i8l
Musea moeten
150.000 euro
[bezuinigen
Goesenaar arrangeert
muziek voor draaiorgel
Extra geld voor onderhoud molens
Kapellenaar verdacht
van poging tot moord
PZC
KORTING Krimpplan in najaar klaar
PIEREMENTENFEEST Goes krijgt 24 'rijdende orkesten' in de stad
woensdag 28 juli 2010
door Frank Balkenende
GOES - De vier gemeenten die His
torisch Museum de Bevelanden in
Goes en het Fruitteeltmuseum in
Kapelle financieren, willen half
september een bezuinigingsplan
zien. Opdracht aan een ambtelijke
werkgroep is ongeveer 150.000 eu
ro te besparen op een begroting
van bijna vijf ton.
De colleges van Goes, Borsele en
Noord-Beveland hebben dat giste
ren bepaald. Kapelle neemt don
derdag een besluit, maar zal de an
dere gemeenten volgen. De college-
besluiten dragen het bestuur van
de gemeenschappelijke regeling
voor beide musea op een ambtelij
ke werkgroep (aangevuld met mu
seumdirecteur Hans Oomen) in te
stellen. De werkgroep moet half
september een plan van aanpak
presenteren.
Uit dat plan moet blijken hoe de
musea tegen lagere kosten over
eind kunnen blijven. Het streek
museum in Goes en het Fruitteelt
museum in Kapelle ontvangen nu
jaarlijks 481.000 euro. Volgend jaar
moet er drie procent worden be
zuinigd. Daar bovenop komt op
termijn een korting van Goes van
75.000 euro.
Bovendien is de kans groot dat de
gemeenteraad van Borsele in de
cember besluit uit de gemeen
schappelijke regeling te stappen,
waarmee de financiële bodem van
de musea nog dunner zou wor
den. Een dergelijk besluit heeft, ge
zien de opzegtermijn, pas daadwer
kelijk gevolgen in 2014.
Achter het plan van aanpak zit vlie
gende haast om ruim voor de de-
cemberraad het twijfelende Borse
le over de streep te halen met een
duidelijke kostenbesparing, beves
tigt de Kapelse wethouder Leo Kos
ten, die als woordvoerder van de
vier gemeenten én het museumbe
stuur optreedt.
Verder moet duidelijk worden wel
ke rechtsvorm mogelijk is. Bijvoor
beeld een stichting, al heeft die
ook weer gevolgen voor de rechts
posities van personeel, de gebou
wen en de collecties. Ook wil het
museumbestuur voorstellen zien
voor samenwerking met andere
musea zoals het Bevrijdingsmu
seum in Nieuwdorp en de Stoom
tram Goes-Borsele. Met name van
uit Borsele is dat al langer een vuri
ge wens.
door Luc Oggel
KAPELLE - De 42-jarige Kapellenaar
die begin deze maand in zijn
woonplaats voor opschudding
zorgde door een 36-jarige plaatsge
noot met een slagershakmes te lijf
te gaan, wordt verdacht van po
ging tot moord cq doodslag.
Dat zegt woordvoerster Martine
Pilaar van het Openbaar Ministe
rie in Middelburg. De man blijft
nog negentig dagen in hechtenis.
Het onderzoek naar het incident
loopt nog.
De verdachte ging zijn rivaal - het
tweetal lag al langer met elkaar in
door Claudia Sondervan
DDe Cello, De Arabier, De
Paardekop, de Vijf
Prominenten, namen van
befaamde draaiorgels.
Goes krijgt over drie weken vieren
twintig van die barokke muziekin
strumenten in de stad tijdens het
Draaiorgelfestival.
Uit de kasten klinkt van alles: van
Schumann tot Sieneke en de Rolling
Stones. „Ik heb laatst Born to be Wild
van Steppenwolf voor draaiorgel
gearrangeerd", lacht Tom Meijer.
„Rossini vind ik persoonlijk meer
geschikt."
De Goesenaar is één van de vier
mensen in Nederland die aan die
'rijdende orkesten' muziek kan
ontlokken. Hij is draaiorgelmuziek-
boekmaker - in vakjargon arrangeur
en noteur.
„Het is als hobby begonnen. Ik was
veertien toen ik bij een vriend in
Amsterdam een pianola zag. Hij liet
de rollen spelen. Het leek me leuk om
te proberen om zelf zo'n rol te maken.
Ik heb eens goed gekeken hoe het zat,
heb een rol kastpapier gekocht en ben
gaan snijden. Het werkte. Er kwam
een enigszins herkenbare melodie
uit." Zijn nieuwsgierigheid verlegde
zich naar de grote straatorgels. Na een
goed gesprek met de orgeldraaiers
kwam de jonge Tom met een stapel
verlijmde kartonnen met een
muziekstuk. Naarmate Meijers
handigheid groeide, kreeg hij
bekendheid onder de orgeldraaiers en
kwamen de opdrachten. „Geen
draaiorgel is hetzelfde. Er is geen
standaard. Elk boek moet specifiek
voor een draaiorgel gemaakt worden",
weet de Goesenaar.
Het principe van een draaiorgel is
simpel: elk instrument wordt
aangestuurd door een toets. Door het
karton op een bepaalde snelheid over
die toetsen te voeren, komen de
toetsen die in uitsparingen vallen
omhoog en kan dat instrument
klinken. Korter of langer, naar gelang
de lengte van de uitsparing.
Meijer leerde zichzelf het vak door te
luisteren en te kijken. Het hielp dat hij
pianoles had. „Vroeger waren het
aparte beroepen: de arrangeur was
een musicus, de noteur iemand die
goed was in het uitwerken van
notenschrift. Een orgelboek zeifis een
ideale leermeester: je kunt er
eindeloos op studeren. Orgelmannen
zijn heel kritisch; het moet goed
klinken." Ook omdat draaiorgelboe-
ken duur zijn. Ze worden berekend
per strekkende meter: „Zeg tien euro
per meter. Een meter is ongeveer
achttien tellen muziek. Twintig meter
is ongeveer het langste wat je een boek
kunt maken. Het moet wel in de
mechaniekkast passen." De boeken
worden met gespecialiseerde
machines 'uitgekapt' in glad, hard
karton dat stevig en enigszins
weerbestendig gemaakt wordt met
schellak. „Ouderwets, maar het geeft
het beste resultaat. Het mag niet te
glad zijn, dan glijden de toetsen weg,
en niet te stroef, dan krijg je haperin
gen." Meijer maakt circa honderd
boeken per jaar. Tijdens het festival
demonstreert een collega van hem het
vak tijdens de expositie in de Grote
Kerk.
de clinch - zaterdag 3 juli te lijf
voor zijn woning aan de Schuur,
waarin hij zich vervolgens ver
schanste. Een opgetrommeld arres
tatieteam kon de man na enkele
uren overmeesteren. Het gewonde
slachtoffer werd door omstanders
geholpen.
Wethouder Jon Herselman zei de
zelfde dag nog te zullen eisen bij
woningcorporatie RWS dat de
man niet meer in zijn woning te
rugkeert. Later werd duidelijk dat
die beslissing niet aan de verhuur
der is, maar aan de rechter. Daar
bij wordt gekeken naar dossiervor
ming en die is vrij summier.
Tom Meijer
foto's Willem Mieras
door Luc Oggel
ABONNEE
VOORDEEL
Va&idaag heeft
mevr. P.M. Traas - de Vos, Wemeldioge
4 Efteling entreekaarten gewonnen!
Heeft u zich nog niet ingeschreven?
Ga naarwww.pzc.nl/abonneevoor-
deel en geef u op via het formulier.
Via deze eenmalige inschrijving
maakt u tot en met 4 september
dagelijks kans op 4 gratis kaarten.
KRUININGEN - Drie Reimerswaalse
molens verkeren in erbarmelijke
staat. De gemeente trekt daarom
eenmalig 42.000 euro uit om ach
terstallig onderhoud aan de monu
menten te laten uitvoeren. Het
gaat om de Witte Molen in Ril
land (12.000 euro), de Oude Mo
len in Kruiningen (15.000 euro) en
molen De Rozeboom in Krabben-
dijke (15.000 euro).
Reimerswaal zet jaarlijks 26.500 eu
ro opzij in het potje Voorziening
Onderhoud Gebouwen (VOG).
Dat bedrag is echter structureel te
laag, waardoor onderhoud aan de
gemeentelijke molens werd door
geschoven of helemaal niet werd
gepleegd. Ook zijn sommige werk
zaamheden op een verkeerde ma
nier uitgevoerd. Zo zijn rotte on
derdelen bijvoorbeeld overgeschil
derd, terwijl die onderdelen had
den moeten worden vervangen.
Reimerswaal is daarom gestopt
met het bouwkundig bureau dat
het onderhoud aan de molens be
geleidde.
Dat het water nu aan de lippen
staat, blijkt uit het feit dat de mole
naars van Kruiningen en Rilland
ermee willen stoppen, omdat de
veiligheid in het geding is. De ge
meente heeft daarom al opdracht
gegeven voor het uitvoeren van de
noodzakelijke werkzaamheden.
Omdat molenmakers zeer druk be
zet zijn, zal het echter nog enige
tijd duren voordat het werk kan
worden gedaan.
Voor het benodigde bedrag willen
burgemeester en wethouders een
malig een beroep doen op de Mo
numentenreserve. Op die pot kan
aanspraak worden gemaakt wan
neer zich noodsituaties voordoen
op monumentengebied. Het on
derhoud kan niet langer worden
uitgesteld, zegt wethouder Jaap
Sinke. „Als we het nu niet doen,
dan zijn we in de toekomst nog
meer geld kwijt."
De werkzaamheden komen in aan
merking voor een - bescheiden -
subsidie. Er zal tevens worden na
gedacht over een verhoging van de
jaarlijkse storting in het potje On
derhoud Gebouwen.
