'Vies en donker avontuur' in
spectrum IO
Zaterdag 17 juli 2010
Dit is een heel vreemde ge
waarwording. We zitten
met stadsgids Guy Saen
zo'n zes meter onder de
grond in een bootje, terwijl
letterlijk pal boven ons hoofd Russische be
manningsleden van een deelnemer aan de
Tall Ships Race foto's maken op de Grote
Markt in Antwerpen.
We bevinden ons in een deel van het on
dergrondse netwerk van middeleeuwse rio
len en grachten dat de Antwerpse Ruien
wordt genoemd. Speciaal opgeleide gidsen
voeren daar sinds 2005 mensen doorheen.
Met smakelijke anekdotes maakt ook de ge
pensioneerd geschiedenisdocent Saen (68)
er een interessante rondleiding van. Hij is
een van de ruim tweehonderd stads- en
museumgidsen in Antwerpen, van wie
een beperkt aantal ook bezoekers rond
leidt in de Ruien. „Het ruikt er soms niet
goed. Voor één ding hebben de mensen na
melijk niet betaald en dat is een neusknij-
Elk jaar bekijken 13.000
mensen het centrum
van Antwerpen van een
ongewone kant. Onder
leiding van een gids
maken ze een
ondergrondse
wandeling van ruim
anderhalve kilometer
door het middeleeuwse
gangenstelsel dat ooit
dienst deed als open
riool.
door HaroSd de Puysseleijr
per", grapt hij. „Het is er donker en niet ie
dereen vind het prettig om twee uur on
dergronds te vertoeven. Daarom zijn er
maar 35 gidsen die dit werk doen, maar ik
vind het altijd zalig", legt Saen uit.
Ondertussen gaat hij voor in de afdaling
via de kèlder van het Ruihuis aan de
Suikerrui, waar de rioollucht direct de weg
naar je reukorgaan weet te vinden. Een rui-
bezoek is dan ook een ruige ontdekkings
tocht. Voor de toer begint, krijgt iedereen
een beschermende plastic pak, laarzen en
een lampje mee. Verder wordt er op een
klein tv-tje een filmpje over de ruien ge
toond zodat iedereen weet wat hem of
haar te wachten staat, nota bene geregis
seerd door 'onze' Paul Verhoeven.
Eenmaal in de onderbuik van de stad, leidt
een metalen loopbrug over enkele tiental
len meters naar een eenvoudig plat bootje.
Ongeveer honderd meter wordt er geva
ren, waarna het ruim anderhalve kilome
ter te voet verder gaat van de Grote Markt
tot het eindpunt, het Stadsmagazijn in het
Schipperskwartier.
Normaal gesproken althans, want net op
deze maandag staat er na een fikse wolk
breuk te veel water om door de ruien te
kunnen wandelen. De stad Antwerpen ge
bruikt het gangenstelsel nog steeds om het
regenwater in op te vangen. Alleen in - ge
lukkig zeldzame - gevallen van hevige re
genval vinden er geen ondergrondse rond
leidingen plaats. Dan wordt een alternatie
ve excursie voorzien, waarbij de route
voornamelijk bovengronds wordt afge-
legd.
Vandaar de wetenschap dat die Russen el
kaar stonden te fotograferen op de Grote
Markt, terwijl wij onder hun voeten in het
bootje zaten. Dat was geen helderziend
heid.
De Antwerpse ruien zijn uniek in Europa.
Ze zijn ontstaan uit natuurlijke waterlo
pen die in de elfde eeuw de grens van de
stad vormden.
De ruim anderhalve kilometer lange excursie door de ondergrondse ruien in het centrum van Antwerpen gaat gedeeltelijk met een bootje.
