RHH0IHHR0
Krab vangen is lastig
Studie naar nog meer
141 zeeland
•jfWtW
Opknapbeurt voor Zierikzeese
Noord- en Zuidhavenpoort
zeeland
in de
vorige
eeuw
--
ENERGIE Delta onderzoekt mogelijkheid meer elektriciteit op te wekken
splaat
maandag 9 augustus 2010
Zeeland en toerisme gaan hand in hand, al decennialang. In deze serie
raadkaarten van Hans Lindenbergh brengen we recreatieoorden in
beeld. Onze vraag is: waar is deze foto genomen? We zijn nieuwsgierig
naar de locatie en lezen al te graag anekdotes of verhalen over de vakan-
tieplek.
Stuur uw oplossingen naar: redacde@pzc.nl of stuur een brief naar de
PZC, postbus 91, 4330 AB Middelburg. Drie inzenders van goede ant
woorden krijgen een waardebon.
III■llll——I I HU
(TïT i bi
ff"
Deze rubriek wordt
ook gevolgd door
toeristen die Zee
land aandoen. Dat
blijkt uit de reactie
van Marjan en Jan Oggel uit
Deventer, die evenals de meeste
andere inzenders wisten dat het
vorige week ging om Colijnsplaat.
De Oggels, wier achternaam
Zeeuwse wortels doen vermoe
den, ontpoppen zich als ambassa
deurs voor het dorp en geven on
gevraagd advies: „Wij brengen
hier onze vakantie door en kun
nen er niet genoeg van krijgen:
een authentiek Zeeuws dorpje
met volop bedrijvigheid (o.a. de
vismijn), schitterend gelegen aan
de Oosterschelde. Vooral de
Voorstraat is een juweeltje: onbe
grijpelijk dat er in deze straat diver
se huizen - veelal sfeervolle rijks
monumentjes - blijkbaar al jaren
lang leeg en te koop staan. Verpau
pering dreigt! In Deventer is een
stichting opgericht die de monu
menten opkoopt, ze opknapt en
vervolgens verhuurt. Dit alles met
groot succes een ideetje voor Zee
land?"
Wim de Wilde uit 's Gravenpol
der meldt: „Vorig jaar besloten on
ze kleinkinderen tijdens de Co-
li jnsplaatse Dagen mee te doen
aan het Open Kampioenschap
Krabbenvissen. De kinderen, die
in onze tuinvijver salamanders,
kikkers en bootsmannetjes van
gen, dachten dit ook te kunnen.
Maar dat liep anders. Snel werd ze
duidelijk dat de plaatselijke jeugd
niet voor niets met half vergane
visresten de krabben naar hun net
jes lokten. De teleurstelling was
groot, maar het was hun heilig
voornemen om komende vrijdag
beter beslagen ten ijs te komen."
J.J. Gelijnse uit Zierikzee schrijft:
„De haven is aangelegd als com
pensatie van de haven van Veere
voor de vissers van Arnemuiden
en Veere. Deze konden die haven
niet meer bereiken vanwege de
aanleg van de Veerse Dam."
Waardebonnen gaan naar: N. Heijstek, Co
lijnsplaat; Niels van de Linde, Oud-Vosse-
meer en Wim de Wilde, 's-Cravenpolder.
Apparaten in zo'n 650 huishou
dens werken op stroom opge
wekt uit oude poepluiers en
etensresten. Delta Milieu onder
zoekt of er meer elektriciteit
kan worden opgewekt uit de
stortplaats in Vlissingen-Oost.
De verwachting is dat het kan.
door Jeffrey Kutterink
Het storten van afval
doen afvalverwerkers
zoals Delta Milieu al
leen nog als het echt
niet anders kan. De inhoud van
vuilniszakken gaat tegenwoordig
in vlammen op. „Maar van de his
torie kan energie worden ge
maakt."
In de jaren tachtig en negentig
was het heel gewoon om huishou
delijk en organisch afval te storten
op de afvalberg in Vlissingen-
Oost. „We zijn als ouderwetse
stortplaats begonnen", legt be
drijfsleider Kees Oranje van de af-
valberging Noord- en Midden Zee
land uit.
„Hoewel regelgeving voorschreef
dat afval moest worden verbrand,
is nog lang met ontheffing gestort
omdat er een tekort was aan ver
brandingscapaciteit. Sinds vorig
jaar storten we geen gram brand
baar afval meer."
Door afbraak van organisch afval
ontstaat stortgas. Elke afvalberging
is verplicht dat af te vangen. „Zou
je niets doen, dan ontsnapt het gas
uiteindelijk uit de afvalberg en ver
oorzaakt stank. Bovendien is het
broeikaseffect van methaan twin
tig keer groter dan van CO2. Overi
gens is het een utopie dat je alle
methaan afvangt. De kunst is om
de hoeveelheid zo laag mogelijk te
houden."
Het gas kan via een fakkel worden
verbrand of worden gebruikt om
stroom op te wekken. Dat laatste
doen Delta Milieu en Delta Ener
gy al jaren op de afvalberging in
Vlissingen-Oost.
„We vangen stortgas af met be
hulp van zogenoemde gasbron
nen. Dat zijn 51 kunststof buizen
die dwars door de stortplaats zijn
geplaatst. We zetten daar onder
druk op en zuigen dus als het wa
re de methaangas uit de afvalber
ging. De bronnen zijn aan de bo
venkant afgesloten met een meta
len kap waarop leidingen zijn aan
gesloten. Daarmee wordt het gas
afgevoerd richting een motor om
elektriciteit op te wekken."
Er staan twee motoren, waarvan
er in principe één wordt gebruikt.
De back-up staat grotendeels stil.
Omdat de hoeveelheid te
storten afval steeds ver
der afneemt, zoekt Delta
naar mogelijkheden om meer geld
aan de afvalberging te verdienen.
Daarom bestuderen Delta Milieu
en Delta Energy of het mogelijk is
om meer stortgas te winnen en
daarmee meer elektriciteit op te
wekken.
De grote vraag is hoeveel stortgas
er nog in de afvalberging zit. Want
uit het materiaal dat nu wordt ge
stort ontstaat geen gas.
„Uit het huidige afvalaanbod - dak-
afval, verduurzaamd hout, asbest,
slib en grond - ontstaat geen met
haan. We winnen gas uit in het
verleden gestort afval." Maar het
gas dat daaruit ontstaat wordt
steeds minder.
Nu wordt onderzocht hoeveel en
hoe lang er nog gas uit de afvalber
ging kan worden gewonnen. Dat
kan worden bepaald doordat zeer
nauwkeurig is gedocumenteerd
waar ooit welk soort afval is ge
stort.
Wie met die gegevens in de hand
zou gaan graven kan elke stort te
rugvinden. De eerste resultaten
van het onderzoek geven aan dat
er nog wel degelijk meer gas te
winnen valt. „Hoeveel meer we er
uit kunnen halen wordt nu onder
zocht", zegt Oranje.
Computermodellen geven
daarin inzicht. „Maar de na
tuur laat zich niet sturen.
De bacteriën in de afvalberg produ
ceren methaan als afval. Als het
methaan niet optimaal uit de afval-
Bedrijfsleider Kees Oranje bij een
berg wordt gezogen, kan het zijn
dat bacteriën sterven in hun eigen
afval. Dan temper je dus eigenlijk
de biologie. De ervaring is dat als
je de afvalstoffen wegneemt, en de
leefomgeving voor bacteriën ge
zonder maakt, ze ook meer gas
produceren. Dan haal je uit hetzelf
de stukje stortplaats meer stort
gas."
Hoe optimaal de afzuiging werkt,
■iwiiM'ï'iWiiBmiiBmMriwwaniiii11iimiwiii—iniiiiininii mi iiihiiiiib'iihiiiiii mm i>uiiiimihii("iiiiiifiiiiiiMiiiiiiMMiiiiMiiiiiiwiiiiiiwiiiwiiiiiiiiwihii—iwi i iwmiiiiyr
door Piet Kleemans
ZIERIKZEE - De Noord- en Zuidha
venpoort van Zierikzee gaan on
der het mes. Het metsel- en voeg
werk van de monumentale verde
digingswerken is hard aan een op
knapbeurt toe. Hetzelfde geldt
voor een aantal kozijnen en delen
van de leien daken en glas-in-lood-
rarnen. De kosten zijn geraamd op
een kleine drie ton.
Het is, weet Piet de Kroo van de
gemeente Schouwen-Duiveland,
zo'n tien a vijftien jaar geleden dat
voor het laatst groot onderhoud
werd uitgevoerd aan de uit de vee-
tiende eeuw daterende stadsfortifi-
caties.
De beide poorten zijn ooit ge
bouwd om de welvarende handels
stad Zierikzee tegen kwaadwillen
den te beschermen en nu één van
de trekpleisters van de Schouwen-
Duivelandse monumentenstad.
Beide poorten zijn opgetrokken
uit Gobertange en Ledesteen en
die natuursteen heeft de tand des
tijds goed doorstaan. Dat laatste
kan volgens De Kroo niet gezegd
worden van het voegwerk. Het zil
te kustklimaat heeft wat dat be
treft zijn tol geëist. Op sommige
plekken is schade ontstaan door
zaailingen van bomen en tegen de
muur gegroeide klimop.
Het nalopen en herstellen van het
voegwerk is één van de belangrijk
ste onderdelen van de opknap
beurt.
Het is de bedoeling dat slecht en
gescheurd metselwerk steensdiep
wordt uitgehakt en ingeboet. Bij
beide poorten vraagt ook het hout
werk de nodige aandacht. Uit in
spectie is gebleken dat meerdere
kozijnen of delen ervan weggerot
zijn en moeten worden vervan
gen.
Het glas in lood in de kruisven-
sters van de Noordhavenpoort
vergt aandacht evenals het buiten
schilderwerk. Vermoedelijk is bij
eerder schilderwerk verzuimd om
de ondergrond goed te behande
len. Op sommige plaatsen is van ij
zerwerk - bijvoorbeeld muuran
kers - alleen de zichtzijde geschil
derd. De Kroo verwacht dat het
groot onderhoud aan de stadspoor
ten bij elkaar enkele maanden in
beslag neemt. Hij hoopt dat zo
snel mogelijk na de bouwvakva
kantie met het werk begonnen
kan worden. Enige overlast voor
het verkeer - dat nu nog ongehin
derd van beide poorten gebruik
maakt - is volgens De Kroo onver
mijdelijk. „Maar er wordt gepro
beerd om dat tot het minimum te
beperken."