Duitsers verbijsterd over hoe
io loi
'Zo'n ramp als in
Duitsland is in rep
en roer over de ge
beurtenissen rond
de Love Parade, za
terdag in Duisburg.
Iedereen loopt met
vragen. Een poging
tot antwoorden.
dinsdag 27 juli 2010
En de gemeente Duisburg geloofde
dat?
Duisburg heeft zich vertild aan het
grootschalige evenement, de risi
co's zijn onderschat. Volgens som
migen wilde burgemeester Adolf
Sauerland kostte wat het kost dat
de Love Parade zou doorgaan.
Daarmee wilde de provinciestad
zijn visitekaartje afgeven.
Mogelijk zijn bezwaren daardoor
niet gezien of zelfs genegeerd. Kos
ten kunnen ook een rol hebben ge
speeld; zoals zoveel steden in het
Roergebied is Duisburg armlastig.
Sommigen verwijten organisator
Rainer Schalier slechts op geld uit
te zijn geweest en daarom de veilig
heid als bijzaak te hebben be
schouwd. Kenners vragen zich af
hoe het kon dat een vergunning is
afgegeven voor een terrein met
maar één in- en uitgang zonder
uitwijkmogelijkheden. Dat zou bij
een voetbalstadion nooit gebeurd
zijn. Volgens critici is de veiligheid
geofferd aan de 'spafkultur' van al
maar grotere publieke evenemen
ten waarbij alle remmen los gaan.
Matthias Roeingh, de grondlegger
van de Love Parade in Berlijn,
noemt het fout het festijn ieder
jaar in een andere stad te organise
ren. Sinds 2006 heeft de Love
Parade plaats in een stad in het
Ruhrgebied. Daardoor begint de
organisatie elke keer weer bij nul.
Had het festivalterrein voldoende ca
paciteit?
Het spoorwegemplacement was
geschikt voor zo'n 300.000 men
sen. De vergunning gold voor
500.000 bezoekers. Maar er kwa
men meer dan een miljoen bezoe
kers. Ook bij eerdere Love Parades
kwam er zoveel publiek. Het grote
verschil met de Love Parade in Ber
lijn is dat de massa daar in optocht
liep. Bij het verzamelpunt kon in
geval van nood worden uitgewe
ken naar een naburig stadspark, de
Tiergarten. Ook het aantal in- en
uitgangen was veel groter.
De Love Parade in Duisburg was
op een afgesloten locatie. Een ste
vig verankerd hek moest voorko
men dat mensen op de nabijgele
gen spoorbaan of snelweg zouden
komen. Volgens de politie was
niet het terrein het probleem,
maar de aan- en afvoerroute voor
de bezoekers.
Duitsers zijn toch altijd zo goed geor
ganiseerd?
Ja. Dat vinden ze zelf ook. Daarom
dachten ze dat tragedies als in
Duisburg alleen in andere landen
zouden kunnen gebeuren. Typisch
Duits is echter ook een neiging tot
overorganisatie. En een gebrek aan
improviserend vermogen en aan
eigen initiatief Zo kwam de poli
tie volgens getuigen pas in bewe
ging toen het al te laat was. Ste
wards hielden hekken gesloten om
dat ze geen opdracht hadden die
te openen.
Wie is de organisator van de Love
Parade?
Rainer Schalier (41) is directeur
van het bedrijf Lopavent dat de Lo
ve Parade organiseert. Schalier is
één van succesvolste ondernemers
van Duitsland. In 1997 richtte hij
fitnessschóol McFit op, die uit
groeide tot Duitse marktleider
met 120 vestigingen en ruim 3.000
werknemers. De Love Parade
moest de naamsbekendheid van
McFit, hoofdsponsor van het dans-
festijn, vergroten. Schalier nam de
organisatie in 2006 over van Ber
lijn. Hij stak minstens 3 miljoen
euro in het evenement in Duis
burg. Na het drama kondigde hij
het einde van de Love Parade aan,
uit respect voor slachtoffers en na
bestaanden.
Wie is er nu verantwoordelijk voor
de ramp?
De Duitse justitie onderzoekt of er
sprake is van dood door schuld, en
heeft beslaggelegd op de relevante
documenten van de stad Duisburg
en van de organisator. Individuele
schuldigen zijn nog niet aangewe
zen. Het tijdschrift Der Spiegel
meldt dat de politie computerbe
standen en e-mails over de Love
Parade zou hebben gewist. De au
toriteiten en de organisator wezen
zondag elke verantwoordelijkheid
af De veiligheidsprocedures zou
den hebben voldaan. De hoofd
commissaris van politie, Detlef
von Schmeling, weigerde te spre
ken van massapaniek. Het onder
zoek moet worden afgewacht,
klonk het. Gisteren zinspeelde bur
gemeester Sauerland echter op
zijn aftreden. Bij een bezoek aan
de rampplek werd hij bekogeld en
bedreigd door omstanders.
De beveiliging van
dance-events is in Ne
derland goed gere
geld, stelt securi
ty-manager Sjors
Duquesnoy.
door Joep Trommelen
Voor zover hij het op ba
sis van wat de media be
richten kan beoordelen,
durft beveiligingsmana
ger Sjors Duquesnoy wel te stellen
'dat het in Nederland zeker na de
rellen in Hoek van Holland onmo
gelijk is zo'n evenement te hou
den waarbij één tunnel de in- en
uitgang is'. „Onbegrijpelijk dat
daar slechts één toegang was."
Duquesnoy is manager bij Interna
tional Security Agency, dat in Ne
derland bij veel grote dance-events
de beveiliging regelt. „Bij de Dance
Parade in Rotterdam reden de wa
gens ook door een tunnel. Maar
daar was een calamiteitenroute,
een deel van de tunnel werd vrijge-
door Oene van der Wal
Paniek tijdens de Love
Parade in Duisburg: 20
doden en 511 gewon
den. Het terrein kende
slechts één in- en uit
gang, een tunnel van
40 meter breed en 300 meter lang,
berekend op 20.000 mensen per
uur. Toen tegelijkertijd tienduizen
den feestgangers de tunnel in en
uit wilden, ging het mis.
De meeste doden zijn van 8 tot 10
meter hoogte gevallen, tijdens po
gingen om via een smalle nood-
trap weg te komen. Anderen zijn
in de massa verdrukt en onder de
voet gelopen. Drie slachtoffers
overleden in het ziekenhuis.
Hoe gedragen mensen zich in pa
niek?
Deskundigen zeggen dat mensen
zich dan als een opgejaagde kud
de gaan gedragen en steeds meer
naar voren drukken. Alleen over
leven telt nog. Hitte, alcohol en
drugs hebben de paniekreactie
waarschijnlijk versterkt. Is de
paniek eenmaal losgebarsten
dan komt iedere hulp te laat.
Heeft de beveiliging gefaald?
Getuigen zeggen van wel. De
politie zou waarschuwingen
van bezoekers in de wind
hebben geslagen. Formeel
waren zo'n 4.000 agenten
ingezet. Daar is op video
beelden echter nauwelijks
iets van te zien. Op het fes
tivalterrein waren zo'n
duizend door de organisa
tie ingehuurde stewards.
Aanwijzingen dat het bij de
tunnel mis kon gaan, waren er
voorafin overvloed. Zowel experts
als anderen zoals buurtbewoners
hadden gewaarschuwd. De organi
satie suste echter 'het komt wel
goed, het is bij eerdere Love Para
des toch ook nooit misgegaan?'
Daarbij werd ervan uitgegaan dat
bezoekers verspreid over de dag
zouden komen.