honderdplussers
Nog altijd worden meer vrouwen dan mannen ouder dan honderd jaar. Maar
mannen zijn bezig met een inhaalrace. „Ze zijn hun leven gaan beteren."
'Het aantal
honderdplussers zal het
topje van de ijsberg blijven'
Op eenzame hoogte
door Joost Bosman
foto: Hollandse Hoogte
Uit cijfers die het
Centraal Bureau
voor de Statistiek
(CBS) gisteren pu
bliceerde blijkt,
dat Nederland be
gin dit jaar 1743 mensen telde van
honderd jaar of ouder. Dat is een
groei van 115 vergeleken met 2009.
De oudste vrouw van Nederland
werd geboren in 1901, de oudste
man een jaar later.
Het Nederlands record van 115 jaar
(gevestigd in 2005) zal dus voorlo
pig niet worden gebroken. Opval
lend in het onderzoek is het aantal
mannelijke honderdplussers. Dat
nam voor het eerst sinds lange tijd
weer toe: van 210 tot 246.
Volgens CBS-onderzoeker Jan Lat
ten heeft dat voor een belangrijk
deel te maken met de verschillen
de levensstijlen die mannen en
vrouwen er in de jaren '60, '70 en
'80 op nahielden. Of liever gezegd:
in het (gedeeltelijk) opheffen van
het verschil. „De jaren '50 waren
meer macho, mannen rookten en
dronken, vrouwen niet of een stuk
minder", zegt Latten. Ook kwam
het autogebruik op en waren het
aanvankelijk vooral mannen die
de wagen bestuurden en dus meer
ongelukken maakten. Latten: „Om
dat veel mannen al rond hun vijf
tigste kwamen te overlijden, kreeg
je in jaren '60, '70 en '80 een zoge
heten shake out van mannen. Ze
waren dus minder snel kandidaat
om honderd te worden."
Na de jaren '80 beginnen mannen
echter hun leven te beteren: ze
stoppen met roken en laten de fles
staan. Bovendien zet de emancipa
tie van vrouwen door, waardoor
zij meer beginnen te roken en ach
ter het stuur van de auto kruipen.
„Bovendien heeft de medische
techniek vooruitgang geboekt",
zegt Latten. „Mannen die vroeger
zouden overlijden aan ziekten die
samenhingen met hun levensstijl,
kunnen nu beter genezen. Ander
zijds zie je dat meer vrouwen aan
ziekten lijden, die door roken wor
den veroorzaakt."
Door al die factoren zijn mannen
begonnen de kloof ten opzichte
van vrouwen te dichten. En hoe
wel dat volgens het CBS de komen
de veertig jaar de trend zal blijven,
buigt de curve zich nog altijd dik
in het voordeel van vrouwen. In
2050 zullen er volgens de
CBS-prognose bijna 14.000 hon
derdplussers zijn, van wie tweeder
de nog altijd uit vrouwen bestaat.
De term 'zwak geslacht' is dus ei
genlijk meer van toepassing op
mannen, zo erkent Latten. „Je ziet
al bij de geboorte dat jongetjes
meer gevaar lopen. Maar ook daar
na is er meer kindersterfte onder
jongetjes dan onder meisjes. Dat
heeft een natuurlijke oorzaak,
maar mogelijk ook een culturele.
Er gaan meer jongetjes dood in
het verkeer. Zijn ze misschien roe
kelozer en nemen ze meer risico?
En wie crossen er in auto's? Dat
zijn toch jongens en mannen."
Hoewel steeds meer mensen de ko
mende decennia de eeuwgrens zul
len passeren, is er volgens Latten
wel een limiet. „Steeds meer men
sen die nu zeventig worden, halen
de tachtig ook wel. En waar er
vroeger misschien één iemand in
de familie negentig jaar werd, zijn
dat nu meerdere familieleden.
Maar na die leeftijd nemen de
overlevingskansen snel af. Mis
schien dat door het verouderings-
gen dat onlangs is gevonden (in fe
bruari dit jaar, red.) factoren kun
nen worden gevonden om de laat
ste levensfase aanzienlijk te verlen
gen. Maar het aantal honderdplus
sers zal voorlopig het topje van de
ijsberg blijven", verwacht Latten.
Ruud Kempen, hoogleraar gerön-
tologie (de tak van wetenschap die
het 'ouder worden' bestudeert, zo
wel in lichamelijk, maatschappe
lijk als in geestelijk opzicht) aan de
Universiteit Maastricht, stelt dat er
felijkheid een bewezen rol speelt
in het oud worden: wie twee
grootouders heeft van tachtig jaar,
krijgt er gemiddeld twee jaar bij.
Wie er vier heeft die de tachtig be
reiken, wordt zelf vier jaar ouder.
Een jaar per opa of oma erbij dus.
„Maar ook staat vast dat een posi
tieve levenshouding ouder maakt,
gemiddeld zeven tot acht jaar. De
honderdplussers zijn overwegend
sterke mensen, de overlevers. An
dersom worden mensen met een
neerslachtig karakter minder oud."
Hoewel Kempen stelt dat we met
z'n allen met plezier onze leeftijd
grens naar boven blijven bijstellen,
zal dat maatschappelijk gezien ook
