Mysterieus Hageland
Het verhaal gaat dat je
nog elke nacht om klokslag
middernacht een koets
met zes zwarte paarden
door de dreef van deze Tl
Het Hageland is een glooiend, groen stuk Vlaams-Brabant, een
lappendeken van bossen, velden, holle wegen en fruitboomgaarden.
Een oase van rust die wandelaars en fietsers hartelijk ontvangt in
een vreedzaam landschap bezaaid met pittoreske kapelletjes en
slaperige stadjes waar je je tegoed doet aan een stevig streekmaal
bij een lokale 'pint' of een glas Hagelandse wijn. Maar wist je dat
deze lieflijke streek ook een duistere en mysterieuze kant heeft?
i
Q Antwerpen
O Lier
O
O Brussel
Qh
Dat net het Hageland zo'n rijke
oogst aan lugubere legendes en
volksverhalen oplevert, ligt aan
het landschap zelf. Tot ver in de
middeleeuwen bleef het een bosrijk gebied,
terwijl de omliggende streken gecultiveerd
werden. De naam zegt het al: 'hage' be
tekent 'dicht struikgewas-'. Wij zien een bos
als symbool van rust en natuurschoon, maar
het kreeg die connotatie pas vanaf de ge
stage verstedelijking en de daaropvolgende
romantiek. De middeleeuwers zagen het
ongerepte 'geboomte' als het donkere on
bekende waar het niet veilig reizen was:
het was angstig uitkijken voor wilde dieren,
roversbendes, mist en de weg zoek gera
ken. De stap naar wonderlijke verhalen met
een donker kantje is dan snel gezet.
Bijgeloof en waanzin
Vele legendes hebben een soort waar
schuwing gemeen. Ze lijken de toehoorder
te willen behoeden voor de verleiding van
het kwade door te vertellen over beroemd
heden uit hun tijd die het verkeerde pad
opgingen en daar tot het eind hunner dagen
onder leden. Zo vertelt dé ijselijke legende
van de Maagdentoren in Zichem aan de rivier
de Demer over Don Juan, de landvoogd van
de Nederlanden, die zijn dochter opsloot in
de toren om een huwelijk met een eenvou
dige soldaat te beletten. Toen twee klooster
zusters in zijn opdracht er niet in slaagden de
mooie Rosita op andere gedachten te bren
gen, gooide Don Juan ze in de rivier waarop
hij in waanzin wegzonk.
Of gaat het hier over het middeleeuwse
equivalent van de populaire pers: genieten
bij het houtvuur van smeuïge verhalen en de
ellende die 'the rich and famous' over zich
zelf afroepen? Denk maar aan het treurige
verhaal van Almeryck Pynnock, kasteelheer
van de waterburcht van Horst, die ziek van
- ongegronde? - jaloezie de kapelaan liet
vermoorden waarna zijn vrouw krankzinnig
werd en zijn eigen leven getekend werd
door eenzaamheid en wroeging. Het ver
haal gaat dat je nog elke nacht om klokslag
middernacht een koets met zes zwarte paar
den door de dreef van deze indrukwekkende
waterburcht kan zien rijden.
Niet alle verhalen zijn larie en apekool: in
1990 bleken bij afbraakwerken de befaamde
onderaardse gangen van Hoegaarden waar
de doden, die er ooit begraven werden, naar
verluid helse feesten houden, echt te be
staan.
De hand van God
De middeleeuwen waren even religieus als ze
donker waren, daarom dat het niet verbaast
dat God en een karrenvracht aan heiligen
opduiken in de vertellingen. Wat dacht je
van de ontstaansgeschiedenis van het Vinne
in Zoutleeuw: dit grootste binnenmeer van
Vlaanderen zou op één nacht letterlijk uit
de hemel zijn komen vallen. Voor het water
kwam, woonden hier de rijkste mensen van
de omgeving in een mooi kasteel. Op kerst
nacht stuurde God zijn engel Gabriël, ver
momd als armtierige zwerver. Bij de armste
inwoners van Zoutleeuw kreeg hij onderdak,
maar in het kasteel werd hij verjaagd waarop
een enorm onweer het kasteel deed ver
dwijnen onder een massa water.
Maar naast zijn toorn, stuurde God ook
heiligen om het volk door moeilijke tijden
te loodsen. Toen in 1575 de pest Aarschot
in zijn greep had en alle Grauwzusters, die
instonden voor de verzorging van de zieken,
stierven, riepen de inwoners Sint-Rochus
aan. Eenmaal de ziekte ondercontrole, werd
uit dank het stadhuis verlicht met kaarsen.
En dat gewoontes niet snel uitgeroeid zijn,
bewijzen de streekbewoners met verve: ook
nu nog verandert Aarschot elke vijftiende
augustus in een door kaarsjes verlichte
sprookjesstad. Of hoe het Hageland ook
vandaag mysterieus blijft.
Surf naar www.toerismev1aanderen.ni
