i5 spectrum
'Na die joint werd
ik heel angstig'
Zaterdae 21 augustus 2010
Jessica (18), is student
rechten.
„Ik heb vanaf mijn 14e een
stuk of tien, vijftien keer een
jointje gerookt. Zeg over drie
jaar tijd. Vorig jaar ging het
mis. Ik paste op het huis van
mijn broer. Er kwamen wat
vrienden op bezoek. Een van
hen had een joint bij zich. 'Dit
is een heel sterke joint,' zei hij.
Ik dacht: wat kan er fout gaan?
Ik nam een paar trekjes, maar
ik had nog niet gegeten. Wel
wijn gedronken.
Na het roken van die joint was
ik heel erg in mezelf gekeerd.
Ik kon mijn vrienden niet meer
verstaan. Het leek wel alsof ze
hard zaten te lachen. Ik raakte
in de war, kreeg het extreem
koud en moest toen heel erg
overgeven.
Daarna voelde ik me beter. Ik
dacht: dit is dus een bad trip.
Maar de dagen erna kreeg ik
paniekaanvallen. Ik beleefde
elke keer weer die bad trip. Na
die joint werd ik heel angstig.
Daarvoor had ik nooit ergens
last van, was ik het gelukkigste
meisje in de klas. Ik dacht dat
ik gek werd. Ik heb het toen
aan mijn ouders opgebiecht en
ben naar de Bascule (acade
misch centrum voor psychiatri
sche hulp, red.) gegaan voor
hulp.
„Ik ben nu een jaar bezig om
van die paniekaanvallen, de hy
perventilatie en hartkloppin
gen af te komen. Ik ben be
hoorlijk geschrokken. Ik steek
nooit meer een joint op. Dat is
het stomste wat ik ooit heb ge-
en vlotter verbanden gaat leggen. Dat kan
leiden tot angstaanvallen of psychosen.
Cannabidiol, een andere werkzame stof in
de joint, is rustgevend. Maar die dempen
de werking is verminderd, doordat de ver
houding tussen het stimulerende THC en
het rustgevende cannabidiol anders is dan
vroeger. „Het is met het hoge THC-gehalte
een sterkere drug geworden, met minder
angstdempende eigenschappen." Daar
door is het risico op een psychose toegeno
men.
Niet iedereen heeft dezelfde gevoeligheid.
Sommige mensen raken zonder te blowen
al in de war. De Haan waarschuwt voor
zelfmedicatie. „Patiënten denken dat ze
van een joint rustig worden. Het dempen
de effect treedt inderdaad het eerst op.
Maar vervolgens hakt die THC erin en wor
den mensen paranoïde. Vaak leggen men
sen de link niet met het roken van een
joint, omdat de werking van THC pas na
een paar uur optreedt."
Mensen die in een grote stad opgroeien,
hebben een groter risico op psychoses dan
dorpelingen. „Mogelijk komt dat door de
veelheid aan indrukken die zij in hun
jeugd opdoen in de stad. Hierdoor zou
'overactief dopamineoverdracht' in de her
senen kunnen optreden. Daardoor leg je
sneller verbanden en ben je alerter. Als do
pamine 'hyperactief is, trek je sneller con
clusies. Als dat uit de hand loopt, kun je
psychotisch worden."
De eerste psychose krijgen mensen door
gaans als ze adolescent zijn. Bij mannen ge
beurt het gemiddeld op hun 18e, 19e jaar,
bij vrouwen tussen hun 22e en 25e.
Het AMC opende 26 jaar geleden een kli
niek voor vroegtijdige behandeling. De
Haan: „Het is verstandig iemand met een
psychose de eerste drie tot vijfjaar een in
tensieve behandeling te geven. Mensen
moeten een nieuw evenwicht vinden en
zinvolle bezigheden oppakken. Zonder
huisvesting en een baan raken ze steeds
verder van huis."
Lieuwe de Haan adviseert patiënten altijd
nadrukkelijk te stoppen met blowen. „Het
kan! Onderzoek wijst uit dat 50 procent
van de blowers na een psychose ermee op
kan houden als verpleegkundigen of art
sen zeggen: joh, stop er nou mee." Niet blo
wen vermindert de kans opnieuw een psy
chose te krijgen en verbetert de conditie
van een patiënt. Hij kan zich beter concen
treren en komt beter zijn bed uit.
De meeste nieuwe patiënten hoeven niet
te worden opgenomen. „We nemen ze
pas op als het niet anders kan. Het voor
deel van opname is dat ze in de groep zijn.
Ze kunnen elkaar op hun gedrag aanspre
ken. Adolescenten luisteren slecht naar au
toriteiten, maar letten wel op elkaar."
De verscheidenheid in patiënten is enorm.
Sommigen zijn de vorige dag nog naar col
lege gegaan, anderen zwerven al drie jaar
op straat Maar meestal gaan ze al een jaar
niet meer naar school. Ze trokken zich te
rug en ze hoorden stemmen. Dan blijkt
dat het proces voor de eerste psychose al
driekwart jaar bezig is.
„Patiënten worden vaak door familie ge
bracht. Soms hebben ze een klein misdrijf
begaan en worden door de politie ge
bracht. Dit is echter een open afdeling. De
meesten zitten hier vrijwillig. Een klein
deel komt hier met een rechterlijke machti
ging. Onze taak is: vertrouwen wekken en
tot samenwerking komen. Ook is het heel
belangrijk samen te werken met de ouders
en andere familie. Aanvankelijk willen de
meeste patiënten geen pillen die hun her
senfunctie beïnvloedt, maar medicatie is
erg belangrijk. Die remmen de hyperactivi
teit van de dopamine.
„Het is ook bijna altijd zo dat mensen niet
vanzelf beter worden zonder medicijnen.
Gezocht moet worden naar medicijnen
die de juiste werking hebben met de min
ste bijwerkingen. Dat is belangrijk omdat
mensen het heel lang moeten blijven ge
bruiken, soms hun hele leven."
reageren?
spectrum@wegener.nl
