'Joop van den Ende
maakt mij trots'
vandaag
uitgelicht
Stickers plakken vrijdag 17 september2010
Debat over cultuur in Zeeland
'Elite' en 'volk' slaan el
kaar om de oren met argu
menten waarom kunst
wel of niet gesubsidieerd
zou moeten worden. Hier
onder volgt een aantal.
Gemeenten geven meer uit aan kunst
Ze zitten op kunst, verkeersborden en zonnepanelen. Stickers met de door de
PW gelanceerde term 'linkse hobby'. Een ludieke actie om alles te beplakken
wat de PW liever ziet verdwijnen. Kijk op zie: Uitgelicht op onze website
foto Suzanne Long/BrunoStock
Hoe pakken de bezuinigingen in de culturele sector uit voor
Zeeland en wat is de waarde eigenlijk van kunst en cultuur in
Zeeland?
Over dit thema verzorgen onderzoeksinstituut Zeeland
Scoop, de Raad voor Cultuur Zeeland en deze krant een de
bat. Het debat wordt donderdag 30 september gehouden in
de Historische kerk van Oost-Souburg aan het Oranjeplein,
aanvang 15.30 uur, slot rond 17.30 uur. Gemeenten en provin
cie moeten bezuinigen en ze hebben al aangekondigd dat de
subsidieregeling onder druk komt te staan. Dat geldt voor
kleine en grote culturele evenementen, maar ook voor instel
lingen. In de aanloop naar het debat zal deze krant regelma
tig schrijven over de toekomst van cultuur in Zeeland.
Elite: „Kunst is goed voor
iedereen en kunst moet.
Daarom dienen we haar
met subsidies in stand te
houden, zodat ook onze kinderen
hun kroost de liefde voor de kunst
kunnen bijbrengen."
Volk: „Onzin! Waarom zou ballet
beter voor me zijn, dan pakweg de
musical Tarzan. Mensen die zich
met kunst bezighouden, voelen
zich verheven. Het is arrogant te
denken dat er zoiets is als hogere
cultuur. Als de elite die cultuur zo
belangrijk vindt, dan betaalt ze er
zelf ook maar voor."
Elite: „Maar kunst heeft ook be
langrijke sociale waarde. Ze kan
dienen als bindmiddel tussen men
sen uit de betere en de achter
standswijken. Kunst draagt ook bij
aan een hoger gevoel van eigen
waarde, Nederlandse kunst is goed
voor de Nederlandse identiteit."
Volk: „Wat nou bindmiddel?!
Door jullie hooghartige houding
ten aanzien van onze 'lagere'
kunst, zorgt jullie kunst alleen
maar voor tweedeling. Bovendien
maakt Joop van den Ende, die
overal ter wereld volle zalen trekt
met zijn muscialproducties, me
veel trotser op Nederland dan het
Concertgebouworkest of het Natio
nale Ballet."
Elite: „De kinderen van de 'gewo-
ne man' hebben ook baat bij orkes
ten, want zij krijgen muziekles
van de musici uit die orkesten.
Volk: „Muziekles is overal te krij
gen, ook bij particuliere leraren."
Elite: „Maar laten we het eens om-
draaien. Het 'volk' houdt van voet
bal. Hoeveel profclubs blijven er in
middels niet overeind met subsi
dies van de overheid? Veel belas
tingbetalers geven niets om voet
bal, laat staan dat zij het billijk vin
den dat er tonnen gaan naar clubs
die in de kelder van de eredivisie
spelen.
Volk: „Voetbal is veel populairder
dan kunst, veel meer mensen gaan
naar het stadion. Dus is subsidie
voor voetbalclubs veel beter te
rechtvaardigen."
Het op handen zijnde rechtse kabi
net, met gedoogsteun van de PW,
zal naar verwachting flink gaan kor
ten op kunstsubsidies. Met name
WD en PW zijn daarvan groot
voorstander. Kortingen tot 20 pro
cent worden genoemd.
Het ministerie van Onderwijs, Cul
tuur en Wetenschap besteedt dit
jaar ongeveer 950 miljoen euro
aan kunst en cultuur. Dit is 0,8 pro
cent van de rijksbegroting. Het mi
nisterie verdeelt dat geld zelf of via
de cultuurfondsen.
De grootste hap, zo'n 590 miljoen
euro, gaat naar 'bevorderen van
cultuuruitingen', waar ook de
fondsen onder vallen.
Zo'n 210 miljoen is bestemd voor
het behoud en beheer van cultu
reel erfgoed, zoals archieven, mu
sea en archeologie. De bibliothe
ken ontvangen 30 miljoen.
- Er zijn zeven cultuurfondsen, die
samen 160 miljoen ontvangen: het
Nederlands Fonds voor de Podium
kunsten, het Nederlands Letteren-
fonds, het Fonds BKVB, de Mond
riaan Stichting, het Stimulerings
fonds Architectuur, het Nederlands
Fonds voor de Film en het Fonds
Cultuurparticipatie.
Naast het Rijk verstrekken ook ge
meenten en provincies cultuur
subsidies. Uit een inventarisatie
van RTL Nieuws eerder dit jaar
bleek dat provincies vorig jaar in to
taal 340 miljoen euro aan kunst uit
gaven. Daarvan was 40 procent be
stemd voor de regionale omroe
pen.
Alle gemeenten gezamenlijk gaven
meer dan 1 miljard euro uit aan (lo
kale) kunst. Bibliotheken en Cen
tra voor Kunsten, de vroegere mu
ziekscholen, slokten daarvan 65
procent op.
Van de 30 grootste gemeenten be
talen Rotterdammers volgens RTL
het meest aan kunst en cultuursub
sidie: 188 euro per inwoner. In to
taal besteedt Amsterdam het
meest aan kunst en cultuur, 135
miljoen euro wat neerkomt op
176 euro per Amsterdammer.
Bekende particuliere fondsen die
geld beschikbaar stellen voor cul
tuur zijn het VSB Fonds, het Prins
Bernhard Cultuurfonds en de Van-
denEnde Foundation.
naar een goed fiscaal klimaat en
een sterke infrastructuur, maar
ook naar een culturele meerwaar
de voor zijn werknemers. „Een
land met een sterk ontwikkelde
kunstsector zal dus sneller buiten
landse bedrijven aantrekken", al
dus Klamer.
De kunsteconoom zet overigens
vraagtekens bij de doeltreffend
heid van eventuele besparingen
die de kunstsector mogelijk wach
ten. Op de totale rijksbegroting be
draagt het geld dat nu nog naar
kunst en cultuur gaat minder dan
1 procent. Terwijl de verwoesting
die een korting van tussen de 150
en 200 miljoen euro bij de instel
lingen aanbrengt, enorm zal zijn.
Klamer: „Het gaat om symbool
politiek. En dan met name die van
de PW. Zij hanteert geen redelij
ke argumenten. Er wordt bezui
nigd en iedereen moet bloeden.
Düs wordt de kunstsector extra
hard aangepakt."