8|
Eigentijdse kunst die e
Selectie
Christiaan Zwanikken
Kees Wijker
Cerda Rutters
Theo Jordans
donderdag 29 juli 2010
ces onttrekken. Dat wordt het duidelijkst aan
de hand van Untitled, music for strings van Da
vid Adamo. Hij plaatste vijf bijlen met de kop
op de vloer en de steel tegen de wand. Elke
steel is zo ver weggehakt - de houtsplinters lig
gen eromheen - dat hij elk moment kan knap
pen, wat in één geval is gebeurd. Het voorwerp
van bruut geweld is met subtiel geweld in een
machteloos ding veranderd. Het aanwezige
beeld en de onzichtbare handeling zijn met el
kaar verbonden. Adamo toont de verbeelding
van een daad waaraan een gedachte en een wil
voorafgingen. Niets wat mensen doen (of laten)
gebeurt vanzelf. Ook betekenissen zijn er niet
vanzelf, hoewel hun herkomst vaak onbekend
is.
Mandia Reuter stelt dat aan de orde in haar
werk Fountain, vijf ïooo-litercontainers gevuld
met water uit de Trevifontein, een toeristische
trekpleister waarin bezoekers van Rome mun
ten gooien in de hoop dat wensen worden ver
vuld. Weinigen zullen weten hoe die gewoonte
ontstond en het is de vraag of wie een munt
werpt, echt gelooft in het effect. En toch vist de
gemeente elk jaar meer dan een ton aan euro's
op.
In de containers van Reuter kun je niets gooien.
Zij vertegenwoordigen de mythen die mensen
scheppen, verhalen die een plek of gebeurtenis
magische kracht verlenen: water dat geluk kan
brengen of schuld wegwast. Mooie gedachten,
maar ook gevaarlijk omdat er altijd mensen zijn
die de mythen exploiteren of misbruiken. Moe
ten we de mythen afschaffen of de exploitatie
en het misbruik ervan?
Dat is exact een van de vragen die ook
Peter Weidenbaum stelt in de installatie
The consumption of the suffering. In de
Sint Baafskerk hangt net boven ooghoogte een
bronzen schaap aan het gewelf Geslacht, offer,
symbool van lijden uit alle tijden en culturen.
Weidenbaum benadrukt het universele: hij
plaatste tientallen kleine bloedrood gekleurde
beelden op de vloer van de kerk: van Boeddha
tot Beethoven, van Shakti tot Venus en een
keur aan dieren. Niets wat leeft is vrij van lij
den. Door zijn bewustzijn realiseert de mens
zich dat en voegt 'in vrijheid' offers toe aan die
het bestaan zelf al vraagt, in de hoop nog meer
ellende te af te wenden.
En dan is er de al genoemde exploitatie van lij
den, gericht op invloed, macht en bezit. Die as
sociatie legt Weidenbaum door het in een ver
gulde lijst presenteren van een poster van prin
ses Diana, een meisje uit een sprookje, een
door Nico Out
Op zoek naar het beste wat Zeeland op kunstge
bied te bieden heeft bezocht ik de exposities 'Psy-
chosculptures' in de Vleeshal, Middelburg, en 'The
consumption of the suffering' in de Sint Baafskerk
en Freemen Gallery in Aardenburg.
Psychosculptures is een raadselachtige,
maar door de enorme contrasten nieuws
gierigheid opwekkende verzameling ob
jecten. Van superconcreet (twee auto's
voor een muurtje) tot minimalistisch abstract
(bronzen kubussen). Zoals gebruikelijk in de
Vleeshal liggen de betekenissen niet voor het
oprapen. De titel, die ik vrij vertaal als 'beelden
van en voor de geest', wijst daar al op, evenals
de begeleidende tekst, waarin echter een aantal
zinnen te vinden is waar ik niet wijzer van
word. Bovendien benoemt de tekst een werk
van Christoph Weber dat er niet is!
De rode draad door de expositie is een open
deur: „Wat je ziet heeft te maken met wat je
niet ziet en wat je zelf'moet' bedenken". Als je
daarop door gaat, smelt zo'n cliché weg en blijft
er een fundamentele notie over. De beelden en
objecten verwijzen naar een proces: aan het
zichtbare gaat het onzichtbare vooraf en dat is
voor wat cultuur in brede zin betreft gevolg van
wat mensen doen en laten, bewust en onbe
wust. Niemand kan zich aan zijn rol in dat pro-
Werk van Mandia Reuter in De Vleeshal.
Installatie The consumption of the suffering van Peter Weidenbaum in de Sint Baaf
vrouw die net zoveel of zelfs meer leed dan de
tallozen die haar bewonderden, zich in haar her
kenden en snakten naar beelden en verhalen.
In die behoefte werd en wordt voorzien door
bedrijven die leven van het leed van degenen
waarover zij berichten en van de leegte van
hun lezers en kijkers.
Dat alles nam na Diana's dood een nog grotere
vlucht dan tijdens haar leven. Miljoenen men
sen treurden over een vrouw die ze niet ken
den en velen van hen offerden geld aan niet
aan te slepen bloemen, cadeaus en herdenkings
artikelen. Ik noem het een van de uitwassen
van een commercieel uitgebuite mythe.
The consumption Of the suffering gaat in mijn
ogen echter verder. Het is een ingehouden
schreeuw van wanhoop om datgene wat de
mensen elkaar aandoen in de ontelbare situa
ties waarin niet het leven met ei
uitgangspunt van menselijk verl
niets en niemand ontziende eig<
legitimeert keer op keer het uitt
kwetsbare of zwakke kanten vai
Weidenbaum maakte een instal
les klopt. Ik had alleen graag geh
gestapelde stoelen en de schotte
den waren weggehaald. Dat zou
van het ensemble nog versterke:
Gallery is dan de perfecte omge)
knappe schilderijen die Weiden
met foto's van de in rood gedrei
groep als startpunt. Voor één en
zwarte hond van gips. Hij kijkt r
rij. Wat zou de mens doen met!
door de ogen van een dier zou z
De kunst in de Vleeshal is de ab:
Christiaan Zwanikken maakt bewegende
sculpturen van skeletten van dieren. Hij
brengt ze tot leven in een computerge
stuurde choreografie. Zwanikken geeft za
terdag 31 juli van 13.00-17.00 workshops
'Kunst met een batterijtje'.
Beeldend kunstenaar Kees Wijker expo
seert (draad)tekeningen met beweging als
thema. Ook diverse objets trouvés en de
Mobylette waarmee hij het Droste-effect
demonstreerde, maken deel uit van deze
speelse expositie.
Gerda Rutters is een beeldhouwer die met
het lichaam als uitgangspunt expressieve
beelden maakt. De fysieke uitstraling van
haar werk vormt een mooi contrast met
de breekbare mensfiguren in de tekenin
gen van Piet Meeuwse.
Theo Jordans zet de traditie van de land
schapsschilderkunst voort en presenteert
in zijn mime atelier in Groede een rijke
oogst aan aquarellen, tekeningen en gra
fiek met Zeeuws-Vlaanderen als inspiratie
bron.
Mon Capitaine, Kinderdijk 56, Middelburg.
Zo. 1/8,13.00-17.00 uur.
Fluis der tekeningen, Molstraat 1, Middel
burg. T/m 6/8. Zo. 12.00-17.00 uur.
Schuitvlotstraat 28, Groede. T/m 7/8. Za.
10.00-18.00 uur en op afspraak.
Bewaerschole, Weststraat 18, Burgh Haamste
de. T/m 5/9. Wo. t/m zo. 14.00-17.00 uur.
