iets
betekent in de maatschappij* En als de pluk
voorbij is? „Dan ga ik weer verder met mijn
andere hobby, schilderen met oliefverf in een
clubje in Middelburg."
Jasperse vormt al jaren een hecht plukduo met
zijn vriend Rinus Bliek. Ze staan deze middag
aan weerszijden van een perenboom en pluk
ken die gestaag leeg. 'Niet rekken, want dat is
steeltjes trekken', klinkt het. De steeltjes moe
ten aan het fruit blijven zitten. Zijn de steeltjes
eraf, dan loopt het vocht uit de vruchten en
gaan ze rotten of worden slap.
De plukkers hebben plukles gekregen van
Adrie Baas voordat ze zelfstandig mochten
plukken. Adrie is de 'opzichter' en al 43 jaar
werknemer van Cees Sanderse. „Cees is aan
het afbouwen en afgelopen jaar zijn er al rijtjes
bomen gerooid. Er is minder werk. Ik ben met
de Vut gegaan, maar ik blijf komen omdat ik
niet kan stoppen."
Het bedrijf staat te koop. „)e moet eens stop
pen, maar het zal niet meevallen om afscheid
van dit leven te nemen", zegt Cees (66). En de
pluk is altijd een van de mooiste momenten
van het jaar.
Rinus vult aan: „We hebben lol en doen
intussen nuttige dingen. Fruit is een prachtig
product." Rinus weet waarover hij spreekt. Hij
heeft altijd met zijn handen gewerkt. Hij was
banketbakker en had een winkel in het Mid
delburgse Dauwendaele. „Toen ik stopte wilde
ik iets gaan doen waar ik me helemaal lekker
bij zou voelen. Kees nam me mee en ik wist
meteen dat dit werk mij goed zou doen. Het is
in de buitenlucht en behoorlijk intensief"
En zijn er hier helemaal geen Poolse pluk
kers? Nee, want Cees heeft dit jaar voldoende
aan zijn vaste team van senioren. „Maar vorig
jaar waren er een paar Polen. We hebben
nog steeds contact met hen", zegt Sjaak van
der Linde. Hij vindt dat Nederlanders niet
moeten mopperen op Polen, alsof die 'ons
werk zouden afpakken of crimineel zouden
zijn'. „Er komen zoveel Polen naar Nederland
als er nodig zijn. Mensen die met fruit werken
zijn per definitie niet crimineel. De Polen die
ik ken werken zes dagen achter elkaar van acht
tot acht. Ze werken om hun kinderen te laten
studeren, voor brandstof in de winter en om
hun ouders een betere oude dag te geven. Ik
denk dat ik nog een keer naar Polen ga om hen
op te zoeken."
Sanderse houdt de samenstelling van zijn
team in de gaten. Die moet evenwichtig
zijn, vindt hij. „Er moet een klik
zijn. De mensen moeten met
elkaar overweg kunnen. Kijk, als
er hier tien Polen rond zouden
lopen en twee Nederlanders,
dan vinden die Nederlanders het niet leuk
meer en haken af. Als er bij mij Polen werken,
dan doen ze mee met de groep. Dan drinken
ze koffie als iedereen koffie drinkt, dan wordt
er gegeten als iedereen eet. Dat kweekt een
saamhorigheidsgevoel en in een goeie sfeer
wordt er beter gewerkt."
Hij legt een Doyenné du Cornice voorzichtig
in een mand. De manden zitten ingeklemd
in een stevige rolwagen en als de mand
jes vol zijn, worden ze in een houten krat
leeggegooid. „Gooien!", roepen de plukkers
verontwaardigd. „Fruit moet je behandelen als
eieren. Je laat ze zachtjes rollen in het krat. Elk
plekje wordt een rotte plek als het een aantal
maanden in de koelcel ligt." Deze appels en
peren moeten maanden koel bewaard worden.
Als alle appels en peren over een paar weken
in de koelcel liggen, sluiten de plukkers het
seizoen af met koffie en tompoucen. „Het is
een heerlijke club om mee te werken", vindt
Cees. „Iedereen maakt grapjes en iedereen kan
tegen een grapje. Ik zeg weieens: ik
heb nooit te weinig plukkers,
maar wel te weinig goeie."
Hij knipoogt.
Edith Ramakers
Rinus Bliek, oud-banketbakker
foto's Mechteld Jansen