io I weesi
Fietsen weghalen,
mag dat wel?
Het is een plaag voor bijna elke middelgrote gemeente in Ne
derland: de weesfiets. In de zomer neemt het aantal achtergela
ten fietsen vaak toe. 'Slimme' fietsenrekken lijken de oplossing.
Middelburg
Goes
zaterdag 17 juli 2010
=j=^$l reagerero?
nieuwsredactie@wegener.nl
Maximale
staliingsduur
Fietsen mogen alleen
weggehaald worden als op
die plek een maximale
staliingsduur geldt. Dat staat
in de Algemene Plaatselijke
Verordening (APV) en is ook
aangegeven op borden. Vaak
is dat 21 of 28 dagen.
Om te weten welke fietsen
te lang in de stalling staan,
worden fietsen gelabeld.
Dat label kan zichtbaar zijn,
maar dat hoeft niet.
Als de fiets na de maximale
staliingsduur nog steeds
onaangeroerd is, moet de
gemeente een 'beschikking'
aan de fiets hangen dat deze
weggehaald gaat worden.
Alleen gemeente mag fiets
en weghalen, of particuliere
bedrijven in opdracht van de
gemeente. Verwijderde
fietsen worden overgebracht
naar een depot.
Daar moet het 13 weken
blijven staan zodat de
eigenaar zijn barrel alsnog
kan komen ophalen.
Doorgaans gebeurt dit
echter niet.
Overgebleven fietsen gaan
naar een sociale werkplaats
of worden verkocht.
Om te voorkomen dat de
gemeente zich schuldig
maakt aan heling, wordt
gekeken of de weesfiets niet
staat geregistreerd in het
register van gestolen fietsen.
Strij d tegen de
door Dewi Gigengack
-W- et is niet zo
^at lanëS~
LhhbJ[ komen om
I zelf fietsen
I weg te ha-
-JL. m len", neemt
Rolf Schooleman van het weesfiet-
senteam direct maar even een mis
verstand weg. Het beeld van man
nen die uit een busje springen, her
en der wat fietsen losknippen en
daarmee weer verdwijnen, doemt
wellicht al snel op bij het horen
van de naam van de groep. Maar
het weesfietsenteam van adviesbu
reau Berenschot werkt achter de
schermen. Schooleman: „Wij hel
pen gemeenten zodat ze het pro
bleem van zwerffietsen zelf kun
nen aanpakken."
Er zijn in Nederland meer fietsen
dan mensen: volgens mobiliteitsor
ganisatie Bovag telt ons land er
achttien miljoen. Op NS-stations
is gemiddeld één op de vijf fietsen
'wees', blijkt uit onderzoek van
Kenniscentrum Fietsberaad. In stu
dentensteden kan dat percentage
hoger liggen, vooral in de zomer
als studenten de stad al dan niet
voorgoed verlaten, en in plaatsen
met een klein treinstation lager.
Cijfers over hoeveel fietsen er in to
taal in Nederland zonder 'baasje'
achtergelaten worden, zijn er niet.
Otto van Boggelen van Fietsbe
raad schat dat aantal tussen de
honderdduizend en vijfhonderd
duizend. „Het absolute aantal valt
best mee", meldt hij vanaf fiets-
beurs Velocity in Kopenhagen.
„Het probleem is dat weesfietsen
op bepaalde plekken aankoeken."
Die plekken zijn vooral bij sta
tions, en zijn duur: één fietspar-
keerplek bij een station kost tus
sen de 400 en 600 euro om aan te
leggen. Van Boggelen: „Dat bedrag
is voor het materiaal, de aannemer
en het onderhoud. Bij een onder
grondse stalling lopen de kosten
op tot 2500 euro per plek. Dat is
duur, maar een autoparkeerplek
kost tien keer zo veel."
De achtergelaten fietsen die de du
re plekken bezet houden, zijn ge
meenten een doorn in het oog. De
gemeente is immers verantwoorde
lijk voor de openbare ruimte en
dus de (gratis) fietsenstallingen.
Vaak is er al ruimtegebrek rond sta
tions en er worden nog steeds stal
lingen bijgebouwd. Daarom is er
steeds meer aandacht voor de
weesfietsenplaag. Vorig jaar juni
brachten het ministerie van Ver
keer en Waterstaat en de NS het
'Er zijn in Nederland meer
fietsen dan mensen: zo'n
achttien miljoen'
'Handboek Weesfietsen' uit, en in
november 2009 werd er een wees
fietsenteam aangesteld om ge
meentes te helpen.
De kwestie is volgens Schooleman
van het weesfietsenteam en Van
Boggelen van Fietsberaad inhoude
lijk niet eens zo complex. Dat
geldt ook voor de aanpak. Stel een
maximumparkeerduur in van 21 of
28 dagen, spoor de fietsen op die
er langer staan, label die en haal ze
na een tijd op. „De aanpak van
weesfietsen kost alleen erg veel
menskracht. Het is vooral een orga
nisatorisch en logistiek probleem",
stelt Van Boggelen. „Je zit zó met
zeshonderd zwerffietsen."
Veel gemeentes hebben geen con
creet plan voor het weesfietsenpro-
bleem, heeft Schooleman ge
merkt. „Er komt ook nogal wat bij
kijken, organisatorisch en juri
disch." Zijn team begeleidt nu zes
tien gemeenten en daar komen er
nog een aantal bij. Over een jaar
houdt het team op te bestaan.
Daarna moeten gemeenten van el
kaar leren, met hulp van Fietsbe
raad.
Toch blijft het weghalen van fiet
sen een achteraf-oplossing. Voor
kómen zou beter zijn en gemeen
ten veel kosten besparen. Op de
fietsbeurs in Kopenhagen presen
teerden vier bedrijven een 'slim
me' stallingsmethode om weesfiet
sen op te sporen. „Het is voor het
eerst dat ik zulke systemen hier
zie", zegt Van Boggelen. „Dit is
echt in opkomst."
Van de vier bedrijven op de beurs
zijn er drie Nederlands: Klaver uit
Hoogeveen, NSA uit Hengelo en
VeloMove uit Genemuiden. „De
prototypes werken grofweg het
zelfde", legt Van Boggelen uit. „Als
je de fiets in de klem zet, gaat er
een schakelaartje om dat aangeeft
dat de plek bezet is. De beheerder
kan centraal registreren welke
klemmen bezet zijn en hoe lang,
en actie ondernemen als een rij
wiel er te lang staat. Of er zit een
automatisch slot op dat dichtgaat
als de maximale parkeertijd is ver
streken." Ook kan het detectiesys
teem gekoppeld worden aan een
verwijssysteem, dat de fietser laat
zien waar nog plekken vrij zijn.
Van Boggelen: „Reguleren heeft
misschien iets onvriendelijks,
maar mensen profiteren er ook
van. Het moet ook wel: de ruimte
nood dwingt tot deze ontwikke-
ling."
Middelburg ruimt twee keer per jaar de wees
fietsen op bij het station. In november vorig
jaar zei wethouder Frank Streng er versteld
van te staan hoeveel fietsen onbeheerd worden achter
gelaten. Het zijn er elke keer weer vele tientallen. De
achtergelaten fietsen nemen de toch al niet overdadi
ge ruimte in de stallingen in, wat weer leidt tot het
her en der buiten de stalling plaatsen van rijwielen.
Ook tegen deze foutparkeerders treedt de gemeente
op.
Dat laatste "probleem speelt niet alleen bij het station.
Ook in de binnenstad is er sprake van overlast door
her en der geparkeerde fietsen. Bij het station zijn in
middels extra fietsbeugels geplaatst en ook in het win
kelgebied wil de gemeente meer stallingsruimte voor
fietsen maken.
De gemeente Goes verwijdert vier keer per jaar fiets
wrakken van het parkeerterrein voor het NS-station
in Goes.
De rijwielen of wat daar nog van over is, worden een
maand bewaard bij het Nijverheidscentrum, het re-in
tegratiecentrum van de gemeente Goes.
Daar wordt van drie, vier fietsen weer één goede fiets
gemaakt. Daarnaast houdt de gemeente drie keer de
actie 'Fiets fout'.
Buiten de klemmen geparkeerde fietsen worden mee
genomen en kunnen binnen een termijn van dertien
weken tegen een klein bedrag worden opgehaald bij
de afdeling stadsbeheer.
Volgend jaar stopt deze actie en komt er een nieuwe
aanpak.
Wat die precies inhoudt, is nog niet bekend.
infographic: AA