Sluiskiltunnel: wachten hoeft niet meer
verkeer
Met gemiddeld 23 openin
gen en opgeteld een strem
ming van ruim vijf uur per et
maal vormt de brug over het ka
naal Gent-Terneuzen bij Sluiskil
al jaren het grootste knelpunt in
het Zeeuws-Vlaamse verkeer.
Het oponthoud confronteert het
bedrijfsleven met een fikse scha
depost. Maar aan het wachten
komt een eind. In 2014 ligt er, na
een jarenlange aanloop, eindelijk
een tunnel. Kosten zo'n 275 mil
joen. 'Maar een zeer verantwoor
de investering', zegt directeur
Tin Buis van de BV Kanaalkrui
sing Sluiskil (KKS). Niemand die
dat tegenspreekt.
door Peter Oggel
TERNEUZEN - Corina Velleman is
officemanager bij de BV Kanaalkrui
sing Sluiskil (KKS), in opdracht van
de provincie Zeeland verantwoorde
lijk voor de bouw van een tunnel on
der het kanaal Gent-Te'rneuzen. Ze
woont op Zuid-Beveland, het
KKS-kantoor staat aan Hughersluys
in Terneuzen. Voor haar dagelijkse
pendel leidt de weg via de N62 eigen
lijk over de kanaalbrug bij Sluiskil.
Maar van die route heeft Corina al
snel haar bekomst. Want brug open,
en dat gebeurt nog wel eens, dat kost
toch al gauw een minuut of twintig.
Dus buigt ze direct na de Westerschel-
detunnel rechtsaf om via het Terneu-
zense sluizencomplex naar haar werk
te slalommen. Corina's verhaal is illus
tratief voor de brugverbinding over
het kanaal Gent-Temeuzen. Voor de
(zee)scheepvaart is het kanaal een
drukbevaren internationale hoofd-
transportas, voor het wegverkeer is de
brug schakel in de belangrijke
oost-westverbinding N61, en daar
mee ook tussen de industriegebieden
aan weerszijden van het kanaal.
Maar de brug is sinds decennia vooral
synoniem aan wachten. De verbin
ding vormt één van de grootste obsta
kels in de infrastructuur in Zeeland,
met consequenties van ongewenst
sluipverkeer en van economische scha
de. De stremming, ruim vijf uur dage
lijks, kost het bedrijfsleven -wegver
keer én scheepvaart- veel geld. Op
jaarbasis gaat dat om ettelijke miljoe
nen.
Niet zonder reden derhalve lobbyen
werkgeversorganisaties, regionale en
provinciale bestuurders al sinds begin
jaren negentig voor de aanleg van een
tunnel ter vervanging van de brug.
"Dit obstakel in het industriegebied
Kanaalzone Zeeuws-Vlaanderen blijft
een forse belemmering voor de econo
mie van deze stréek," is in oktober
2006 de kern van een pleidooi van de
werkgeversvereniging BZW aan de
vaste kamercommissie voor Verkeer
en Waterstaat. Het is op dat moment
een herhaling van zetten: al een jaar
of drie ligt er een startnotitie Kanaal
kruising Sluiskil.
Lelybrug
Even een stukje geschiedenis. Tot in
de tweede helft van de jaren zestig
vonnt de ir. Lelybrug (1908) de door
gaande verbinding over het kanaal.
Foto: duofoto
merscombinatie. Op basis van een zo
geheten concurrentiegerichte dialoog
toonden oorspronkelijk zes combina
ties uit binnen- en buitenland belang
stelling. Inmiddels resteren er nog
twee. Uiterlijk 14 september moet
beider inschrijving op tafel liggen, in
clusief aannemingssom en kosten
voor 35 jaar onderhoud. Buis: "Beide
zijn volledig in beeld. De keuze
wordt uiteindelijk gemaakt voor de
economisch meest voordelige inschrij
ving." Tweede helft 2011 moet vol
gens planning de eerste spade de
grond in. Dan moeten wel alle voor
bereidende werkzaamheden, inclusief
procedures zijn afgerond. Dat geldt
onder meer voor het archeologisch
onderzoek en de grondverwerving.
Buis is een geduldig mens. "Ik heb
geen moeite met langjarige projecten.
Een tunnel ligt er niet zomaar, daar
gaan diepgravende studies aan vooraf.
Er zijn zoveel factoren, afwegingen
en procedures. Dit soort processen
heeft nu eenmaal tijd nodig."
In navolging van grote broer Wester-
scheldetunnel wordt ook de'nieuwe
kanaalverbinding (de bestaande brug
blijft overigens intact voor goederen
trein, plaatselijk- en langzaam ver
keer) een geboorde tunnel. Buis:
"Een economische afweging, maar
niet alleen dat. Een boortunnel levert
technisch minder risico's op en is min
der verstorend op de directe omge
ving en voor de scheepvaart. Boven
dien hebben we natuurlijk ook rekeT
ning te houden met Belgische toe
komstplannen voor een nieuwe zee
sluis en verdieping van het kanaal."
Voor het nieuwe tunneltracé geldt
een prognose van zo'n 20.000 voertui
gen per dag in 2023.
Zie ook: www.sluiskiltunnel.nl
Lange wachtrijen voor de sluis zijn straks verleden tijd.
Het verkeer zigzagt door het dorp
Sluiskil. Met de verbreding van het
kanaal komt even verder een nieuwe
brug. Hoger en breder, naar de econo
mische maatstaven van de jaren zeven
tig. Niet voor de eeuwigheid dus,
want de brug blijkt bij voortschrij
dend inzicht niet te voldoen om de
groei van het verkeer over weg en wa
ter bij te houden.
Maar de lobby om een tunnel, met de
werkgevers voorop, verloopt uiterst
moeizaam. Dat komt: 'Den Haag'
vindt die Sluiskiltunnel helemaal zo
belangrijk niet als onderdeel van de re
gionale N61. Want: er zijn op rijkswe-
huidige planning de eerste auto door
de Sluiskiltunnel. Buis is directeur
van de besloten vennootschap Kanaal
kruising Sluiskil, in juli 2009 als pro
jectorganisatie opgericht om de tun
nel te realiseren. Buis is Noordhollan
der van oorsprong, maar eigenlijk
ook Zeeuw. Zijn naam staat gebeiteld
in prestigieuze Zeeuwse projecten.
Oesterdam, Philipsdam, Stormvloed
kering, Walradarketen Westerschelde
en, laatstelijk, de Westerscheldetun-
nel. Aan die tunnel is eigenlijk de
bouw van de Sluiskiltunnel te dan
ken. Officieel in mei 2009 draagt het
Rijk de Westerscheldetunnel over
Fietsers keuvelen als
ze weer eens
moeten wachten.
Foto: duofoto
gen elders in het land wel nijpender
verkeersproblemen. Niettemin, in no
vember 1996 belooft de toenmalige
Zeeuwse gedeputeerde Jaap Henneke-
ij een gehoor van enkele honderden
Zeeuws-Vlaamse ondernemers en be
stuurders: "Die verbinding komt er
gewoon."
Het is even wachten geweest, maar
Hennekeij haalt dan toch zijn gelijk.
Eind 2014 om precies te zijn. Want
dan, zegt Tin Buis, rijdt volgens de
aan provincie Zeeland. De transactie
opent in meerder opzicht de weg
voor de kanaaltunnel. De financie
ring, natuurlijk. Maar essentiëler wel
licht is dat niet het Rijk maar de pro
vincie Zeeland opdrachtgever wordt.
Want: de tunnel krijgt een opwaarde
ring als knelpunt in de provinciale
noord-zuidroute N62, zeg maar: de
verbinding tussen A58 (Goes) en Ex-
pressweg (Zelzate). Bijkomstig voor
deel: behalve de bouw van de tunnel
gaat ook het wegenstelsel in
Zeeuws-Vlaanderen volledig op de
schop. Tussen Westerscheldetunnel
en Belgische grens wordt de N62 ver
dubbeld. En datzelfde geldt ook (de
len van) de N61, de passage van De
Braakman uitgezonderd. Dat bete
kent vierbaanswegen op belangrijke,
doorgaande routes.
De Sluiskiltunnel kost 275 miljoen eu
ro. "Prijspeil 2008", waarschuwt Buis
voor inflatie en indexering. Ruim de
helft komt van het Rijk, Vlaanderen
betaalt zo'n 24 miljoen, havenschap
Zeeland Seaports en gemeente Ter-
neuzen doen eveneens een (beschei
den) bijdrage in de pot en het restant,
een dikke 100 miljoen, komt van de
provincie. En dat geld komt weer uit
de tolinkomsten van de Westerschel
detunnel. Waarmee de cirkel rond is.
"Een verantwoorde investering,"
zegt Buis met gevoel voor understate
ment. Met ingang van dit jaar heeft
hij de NV Westerscheldetunnel ver
ruild voor de projectorganisatie KKS.
Opdrachtgever en toezichthouder
provincie Zeeland, maar KKS is wel
bewust BV. "OnT, geeft Buis aan, "e-
v nige afstand te behouden tot het poli
tieke en bestuurlijke apparaat. En ook
om slagvaardig te kunnen opereren."
Een nieuwe klus dus, bijna op de
scheidslijn van zijn pensioengerechtig
de leeftijd. Maar dat weerhoudt Tin
Buis geenszins van nieuwe uitdagin
gen. Want zo omschrijft hij de Sluis
kiltunnel. Weliswaar met een lengte
van ruim een kilometer niet zo om
vangrijk als de 6,6 van de Westerschel
detunnel, maar toch: "Het is een keu
ze voor dynamiek. Een tunnel bou
wen is toch heel anders dan er een ex
ploiteren. En ja, ik doe graag dingen
die zichtbaar zijn in het landschap."
Inmiddels heeft hij een organisatie
neergezet die in sneltreinvaart is ge
groeid van drie naar 37 medewerkers.
Dat is nodig ook, zegt Buis, want de
komende jaren is veel werk te verzet
ten. Op korte termijn, uiterlijk medio
oktober, moet er een definitieve keu
ze worden gemaakt voor de aanne
