zeeland 119
Kapelle herleeft daguerréotypie
li Si
Project starterswoningen
Middelharnis krijgt vorm
ter wereld in de vingers
betaalbare brilmode
woensdag 18 augustus 2010
Pronkstuk is de foto van de vervallen serre.
Ortelee in de 'showroom' van zijn
woonhuis, het stationsgebouw in
Kapelle. Aan de muur hangen fasci
nerende foto's met een schittering
en een suggestie van driedimensio-
naliteit die je op moderne afbeel
foto Rinus Ortelee
dingen niet zo gauw zult aantreft
fen. Pronkstuk is de foto van de
vervallen serre van een landhuis.
5. Daarna wordt het plaatje als een
deksel op een kistje met kwik erin
geplaatst. De belichte kant hangt naar
beneden, de kwik wordt verwarmd en
de dampen slaan tegen de afbeelding.
Er ontstaat een negatief beeld, dat
wordt waargenomen als positief.
Rinus Ortelee werkt inmiddels met
een alternatief voor kwik.
t. De plaat wordt vrijwel direct
iaarna in de camera geschoven,
tmdat de lichtgevoeligheid maar van
corte duur is. Afhankelijk van
ichtgevoeligheid en gekozen
liafragma is de gemiddelde
iluitertijd circa twintig minuten.
Mies wat beweegt, zie je daarom niet
erug op de foto.
6. Het overtollige jodium wordt
verwijderd met een oplossing van
verwarmd keukenzout.
Wie niet beter weet, zou denken
dat de afbeelding ergens uit een
oud archief is opgediept, maar Or
telee maakte de foto zelf, op een
tocht door het Vlaamse platteland.
„Daguerreotypie-foto's hebben
geen korrel, daardoor zijn ze haar-
en haarscherp", vertelt Ortelee.
„Met moderne foto's zit de struc
tuur van het negatief er altijd in.
Daguerréotypie geeft ook een on
gekende diepte, dat halen de came
ra's van tegenwoordig niet."
Er zijn niet veel mensen op de we
reld die de techniek beheersen.
„Misschien drie of vier. In Europa
ben ik de enige", schat Ortelee in.
„Sinds 2006 ben ik ermee bezig,
Charlotte is er sinds kort bij geko
men. Zij leert het vak van mij,
want het is een enge gedachte: als
er iets met mij zou gebeuren, is al
le kennis in één klap weg."
Unieke kennis blijft nooit lang on
opgemerkt. Zo wordt Ortelee jaar
lijks uitgenodigd door de Daguer-
rian Society in Washington, „Eind
2008 heb ik daar mijn procédé ge
presenteerd. In 2007 heb ik een
paar ontdekkingen gedaan. Zo heb
ik een vervanger gevonden voor
het kwik uit het originele procédé
en een fixatielaag ontwikkeld waar
door de beelden bestand zijn te
gen invloeden van buitenaf. Hoe
precies, vertel ik natuurlijk niet,
hoewel die Amerikanen er wel op
azen." Op uitnodiging van het foto-
grafie-archief Arxiu Fotografie de
Barcelona, helpen Rinus en Char
lotte eind augustus mee aan een
7. In 1839 deden ze het nog niet,
rond 1842 wel: de plaat bedekken
met laagje goudchloride. Een dure
aangelegenheid, maar het geeft een
stabieler beeld. Ortelee brengt nog
een fixeerlaag aan van een door hem
ontdekte samenstelling, zodat de
afbeelding beter bewaard blijft.
MEiuiBLHHniftiiii"jTi|rmssssmm
www.tmcwoonwinkels.nl
MIDDELHARNIS - Het project in Mid
delharnis waarbij starters op de
(koop)woningmarkt hun krachten
bundelen en samen zelf hun eigen
starterswoningen bouwen, krijgt
vorm. Inmiddels hebben zich
17 deelnemers gemeld. Er zijn nog
enkele plaatsen vrij.
Bij het project draait het om Col
lectief Particulier Opdrachtgever
schap (CPO). Jongeren die graag
een betaalbare koopwoning willen
in Middelharnis zijn via een wer
vingscampagne uitgenodigd om
mee te doen. Zij hebben zich in
middels verenigd in Kopersvereni
ging Molenplein. Deze gaat voor
haar leden 20 tot 25 woningen rea-
Rinus Ortelee
onderzoek naar een mobiele
daguerreotypie-studio in de Pyre
neeën, die recent is ontdekt. „Het
is waarschijnlijk de enige op de we
reld die nog is overgebleven. Om
dat wij mensen uit de praktijk
zijn, helpen we met de inventarisa
tie: waar dient welk instrument
voor en wat mist er? Toen ik de
lijst zag, kon ik ze zo al vertellen
dat de goudchloride ontbreekt.
Dat geloofden ze niet, ze zeiden
dat die er nooit bij heeft gezeten.
Maar dat kan niet, want er is wel
pigment om de foto's in te kleu
ren. Inkleuren kan alleen als er
goudchloride is aangebracht."
8. De laatste stap is de afbeelding
(hierboven Het Hoompje in St. Anna
ter Muiden) achter glas zetten. Dat
moet zo spoedig mogelijk gebeuren.
Zuurstof tast de foto aan. De glazen
plaat is al van tevoren aan de
achterkant beschilderd. Aan de
achterkant wordt een doos van
zuurvrije kartonnen lagen bevestigd.
Willem Adriaansens bron Rinus Ortelee
liseren. Het gaat om starterswonin
gen met twee verdiepingen met
een kap en een tuin. De woningen
komen aan de Molenweg, daar
waar nu nog een gemeentelijk op
slagterrein is. De kopers bepalen
gezamenlijk de types woningen
die neergezet worden en hetzelfde
geldt voor de verkaveling van het
terrein. De kopers kunnen daarna
op woningniveau hun specifieke
woonwensen nog verder uit laten
werken.
De gemeente Middelharnis staat
helemaal achter het project. De ge
meenteraad heeft onlangs beslo
ten eerdergenoemde locatie be
schikbaar te stellen.
BIJ AANKOOP VAN EEN
COMPLETE BRIL
