41 binnenland
'Mietje' Gijsen zat
bij de zedenpolitie
J
Opmars nieuwe Weinig animo
paul kusters media trager voor spaarloon
'Overheidstekort
valt lager uit'
SEKSUEEL MISBRUIK
Gijsen stond te boek als
een conservatief van
het zuiverste water
Veel mbo-scholen
kampen met tekort
Koningin Beatrix
bezoekt gewonden
Even uitrusten op de beurs
donderdag 16 september 2010
Jo Gijsen en onkuisheid?
Het was geen vreemde com
binatie in de jaren dat de
oud-bisschop nog leraar
was op het voormalige klein
seminarie Rolduc.
door Wim Doesborgh
en Hans Coossen
illustratie Mark Reijntjens
o Gijsen was op Rolduc actief
als godsdienstleraar en surveil
lant. Hij zag er streng op toe
dat leerlingen geen onzedelij
ke dingen deden.
Dat staat in de docuroman De glim
lach en de steen van oud-student
Piet Gielen, geschreven onder het
pseudoniem Yim Nie Hin.
Gijsen-biograaf Ber Crouzen wijst
er nadrukkelijk op in zijn vorig
jaar verschenen boek Bisschop Gij
sen, profeet in eigen land.
In 1963, zojuist op Rolduc gearri
veerd, hoort Yim dat godsdienstle
raar Joannes Gijsen bij de 'zeden
politie' is: Gijsen moet samen met
twee andere docenten kijken of
'onkuise' leerlingen op Rolduc mo
gen blijven. Hun advies blijkt van
het grootste gewicht.
Gijsen en onkuisheid. Voor velen
die Rolduc hebben bezocht was
het een ijzeren combinatie. Van
zuivering, straf en verbanning, vol
gens velen. Echter ook van gluren
naar masturberende jongens en er
speels mee in bed kruipen, vol
gens anderen. Twee klachten lig
gen sinds een paar maanden bij
het Openbaar Ministerie.
Jo Gijsen gaf in zijn jaren op Rol
duc in het kader van zijn gods
dienstlessen zelfs seksuele voorlich
ting. Die zette hij ook op papier,
in de vorm van brieven aan een
jonge vriend. Henk Boelaars publi
ceerde in 1974 een aantal brieven
uit het studiejaar 1965-1966 in het
Weerter weekblad Op de Keper.
Gijsen kreeg, zo meldt biograaf
Crouzen, een bijnaam. Mietje,
noemden ze hem. Die naam heeft
hij gekregen nadat hij een keer uit
leg had gegeven over homoseksua
liteit. Maar geen enkele oud-leer
ling heeft ooit bevestigd dat die bij
naam ook iets zou zeggen over
zijn seksuele geaardheid.
Gijsen ging verder met zijn stu
dies, werd in 1972 bisschop van
Roermond en kwam in die functie
in zeer roerig vaarwater terecht.
Zijn meer dan twee decennia om
spannend episcopaat werd geken
merkt door rechtlijnigheid en on
wrikbaarheid.
Gijsen stond te boek als een con
servatief van het zuiverste, uit Ro
me afkomstige water. Zijn benoe
ming werd door velen gezien als
een poging van Rome om de weer
spannige kerkprovincie in Neder
land weer in het gareel te krijgen.
Bisschop Gijsen was overtuigd van
zijn gelijk en dat van zijn kerk.
Uit die overtuiging putte hij de
moed om, zoals hij hetzelf om-
Jo Gijsen
schreef'tegenstand te trotseren'.
Tegenstand die er zeker was in een
tijd van ontkerkelijking en discus
sie over onderwerpen als abortus
en euthanasie. Hij kreeg het aan
de stok met progressiever denken
de gelovigen, minder behoudende
priesters en collega-bisschoppen.
Gijsen brak met de landelijke
vastenactie, omdat naar zijn me
ning te veel geld ging naar ontwik
kelingsprojecten die te weinig voe
ling hadden met het ouderwetse
missiewerk.
Ook probeerde hij - vergeefs - de
invloed van de katholieke kerk op
het Limburgse onderwijs te verste
vigen door van rk-schoolbesturen
ondertekening te eisen van het ei-
gen schoolreglement van het bis
dom. Waar zijn collega-bisschop
pen wél konden leven met het in
het rk-onderwijs breed onderschre
ven reglement van de Nederlandse
Katholieke Schoolraad, vond Gij
sen dat reglement niet katholiek
genoeg. Mede als tegenwicht voor
de naar de mening van de bis
schop veel te vrijblijvende hoge
school voor theologie en pastoraat
in Heerlen, richtte de bisschop in
1974 het grootseminarie Rolduc
op. Hierin nadrukkelijk gesteund
door het Vaticaan.
Uitgerekend zijn eigen grootsemi
narie kwam begin jaren negentig
van de vorige eeuw in opspraak
door een homoseksuele relatie tus
sen de conrector en een priester
student. Volgens sommigen was
die affaire de opmaat voor zijn ver
trek als bisschop. Zelf gaf Gijsen
chronische gezondheidsproble
men als reden voor zijn aftreden.
De man die hét symbool van de
behoudende kerk in Nederland
was, trok zich terug in een Oosten
rijks klooster. Van 1996 tot 2007
was hij bisschop van het IJslandse
Reykjavik.
DEN HAAG
Veel mbo-scholen kampen met fi
nanciële tekorten. Zij krijgen de be
groting niet sluitend en moeten lo
caties sluiten. Meer opleidingen
moeten in één gebouw worden on
dergebracht en het aantal leerlin
gen per klas zal worden vergroot.
Dat meldt de MBO Raad op basis
van financieel onderzoek onder 60
instellingen. Bijna de helft van de
instellingen laat rode cijfers zien.
DEN HAAG - De opmars van nieu
we media gaat minder snel dan
vaak wordt gedacht en gesugge
reerd. Het gebruik van internet of
de smartphone voor het lezen van
kranten of bekijken van tv-pro-
gramma's ontwikkelt zich traag,
omdat oude media zich niet mak
kelijk laten verdringen.
Dat concludeert het Sociaal en Cul
tureel Planbureau in een rapport
over de digitalisering van het me
diagebruik.
Desalniettemin zijn de veranderin
gen over een periode van vijf tot
tien jaar ingrijpend. In 2015 is
breedbandinternet gemeengoed
en hebben mobiele telefoons met
internettoegang gewone mobiel
tjes nagenoeg volledig vervangen,
voorspellen de onderzoekers.
DEN HAAG - De belangstelling voor
het vrijgegeven spaarloon is niet
uitbundig, leert een rondgang
langs de belangrijkste financiële in
stellingen. Naar schatting heeft 15
procent van de twee miljoen reke
ninghouders het spaarloontegoed
weggehaald.
Minister De Jager besloot het
spaarloon over 2006-2009 vrij te
geven, om zo de economie te sti
muleren. Op die manier komt 4
miljard euro vrij. Zoals het ernaar
uitziet, zullen de economische ge
volgen van het vrijgeven van het
spaarloon beperkt zijn. De 15 pro
cent die nu is opgevraagd komt
overeen met 600 miljoen euro. Af
gezet tegen de omvang van de Ne
derlandse economie is dat nog
geen tiende procent.
DOORN
Koningin Beatrix heeft gisteren
een bezoek gebracht aan het Mili
tair Revalidatie Centrum Aarden
burg in Doorn. Daar sprak zij on
der meer met militairen die ge
wond zijn geraakt tijdens de mis
sie in Afghanistan, liet de Rijks
voorlichtingsdienst weten. Beatrix
besprak met de gewonde militai
ren hun revalidatietraject, hun her
stel en hun toekomstplannen.
DEN HAAG - De economie groeit in
2011 iets minder dan verwacht,
maar met de werkloosheid en het
begrotingstekort gaat het juist iets
beter. Dat leren uitgelekte cijfers
van het Centraal PlanBureau
(CPB) waarop RTL Nieuws beslag
wist te leggen. Betrouwbare bron
nen bevestigen de berichtgeving
van de tv-zender. De Macro Econo
mische Verkenning die het CPB
op Prinsjesdag naar buiten brengt,
leert dat het tekort volgend jaar uit
komt op 23 miljard euro. Eerst
werd rekening gehouden met een
tekort van 28 miljard. Tevens hoeft
de overheid minder werkloos
heidsuitkeringen te verstrekken
dan verwacht. In 2011 hebben
425.000 mensen geen baan, terwijl
op 465.000 werklozen is gerekend.
UTRECHT - Twee vrouwen rusten België al veel mensen kan bekoren,
even uit in een zogenoemde tuinco- De vrouwen keken gisteren rond op
con, een luxe tuinstoel die vooral in de vijftigplusbeurs in de Jaarbeurs
t>E BERÖE taONtsERïsAS IN SEPTEMBER
TOOS EU HENK. NU