Niet in chic Domburg
Toyisten zoeken ook
141 zeeland
II
Rariteitenkabinet Circadada heeft
nog behoefte aan gretige figuranten
zeeland
in de
vorige
eeuw
DE STIP Internationale kunstenaarsgroep maakte gasbol in Emmen
maandag 16 augustus 2010
De meeste inzenders zaten
goed. Op de kaart van vo
rige week was Zeehospiti
um Zonneveld in Oostkapelle te
zien. Dat is in 1994 gesloten en ver
huisd naar Goes. Anja Guiljam-de
Putter uit Terneuzen meldt: „Dit
was nu niet direct een vakantie-
plek. Er werden tuberculosepatiën
ten verpleegd. Mijn moeder was er
vanaf 2-jarige leeftijd tot 7 jaar."
Uit wat Rina Elenbaas-Tolhoek (ze
vermeldde haar adres niet) schrijft
valt op te maken dat Zonneveld in
derdaad geen vakantiepension
was: „Ik was thuis de oudste (vijf
jaar) en had zusjes van respectieve
lijk drie en anderhalfjaar. Je lag de
hele dag in bed en mocht bijna
niets doen. Toen mijn jongste zus
eens verschrikkelijk moest lachen
en in haar broek plaste, werden ze
met handen en voeten aan haar
bed vastgebonden. Op haar mond
ging een pleister."
Rina en andere inzenders verwij
zen ook naar het boek dat Jan Zwe-
mer over Zonneveld schreef onder
de titel We zitten hier geheid.
Hospitium „Zonneveld" bij Domburg
«hi m
door Ali Pankow
Zeeland en toerisme gaan hand in hand, al decennialang. In deze serie raadkaarten van
Hans Lindenbergh brengen we recreatieoorden in beeld. Onze vraag is: waar is deze
foto genomen? We zijn nieuwsgierig naar de locatie en lezen al te graag anekdotes of
verhalen over de vakantieplek.
Stuur uw oplossingen naar: redactie@pzc.nl of stuur een brief naar de PZC, postbus
91, 4330 AB Middelburg. Drie inzenders van goede antwoorden krijgen een waarde
bon.
Adrie Sonke uit Goes schrijft:
„Zonneveld is geopend op 15 fe
bruari 1909. Ik kuurde er van
maart 1952 tot september 1955
voor mijn tbc. De nacht van 31 ja
nuari op 1 februari 1953 bracht ik
hier door. Door het lawaai van de
storm konden we niet slapen. Om
de tijd te verdrijven gingen we zin
gen. De andere dag kreeg er nie
mand bezoek omdat de Ramp alle
vervoer onmogelijk gemaakt had."
Vaste inzender Kees Stevense uit
Middelburg meldt: „De beoogde
vestigingsplaats was Domburg.
Omdat er verzet rees tegen een in
richting, waarin kinderen lijdende
aan tuberculose zouden worden
opgenomen, werd uitgeweken
naar Oostkapelle. Men vreesde na
melijk dat de inrichting schade
zou toe brengen aan Domburg als
voorname badplaats en dat het de
hoge adellijke gasten van de be
faamde Dr. Mezger zou afschrik
ken!"
Waardebonnen gaan naar: T. Loof-van
Hoeve, Terneuzen; A. Sonke, Goes en
Trees van Assche, Sas van Gent.
Keihard werken was het,
soms zelfs een kwestie
van afzien, weet Fihi uit
Middelburg uit eigen er
varing. Maar het resultaat mag er
zijn: de grauwe, blauwe gasbol in
Emmen is door de internationale
kunstenaarsgroep De Toyisten tot
een kleurrijk kunstwerk gemaakt.
Fihi zou in Zeeland ook graag zo'n
project uitgevoerd zien.
Fihi is een schuilnaam. Zo hoort
dat bij de Toyisten. Zij treden niet
met eigen voor- en achternaam
naar buiten, want binnen dit col
lectief gaat het om gezamenlijk
creëren. De groep bestaat uit beel
dend kunstenaars uit tal van lan
den. Maximaal kunnen er 26 leden
meedoen. Dat aantal is gerelateerd
aan de letters van het alfabet, elk
lid kiest een schuilnaam. „Dit pseu
doniem begint met één van de 26
letters van het alfabet", legt Fihi
uit. Het beschilderen van de oude
gasbol van Essent in Emmen was
het eerste echte collectieve project
van de Toyisten. Zeventien kunste
naars hebben het afgelopen drie
kwart jaar ruim zesduizend manu
ren gestoken in de realisatie van
dit kunstwerk met als titel Leven
met energie. De beschildering ver
beeldt het energieverbruik van
turf en olie naar de mogelijkheden
van zon, wind en water. In de
volksmond heette het aanvanke
lijk 'project De Stip', omdat stip
pen een belangrijk kenmerk zijn
voor de stijl Toyisme en de stip in
het ontwerp voor de beschildering
van de gasbol een prominente
plek had.
„We hebben gewerkt op basis van
een maquette. Die werd eerst twee
dimensionaal opgezet en daarna is
de maquette in bolvormen ge
maakt. De afbeeldingen werden in
vlakken verdeeld. Je kunt natuur
lijk niet zomaar gaan schilderen
met z'n allen", legt Fihi uit. Zij
doelt op het feit dat de gasbol 22
meter hoog is en dat je boven el
kaar werkend niet of nauwelijks
iets van het totaaleffect kunt zien.
Fihi memoreert dat de praktijk
wat weerbarstiger bleek dan het
ontwerpen aan de tekentafel. „Zo
hadden we bijvoorbeeld twee da
gen ingepland om de patronen
van het ontwerp op de bol te teke
nen. Daar bleken we wel een week
voor nodig te hebben."
Ook de kou speelde de Toyisten be
hoorlijk parten. „Begin december
zijn we gestopt. Toen werd het zo
koud dat er ook niet meer te wer
ken was met de verf Vanwege de
tijdsdruk zijn we toen begin maart
weer begonnen, hoewel het toen
nog steeds behoorlijk koud was",
vertelt Fihi. De uitvoering van het
project trok veel publieke belang
stelling. „Wij waren zelf ook een
soort bezienswaardigheid, zoals
we er bij liepen in zwarte pakken
met witte maskertjes op." Die out
fit heeft alles te maken met de een
heid waarmee Toyisten naar bui
ten willen treden. De groep heeft
nog meer oude gasbollen op het
oog. Onder meer in zuid-Duits-
land. Fihi hoopt dat zich ook in
Zeeland eens een geschikt project
aandient voor de Toyisten.
V'-T-r: v
mmi
kMi
De groep Toyisten met eerste van links zittend: Fihi uit Middelburg.
mmmmmmammm
door Ali Pankow
T
nieuw-en ST. JOOSLAND - In een
wei aan de Zaagmolenpolder in
Nieuw- en St. Joosland is een op
merkelijk kampement verrezen.
Het vormt het decor voor de speel
film Circadada. Vrijdag- en zater
dagavond worden er opnamen ge
maakt. Daar kunnen zich nog en
kele gretige figuranten voor aan
melden, laat Rob Maaskant weten.
Maaskant, beeldend kunstenaar en
theatermaker, is de geestelijk vader
van Circadada. Deze film met een
speelduur van circa 70 minuten
gaat in mei volgend jaar in premiè
re bij Film by the Sea 'door het
jaar' en zal ook te zien zijn binnen
het scholenprogramma van het In
ternationaal filmfestival in Vlissin-
gen in 2011. Daarna wordt deze
productie in het kader van een
educatieprogramma voor middel
bare scholen ook in diverse Zeeuw
se filmhuizen vertoond.
De film gaat over een klein, rond
reizend kermis- en variétégezel
schap dat onder meer een raritei
tenkabinet beheert. De rode draad
in het verhaal wordt gevormd
door de grote droom van de spul-
lenbaas om ooit te kunnen vlie
gen. Hij zou graag ontsnappen aan
de aardse, absurde realiteit.
Maaskant zegt blij te zijn een over
eenkomst te hebben kunnen slui
ten met Film by the Sea en met
het feit dat provincie Zeeland, het
VSB-fonds en het Zeeland Delta
fonds mee betalen aan deze pro
ductie. Hij werkt voor de totstand
koming van Circadada samen met
de jonge Zeeuwse filmmaker
Rieks Soepenberg en zijn crew.
„Het is echt geweldig met deze en
thousiaste jonge mensen deze film
te maken. Dat stimuleert mij
enorm. Ik kan een belangrijk deel
van de spelregie ook aan Rieks
overlaten. Daar kan ik me zelf niet
genoeg voor concentreren, omdat
ik ook nog een rol in de film
speel", vertelt Maakant.
Hij adviseert figuranten die komend
weekend mee willen doen zich zo snel
mogelijk aan te melden via:
rob@hetbedrijf-vh.com.
Meer info: www.hetbedrijf-vh.com.
