De tomaten, de sla en
Uitstoot dioxine: norm zo laag
21 zeeland
Peijs: Thermphos zit in gevarenzone
Nieuws
PZC
zaterdag
UITSTOOT THERMPHOS
In Nieuwdorp is de industrie in het
Sloegebied lang welwillend bekeken.
Nu neemt de bezorgdheid toe.
De krant 5 weken voor 15 euro!
zaterdag 11 september 2010
door Maikel Harte
Als ik terugkom van va
kantie moet ik er altijd
weer even in komen;
in het werk, in de overi
ge bezigheden en in het nieuws.
Dat laatste verbaast u misschien,
maar we zijn drie weken versto
ken gebleven van televisie, inter
net en krant. Bestaat VC Vlissin-
gen nog, vroeg ik mij af. Regent
het nog zoveel? Is Laura Dekker al
vertrokken? Is er al een nieuwe re
gering? VC Vlissingen blijkt ech
ter al weken gered, het weer is op
geknapt en Laura Dekker dobbert
rond op een oceaan. Maar hoe het
nou precies met dat nieuwe kabi
net zat, dat viel nog niet mee om
te doorgronden. Inmiddels weet
ik dat een rechts minderheidska
binet mislukte, omdat Wilders
Klink niet meer vertrouwde,
waarop Rutte aangaf zelf een rege
ringsakkoord te gaan schrijven,
hierover ging de koningin op
nieuw overleggen, Klink stapte
op, Koppejan niet, Wilders wilde
toch wel weer verder, dat gingen
ze ook, maar de koningin was
nog niet klaar en voelde zich daar
door geschoffeerd en benoemde
COLOFON
PZC
Park Veldzigt 35, Middelburg
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
0118- 43 4000
Uitgever/directeur
Ad Verrest
Hoofdredactie
Peter Jansen pjansen@pzc.nl
Arie Leen Kroon (adjunct) alkroon@pzc.nl
Centrale redactie
T: 0118- 43 4010
E: redactie@pzc.nl
Redactie Walcheren
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
T: 0118- 43 4050
E: walcheren@pzc.nl
Redactie Bevelanden-Tholen
Postbus 162, 4460 AD Goes
T: 0113-31 5670
E: bevelanden@pzc.nl tholen@pzc.nl
Redactie Zeeuws-Vlaanderen
Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
T: 0115- 64 5740
E: zeeuws-vlaanderen@pzc.nl
Redactie Schouwen-Duiveland
Postbus 80, 4300 AB Zierikzee
T: 0111-45 4650
E: schouwen-duiveland@pzc.nl
Advertenties
VerkoopteamZeeland
T: 0118- 43 4070
E: teamzeeland@bndestem-pzc.nl
Business-to-business'/de Ondernemer. Zorg
Onderwijs. Educatie. Onroerend Goed
T: 076- 531 2277
E: segmentteam@bndestem-pzc.nl
Familieberichten: 088- 0139 999
Personeelsadvertenties: 055- 5388 000
Kleintjes: 0900- 6743 836
Krant niet ontvangen?
Wijziging van uw adresgegevens?
Gebruik maken van de vakantieservice?
Abonnement opzeggen?
Vul het formulier in op:
www.pzc.nl/lezersservice
of bel: 088- 013 99 10
Toets 1: bezorgklachten (vanaf 07.00 uur)
nabezorging bij melding voor 12.00 uur
Toets 2: informatie over uw abonnement
Toets 3: informatie over abonneevoordeel
Maandag t/m vrijdag: 08.00 - 17.00 uur
Zaterdag: 08.00 - 12.00 uur
PZC Lezersservice
Postbus 3229, 4800 MB Breda
U kunt uw abonnement beëindigen tot uiterlijk
vier weken voor het einde van de betaalperiode.
U ontvangt een schriftelijke bevestiging.
Abonnementsprijzen
Maand 25,50 (acceptgiro n.v.t.)
Kwartaal 71,95 (acceptgiro €74,95)
Jaar €274,95 (acceptgiro €277,95)
Auteursrechten
Alle auteursrechten voorbehouden Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant, onderdeel van
Koninklijke Wegener NV.
Publicatierecht beeldende kunst via Beeldrecht.
Gegevensbescherming
PZC is een uitgave van Wegener NV. Wegener legt
van abonnees gegevens vast voor de uitvoering van
de abonnementsovereenkomst. Deze gegevens
kunnen gebruikt worden om u op de hoogte te
houden van interessante producten en diensten
van andere onderdelen van Wegener en zorgvuldig
geselecteerde partners. Indien u geen prijs stelt op
informatie van de PZC of indien u uw toestemming
voor het gebruiken van uw e-mail adres wilt intrek
ken, kunt u dit schriftelijk kenbaar maken bij PZC
Lezersservice. Zie ook het privacy statement op
www.pzc.nl
Tjeenk Willink weer als informa
teur voor een nieuwe informatie
ronde. Zeg ik dat goed allemaal?
En dan houdt Wilders ondertus
sen de gemoederen bezig met zijn
speech die hij vanavond in New
York zal houden tijdens een bij
eenkomst tegen de bouw van een
moskee bij Ground Zero. Het zou
het nieuwe minderheidskabinet
in de weg kunnen staan. Ik geloof
er niks van. Als ik Tjeenk Willink
hoor zeggen dat het geen zin
heeft deze derde poging opnieuw
te laten mislukken, omdat dat ten
koste zal gaan van de geloofwaar
digheid van de toekomstig pre
mier, dan staat er te veel eer op
het spel. Die toekomstig premier
is Mark Rutte en die zal zijn ge
loofwaardigheid niet aan willen
laten tasten. En Wilders laat deze
kans niet meer uit zijn handen
glippen, die zal geen risico's ne
men. Net als zijn film Fitna zou
de ophef voor de speech wel eens
groter kunnen zijn dan er na. Ik
snap Mark Rutte wel als hij zegt
dat hij vanavond niet gaat kijken.
Ik ook niet. Het is een detective
op de Belg. Veel spannender.
Voor meer columns: www.pzc.nl/columns
door Claudia Sondervan
e ruikt het. Je proeft het ook,
I na een tijdje. Er zit iets che-
I misch in de lucht in Nieuw-
I dorp. De Nieuwdorpers zelf
J zijn er aan gewend. Als men
sen van buiten op bezoek komen,
hebben de dorpelingen het er
weer over: die ondefinieerbare
geur die altijd in het dorp hangt.
En de rare, wolkige mist, als de
wind uit het Sloe komt.
De Nieuwdorpers dachten altijd al
dat de industrie ongezonde dingen
deed, maar zorgen maakten ze
zich er niet echt om. De overheid
houdt dat toch in de gaten? En ze
leefden er al zo lang mee, het zou
wel loslopen. Maar nu dezelfde
rijksdienst die vorig jaar nog sus
send de gevonden meetwaarden
in orde noemde, alarm slaat, is het
anders. Als de provincie Therm-
phos tot 2015 laat vervuilen, moet
eerst blijken dat kinderen vrij van
dioxinen in de speeltuin kunnen
spelen en dat de tomaten en de sla
uit de moestuin geen cadmium be
vatten. „Als je niet van de tuin
kunt eten, wat moet je dan?"
De Zak van Zuid-Beveland is al ja
ren werkterrein voor diverse me-
disch-wetenschappelijke studies,
onder meer vanuit de Erasmus
Universiteit, naar kanker en leuke
mie, beaamt oud-huisarts en
dorpsraadslid Griet Aarnoutse. De
combinatie van honkvaste bewo
ners en industriële uitstoot boeit
wetenschappers, maar conclusies
zijn niet bekend. „Zelf eet ik ge
rust van de tomaten in mijn tuin.
En wat ik krijg uit andere moestui
nen, eet ik ook graag. Ik maak me
geen zorgen."
Bij de biljartvereniging Nieuw
dorp in dorpshuis Ammekore
wordt de vervuiling door Therm-
phos druk besproken. Veel leden
werkten zelfbij Thermphos, of bij
de Hoechst, Total of Pechiney.
Kees Otte eet ook al veertig jaar
uit de tuin en heeft nergens last
van. „Misschien ben ik wel im
muun." Maar zonder gekheid,
toen de industrie in opkomst was,
kreeg het vee van de boeren rond
om het Sloe beschermende midde
len, vertelt het biljartgezelschap.
Josette Raas, met haar dochter Is-
may, is ongerust.
„De mensen kregen niks. Blijkbaar
is dat dan niet nodig."
Thermphos hoort openheid te ge
ven zoals raffinaderij Total dat
doet, stelt Leen de Vos. „Die vertel
len precies wanneer ze wat doen.
Dat moet Thermphos ook doen.
Stel dat er vijf mensen doodgaan,
dat is toch erger dan verlies van
werkgelegenheid?
Een klankbordgroep, zoals de fos-
forproducent wil oprichten met
dorpelingen en dorpsraad, is een
goed instrument, oordelen de
mannen. Maar zolang de Nieuw
dorpers niet weten wat het teveel
aan chemische stoffen kwaad kan,
heb je er niets aan, stellen zij.
In supermarkt Attent zegt Jessica
Gunter, moeder van drie kinde
ren, graag geruststelling te willen:
,,'t Ruikt niet alsof het gezond is.
Ik weet niet wat het doet."
Bij basisschool De Octopus ver
hult Ronald Snijder zijn veront
waardiging niet, als hij zijn drie
dochters ophaalt. „De overheid
moet zorgen dat de gezondheid
van onze kinderen niet in gevaar
komt. Er komen scholen uit de wij
de omgeving naar de speeltuin.
Veiligheid verdraagt geen uitstel,
ook niet om de werkgelegenheid."
Josette Raas, moeder van twee kin
deren, is erg ongerust: „Het is best
wel heftig. Ik wil weten wat wat er
precies is en wat het doet. )e kunt
toch moeilijk je boeltje pakken en
hier weggaan?"
Sinds 1966 hebben Hoechst
en opvolger Thermphos fos
for geproduceerd in Vlissin-
gen-Oost. Dat heeft geen sporen
nagelaten in de bodem in de vorm
van dioxine. Historisch bodem
onderzoek van het Rijksinstituut
voor Volksgezondsheid en Milieu
heeft dat aan het licht gebracht. Er
viel niet meer dioxine te meten
dat gemiddeld in Nederland.
Het onderzoek is uitgevoerd nadat
in het najaar van 2008 was geble
ken dat in gassen die de sinterfa-
briek van Thermphos verlaten, di
oxine voorkomt. Sindsdien zijn
bijna honderd metingen uitge
voerd die sterk verschillende uit
komsten te zien hebben gegeven.
Dioxine is een minimalisatie ver
plichte stof. Dat wil zeggen dat de
hoeveelheid die wordt uitgestoten,
zo laag mogelijk moet zijn. Daar
om geldt als na te streven norm
een maximum van 0,1 nanogram
(0,0000000001 gram) per kubieke
meter lucht.
Dat betekent niet dat grotere hoe
veelheden meteen schadelijk zijn
voor de gezondheid, zegt Guus
Gabriëlse van de provincie Zee
land. „Maar overeind blijft staan:
zo min mogelijk."
Dat betekent dat ook Thermphos
zich aan de norm van 0,1 nano
gram dioxine moet houden. Uit
eindelijk, want het bedrijf krijgt
tot 2015 de tijd om dat te bereiken.
Tot dat jaar mag de hoeveelheid
0,4 nanogram bedragen, staat in
de milieuvergunning die in de
maak is.
De provincie heeft zich voorgeno
men Thermphos daar strikt aan te
houden.
Het probleem is dat een in juni uit
gevoerde meting een waarde van
0,43 nanogram te zien gaf Boven
de norm in de nieuwe milieuver
gunning dus. En ook een daarna
verrichte meting, waarvan de defi-
Ja, ik neem de PZC en ontvang de eerste 2 weken gratis en neem aansluitend:
een doorlopend abonnement met automatische betaling van 71,95 per kwartaal (nami
D een doorlopend abonnement met betaling per accept van 74,95 per kwartaal (nam)
D ik neem een proefabonnement van 5 weken voor 15,-. Na deze periode stopt de bezorging vanzelf,
(ik heb de laatste 3 maanden geen proef gehad) (P5)
Stuur de bon naar: PZC, Afdeling Lezersservice, Antwoordnummer 54050,5004 VB Tilburg.
Bellen kan ook: 088 - 013 9910
m/v
Telefoonnummer
Woonplaats
Emailadres
Ik machtig de PZC om het abonnementsgeld van mijn rekening af te schrijven
Rekeningnummer Handtekening
De PZC gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. In het colofon treft u nadere informatie aan.
MIDDELBURG - Volgens commissa
ris van de koningin Karla Peijs be
vindt Thermphos zich in de geva
renzone. Het geduld van de provin
cie met fosforproducent Thermp
hos in Vlissingen-Oost raakt op.
Peijs zei gisteren in de Statencom
missie ruimte, ecologie en water:
„Ik heb wel eens tegen de direc
teur van Thermphos gezegd: je
loopt langs de afgrond en je hebt
het zelf niet in de gaten. Het heeft
enige tijd geduurd voordat dit be
sef is doorgedrongen. Doorgaan
met produceren van fosfor mag
nooit ten koste gaan van de ge
zondheid en de veiligheid binnen
en buiten het bedrijf"
Daarmee waren de Statenleden
het van harte eens. Die lieten blij
ken dat ze zich grote zorgen ma
ken over de gevolgen van de uit
stoot van dioxine en andere scha
delijke stoffen voor de gezondheid
van de Zeeuwse bevolking.
Peijs verwierp de schijn die milieu
hoogleraar Lucas Reijnders heeft
gewekt dat de provincie laks is ge
weest in het geval van Thermp
hos. „De manier waarop we met
de kerncentrale Borssele omgaan,
heeft ons het vertrouwen van de
Zeeuwse bevolking opgeleverd.
Dat vertrouwen gaan we niet in de
waagschaal stellen met Therm
phos. We letten wel degelijk heel
goed op wat onze grote bedrijven
op het gebied van milieu en veilig
heid doen."
De commissie pleitte nadrukkelijk
voor goede informatie van de be
volking.
